Autor: Czytelnik Portalu Pedagogika Specjalna
Opublikowano: 16 sierpnia 2016 roku.
Paul Dennison (ur. 1941 Kalifornia) jest twórcą kinezjologii edukacyjnej, nazywanej gimnastyką mózgu. Jest to prosta i interesująca metoda terapii zajmującej się różnorakimi zaburzeniami: ruchowymi, uwagi czy trudności w nauce czytania i pisania. Równie z dobrym skutkiem można stosować tę metodę u uczniów zdolnych, młodzieży, osób starszych, indywidualnie i w grupie, niezależnie od wieku i sprawności fizycznej. Według autora, ta metoda „skutecznie uczy i pokazuje w praktyce możliwości wykorzystania naturalnego ruchu fizycznego, niezbędnego do organizowania pracy mózgu i ciała w celu rozszerzania własnych możliwości. Ma korzystnie wpływać na stan równowagi psychicznej, poczucie własnej wartości, lepszą organizację wewnętrzną i zewnętrzną, komunikację ze sobą i z innymi, i w konsekwencji dawać łatwość w porozumiewaniu się, umiejętność podejmowania właściwych decyzji we właściwym czasie, redukcję stresu i naukę szybkiego sposobu rozluźniania się” (wikipedia).
Kinezjologia edukacyjna wykorzystuje proste i atrakcyjne dla dziecka ćwiczenia fizyczne opracowane w taki sposób aby zintegrować pracę ciała i umysłu. Gdy mózg jest w stanie równowagi, ożywają naturalne mechanizmy, przywracające harmonię funkcjonowania.
Metoda ta opiera się na zestawach, bądź elementach ćwiczeń ruchowych, które oddziaływują pobudzająco na obie półkule mózgowe i system nerwowy.
Ćwiczenia można podzielić na cztery zasadnicze zestawy:
- ćwiczenia wprowadzające
- ćwiczenia na przekroczenie linii środka
- ćwiczenia rozciągające
- ćwiczenia energetyzujące
Wszystkie ćwiczenia proponowane przez P. Dennisona należy wykonywać starannie, dość powoli, w urozmaicony sposób i wykorzystując swoją wyobraźnię.
Ćwiczenia wprowadzające
Ruchy naprzemienne – Ten rodzaj ćwiczeń jest lubiany przez dzieci. Jest bardzo prosty do wykonania i wymaga połączenia ruchu ręki z przeciwległym kolanem. Ćwiczenie przypomina chodzenie w miejscu. Naprzemiennie, raz lewym łokciem dotyka się prawego kolana i odwrotnie, prawym łokciem lewego kolana.
Pozycja Cooka – To ćwiczenie rozpoczynamy zakładając lewą nogę na prawą w taki sposób, aby oprzeć kostkę na kolanie prawej nogi. Następnie prawą ręką należy objąć lewą nogę pod palcami. W takiej pozycji należy siedzieć oddychając z zamkniętymi oczami. W następnym etapie ćwiczenia, zmieniamy nogę.
Ćwiczenia na przekroczenie linii środka
Leniwe ósemki na kilka sposobów – w tym ćwiczeniu koncentrujemy się na ruchu oczu i koordynacji ręki.
Leniwe ósemki wodzone kciukiem – Należy stanąć w pozycji prostej i wyciągnąć przed siebie lewą rękę kierując kciuk do góry. Następnie „kreślić kciukiem” w powietrzu znak leniwej ósemki wodząc oczami za ręką. Ruch zaczynamy w lewą stronę do góry. To samo powtarzamy prawą ręką. Aby podnieść stopień trudności tego zadania, można rysować leniwe ósemki obiema rękami jednocześnie.
Leniwe ósemki pisane, bądź rysowane kredką – W tym ćwiczeniu należy narysować (najlepiej na dużym) kartonie nieprzerywalnym ruchem leniwą ósemkę. Zadanie wykonujemy po (umownej liczbie) kilka razy każdą ręką: pięć razy lewą, następnie pięć razy prawą. Podobnie jak w ćwiczeniu powyżej, można utrudnić sposób wykonywania tego ćwiczenia rysując leniwe ósemki dwoma rękoma naraz.
Leniwe ósemki alfabetyczne – To ćwiczenie polega na narysowaniu leniwej ósemki i wpisaniu do niej liter alfabetu. Proponuję urozmaicenie ćwiczenia poprzez wpisanie co drugą literę występującą w alfabecie: „a, c, e” do części lewej, do części prawej „b, d, f” itd.
Słoń – W tym ćwiczeniu, należy stanąć w pozycji wyprostowanej, w lekkim rozkroku, a następnie wyciągnąć lewą rękę przed siebie w przód, (grzbiet dłoni zwrócony do góry), głowę położyć uchem na ramieniu wyciągniętej ręki. W takiej pozycji zaczynamy „rysowanie w powietrzu” leniwej ósemki. Po chwili, ćwiczenie wykonujemy prawą ręką.
Motyl na suficie – Tutaj podnosi się do góry głowę i patrzy na sufit. Należy „nosem rysować leniwe ósemki na suficie.
Ćwiczenia rozciągające
Przyciskanie dzwonka – Należy stanąć w pozycji wyprostowanej, odstawić lewą nogę do tyłu stawiając ją na palcach. W momencie wydechu zgiąć w kolanie nogę stojącą z przodu (prawą), a piętę tylnej (lewej) nogi próbować postawić na podłodze. Natomiast na wdechu podnosić się i prostując przednią nogę oraz podnosząc piętę tylnej nogi, która powinna być wyprostowana. Po tej części ćwiczenia, trzeba zmienić nogi. Ćwiczenie wydaje się skomplikowane, ale w istocie jest proste i przyjemne w wykonywaniu.
Sowa – Jedną ręką należy chwycić dość mocno mięśnie przeciwległego barku, głowę powoli odwracać w lewo, a potem w prawo, podbródek pozostaje prosto. Należy wykonać wdech, gdy głowa jest w maksymalnym odchyleniu. Wydech wykonuje się w czasie obrotu głowy.
Aktywna ręka – W tym ćwiczeniu podnosi się rękę do góry i chwyta ją drugą ręką. Podniesiona ręka stawia opór ręce trzymającej na wydechu w kierunkach: w stronę głowy, do przodu, do tyłu, od strony ucha. Potem należy zmienić rękę. Ćwiczenie tak jak poprzednie należy powtórzyć kilkakrotnie.
Wahadło – Jest to proste ćwiczenie, polegające na opuszczeniu podbródka maksymalnie w dół, następnie poruszaniu powoli głową od jednego do drugiego ramienia.
Kobra – Należy usiąść na krześle trzymając sylwetkę rozluźnioną, a dłonie oprzeć na stole. Oddech powinien wyglądać tak jakby od dołu kręgosłupa. W tym ćwiczeniu należy zwrócić szczególną uwagę na swobodnym oddechu.
Ćwiczenia energetyzujące
Energetyczne ziewanie – W tym rodzaju ćwiczenia, należy położyć palce obu rąk na połączeniu żuchwy ze szczęką (poczuje się to miejsce otwierając i zamykając usta). Należy masować te miejsca i jednocześnie dość szeroko otwierając i zamykając usta oraz udawając ziewanie. Po kilku powtórzeniach ziewanie „na niby” powinno zmienić się w prawdziwe.
Kapturek myśliciela – Wskazującymi palcami i kciukami chwytamy małżowiny uszne i masujemy je lekko odciągając do tyłu i lekko ściskając. Masaż małżowin zaczynamy kierować od części górnej do dolnej.
Energetyzator – Należy usiąść na dość miękkim podłożu w siadzie skrzyżnym (po turecku). Na wydechu opuszcza się głowę i robi koci grzbiet – zachowując kierunek od góry do dołu.
Bibliografia:
– Dzionek Elżbieta, Kinezjologia edukacyjna, Wyd. Impuls, Kraków 2007
– Hannaford Carl, Zmyślne ruchy, które doskonalą umysł. Podstawy kinezjologii edukacyjnej,
Oficyna Wyd. Medyk, Warszawa 1998
– https://pl.wikipedia.org/wiki/Kinezjologia_edukacyjna
– http://www.kinezjologia.com.pl/index.php?m=gimnastyka
– www.szkolawolowice.czernichow.pl/informacje/metoda_dennisona.doc
Autorki: Renata Kanwiszer, Katarzyna Wiktorek
Materiał nadesłany przez Czytelniczki portalu Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli
