Tytuł: „Czuję moje stopy…” – stymulacja polisensoryczna
z wykorzystaniem elementów masażu relaksacyjnego oraz różnych materiałów

Cele:

• Rozwijanie komunikacji pozawerbalnej (za pomocą mowy ciała, języka emocji i różnego rodzaju bodźców)
• Rozwijanie aktywności własnej uczniów
• Wzmacnianie poczucia bezpieczeństwa i akceptacji
• Rozbudzanie wrażliwości i możliwości percepcyjnych poszczególnych zmysłów
• Stymulacja czucia powierzchownego
• Stymulacja polisensoryczna (wzrokowa, słuchowa, dotykowa
  i smakowa)

Organizacja zajęć

1.    Zajęcia wstępne (przywitanie)

Nauczyciel puszcza muzykę relaksacyjną („Lato”). Następnie wita się indywidualnie z każdym z  uczniów,  mówi głośno jego imię i delikatne dotyka ucznia twarzy w sposób akceptowany przez nie. Następnie zakłada uczniom fartuszki.

2. Przebieg zajęć

A. Nauczyciel zapoznaje ucznia z dotykiem stóp z jednoczesnym wymawianiem funkcji jaką one pełnią:

• To są moje nogi – nogi dużo pracują (nauczyciel „macha” nogami ucznia w obie strony, w przód oraz w tył)
• To są moje kolana – nauczyciel dotyka i masuje kolano ucznia
• To są moje stopy – nauczyciel dotyka i masuje całą dłonią powierzchnie stopy.

Następnie nauczyciel zapoznaje ucznia z wzajemnym dotykiem nóg i stóp z jednoczesnym wymawianiem słów wierszyka z zabawy paluszkowej:

„Dwie stopki się spotkały-więc się stopy przywitały

Najpierw zaklaskały,

później się pogłaskały

Mocno się dotykały, bo się nie widziały

Znów się postukały

Mocno się ściskały – a na koniec pomachały…”

B. Nauczyciel demonstruje kolejno uczniom materiał sztuczny gładki (styropian), przesuwa nim po nogach i stopach ucznia oraz obserwuje reakcję ucznia na stymulację czuciowo-dotykową.

Następnie nauczyciel pokazuje uczniom materiał naturalny – liście, dotyka nimi twarzy, dłoni i palców dziecka oraz zachęca do potrzymania przedmiotu. Następnie zachęca ucznia do wsadzenia stopy do pudełka z liśćmi i „pomieszania” nimi. Obserwuje reakcję ucznia na stymulację czuciowo-dotykową.

C. Nauczyciel pokazuje uczniom kolejno miskę z wodą, delikatnie zanurza stopy ucznia w wodzie, ochlapuje twarz dziecka, zachęca je do samodzielnego zanurzenia nóg w misce. Obserwuje reakcję ucznia na stymulację czuciowo-dotykową.

Następnie podaje uczniom pudło z piłeczkami i również zachęca ucznia do zapoznania się z nimi poprzez dotyk. Stara się, by nogi i stopy dziecka poczuły „gęstość” piłeczek. Obserwuje reakcję ucznia na stymulację czuciowo-dotykową.

D. Nauczyciel podchodzi kolejno do każdego ucznia i robi mu delikatny masaż relaksujący stopę.

• Rozluźnianie kołyszące – nauczyciel przytrzymuje górną część stopy obiema dłońmi i kołysze ja na boki, aby rozluźnić
• Rozluźnianie kostki – nauczyciel delikatnie kołysze stopę z boku na bok (swoje dłonie kładzie pod kostki dziecka)
• Ugniatanie śródstopia – nauczyciel kładzie prawa pięść na podeszwie stopy dziecka. Lewą dłoń umieszcza na jej przedniej części. Następnie wykonuje ruch pchający od strony podeszwowej połączony jednocześnie z ruchem ściskającym od strony grzbietowej

3.    Zakończenie

• Nauczyciel wyciera nogi/stopy uczniów ręcznikiem lub serwetką
• Nauczyciel pomaga uczniom zrzucić fartuszki
• Nauczyciel wyłącza muzykę relaksacyjną

Materiały dydaktyczne:  kaseta audio z muzyką relaksacyjną „Lato”, „klocki dydaktyczne”, papierowe chusteczki, olejek do masażu, ręcznik, fartuszki, miska z wodą, pudełko z piłeczkami.

Metody:

• Metoda dwuczłowieka wg S. Kowalika
• Stymulacja polisensoryczna
• Elementy masażu
• Elementy muzykoterapii
• Elementy metody metody Pomocnych Dłoni wg F. Affolter.

Literatura:

• Frohlich: Stymulacja od podstaw, Warszawa 1998.
• Affolter: Spostrzeganie, rzeczywistość, język, Warszawa 1997.
• Kielin (red.), Rozwój daje radość, Gdańsk 1999.
• Miosga: Pomóż mi być – komunikacja i stymulacja zmysłowa osób
  ze znaczną i głęboką niepełnosprawnością intelektualną, Kraków 2005.
• Gillanders: Refleksologia-czyli terapia uciskowa, Warszawa, 1997.

Autor: Joanna Jankowska

Materiał nadesłany przez Czytelniczkę portalu Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli