„Nie miecz, nie tarcza – bronią języka, lecz arcydzieła!”
(Cyprian Kamil Norwid)

Wstęp

Współczesne sprawy jednostek upośledzonych zyskują coraz głębsze zainteresowanie społeczne. Znalazło to już oddźwięk w uchwalonej przez ONZ Deklaracji Praw Dziecka z dnia 20 listopada 1959 roku, której zasada 5 głosi: „Dziecko upośledzone pod względem fizycznym, umysłowym lub społecznym należy traktować, wychowywać i otaczać szczególną opieką, z uwzględnieniem jego stanu zdrowia i warunków życiowych.”

Druga połowa XX wieku to czas głębokich zmian w rehabilitacji niesłyszących dzieci. Zgodnie z dyrektywą Rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 17 czerwca 1988r. oraz Konwencją o Prawach Osób Niepełnosprawnych, język migowy ma być językiem urzędowym
w krajach Unii Europejskiej. Wymagania te zostały spełnione przez m.in. Niemcy, Finlandię, Szwecję, Czechy, Słowację.

W ustawie z dnia 19 sierpnia 2011r. art. 4 o języku migowym i innych środkach komunikowania, odnotowano iż: „Osoba uprawniona ma prawo do swobodnego korzystania z wybranej przez siebie formy komunikowania się.” Natomiast art. 9 pkt. 1 brzmi: „Organ administracji publicznej jest zobowiązany do udostępnienia usługi pozwalającej na komunikowanie się.” Dalej w art. 10 pkt.1 jest napisane: „Podmiot zobowiązany zapewnia możliwość korzystania przez osoby uprawnione z pomocy wybranego tłumacza języka migowego lub tłumacza przewodnika.”

W związku z powyższym istnieje potrzeba kształcenia dzieci i młodzieży, w zakresie języka migowego. Będzie to wpływało na lepsze kontakty z niesłyszącymi rówieśnikami, a także sprzyjało rozwojowi uczącej się języka migowego osoby.

W nawiązaniu do tego co napisano wcześniej przedstawiam program do nauki podstaw języka migowego.

W programie znajdują się:

I Cele programu.

II Procedury osiągania celów.

III Metody.

IV Treści programu.

V Ocenianie uczniów.

VI Ewaluacja programu.

VII Literatura.

I Cele programu

Cele ogólne programu:

• uwrażliwienie na pozawerbalną formę komunikowania się,
• kształtowanie umiejętności komunikowania.

Cele szczegółowe:

• uczeń rozumie proste wypowiedzi w tym języku,
• formułuje proste wypowiedzi w zakresie objętym materiałem nauczania,
• zna alfabet palcowy,
• wymienia znaki pojęć liczbowych,
• pokazuje znaki uzupełniające daktylografię,
• przedstawia znaki ideograficzne.

II Procedury osiągania celów:

• aktywizujące metody nauczania (praca w parach, grupie lub grupach),
• metody motywujące ucznia,
• organizacja materiału dydaktycznego,
• organizacja przestrzeni edukacyjnej,
• uczenie się przez doświadczenie (odwoływanie się do doświadczeń uczniów).

III Metody:

• objaśnienie,
• pokaz,
• pogadanka,
• praktycznego działania,
• instruktaż,
• praca z książką,
• praca w parach, grupie lub grupach.

IV Treści:

1. Znaki daktylograficzne.
   

1.1 Polski alfabet palcowy

• Znaki statyczne w pozycji klasycznej.
• Znaki statyczne w pozycji odmiennej od klasycznej.
• Znaki dynamiczne.
• Znaki diagrafów.
• Znaki dynamiczne będące modyfikacją znaków statycznych.

1.2 Znaki pojęć liczbowych.

• Znaki liczebników głównych.
• Znaki liczebników porządkowych.
• Znaki ułamków zwykłych.
• Znaki ułamków dziesiętnych.

1.3 Znaki i zasady uzupełniające daktylografię.

• Znaki wyrazów jednoliterowych.
• Znaki działań arytmetycznych.
• Znaki interpunkcyjne.

1.4 Zasady dodatkowe

• Zasada przekazywania skrótów
• Zasada przekazywania dużych liter

2. Znaki ideograficzne:

2.1 W szkole.

2.2 W klasie.

2.3 Czas – przestrzeń – barwa.

2.4 W internacie.

2.5 W świetlicy.

2.6 W stołówce.

2.7 W mieście.

2.8 Na wycieczce.

2.9 Sport i rekreacja.

2.10 U lekarza.

2.11 Nazwy geograficzne.

2.12 Historia i współczesność.

2.13 Po ukończeniu szkoły.

V Ocenianie:

• Sprawdzanie osiągnięć uczniów następuje poprzez:

– zadawanie pytań problemowych i poleceń,

– dialog,

– ukierunkowaną obserwację uczniów podczas wykonywania zadań i poleceń formułowanych przez nauczyciela.

• Sprawdzanie wiadomości i umiejętności odbywa się na bieżąco.

VI Ewaluacja programu:

– ankieta końcowa,

– zaprezentowanie wiersza napisanego przez siebie.

VII Literatura:

„Szkolny słownik języka migowego” – Bogdan Szczepankowski, Marek Rona

„Podstawy języka migowego” – Bogdan Szczepankowski

„Słownik polskiego języka mijanego” – Józef Kazimierz Hendzel

Opracowała:

mgr Beata Bryś

oligofrenopedagog

surdopedagog

Materiał przesłany przez Czytelniczkę portalu Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli