Warsztaty dla rodziców uczniów niemówiących z autyzmem,

korzystających z alternatywnych metod komunikacji

(Picture Exchange Comunication System)

Wszyscy uczniowie niemówiący uczący się w Zespole szkół Specjalnych w Słupi pod Kępnem są wyposażani w indywidualne książki do komunikacji obrazkowej symbolami PECS. Wdrażanie metody PECS w procesie edukacyjnym oraz w codziennym życiu dla uczniów z trudnościami w porozumiewaniu się oraz zaburzeniami interakcji społecznych wymagają wyposażenia osób w odpowiednie narzędzia do komunikacji, nauki korzystania z nich, a także odpowiedniej organizacji jej otoczenia i właściwego przygotowania rozmówców do dialogu.

Realizacja warsztatów

Temat warsztatów: Tradycje Świąt Bożego Narodzenia

Cele ogólne:

– uczniowie znają i odszukują symbole PECS,
– wskazują na symbolach przedmioty związane z świętami,
– wskazują i podają odpowiedni symbol,
– wykonują polecenia nauczyciela,
– reagują na instrukcje dotyczące zmiany aktywności.

Cele szczegółowe:

– uczeń odróżnia symbole,
– odszukuje symbole we własnej książce do komunikacji,
– rozpoznaje i układa zdania,
– utrzymuje kontakt wzrokowy,
– naprzemiennie używa symboli PECS.

Rodzicom została zaprezentowana metoda Pecs w wersji teoretycznej i praktycznej.
– modele komunikacji funkcjonalnej (korzystanie z książek do komunikacji),
– zapobieganie i redukowanie kontekstowo niepoprawnych zachowań (stosowana analiza zachowania),
– kluczowe umiejętności porozumiewania się.

Przebieg Warsztatów

Uczniowie zaczęli ćwiczenia od wyszukiwania symboli w książkach i ich wymiany: ulubione aktywności i przedmioty związane ze świętami. Równolegle uczyli się odpowiadania na pytania „co to?”, „kto to?”, „co robi?”, „jaki to kolor?” poprzez wskazanie właściwego symbolu lub wykonanie gestu. Uczniowie poznawali także prawidłowe wzorce zachowań w różnych sytuacjach społecznych (przywitanie, pożegnanie, podziękowanie, proszenie), a następnie uczestniczyli w odpowiednio zaaranżowanych sytuacjach, podczas których utrwalali zdobyte umiejętności. Uczniowie wdrażani byli także do samodzielnego przemieszczania się po szkole, korzystając z książki do komunikacji określających ich cel.
– uczeń wskazuje symbol PCS lub wykonuje gest, gdy rozmówca pyta o konkret (zdjęcie, obrazek, choinka, bombka),
– uczeń wskazuje konkret, gdy rozmówca pyta o symbol.
Wprowadzenie wzorca graficznego pytania „co to? (piernik, gwiazdka).
Budowanie wypowiedzeń dwuwyrazowych, zdań prostych – opisywanie rzeczywistości
– opisywanie sytuacji, przedmiotów, zdjęć, obrazków, według schematów:
– „kto – co robi”
– „jaki – co”
– „jaki – kto”
– „co robi – co”
– „co robi – czym”
– „kto – co robi – co”
– „kto – co robi – czym”
– układanie symboli na pasku zadaniowym zgodnie z kodem kolorów.

Wskazówki dla rodziców:
– opracowywanie symboli PCS, tablic wyboru, tematycznych, uczestnictwa – zgodnie z zapotrzebowaniem rodziców w domu,
– tematy rozmów dotyczących w szczególności:
– znaczenia komunikacji alternatywnej w życiu osoby z autyzmem,
– konieczności ciągłej dostępności narzędzi do komunikacji w otoczeniu dziecka,
– sposobu formułowania pytań i komunikatów w sposób dostępny i zrozumiały dla dziecka, wspierania swoich wypowiedzi i zapowiadania nadchodzących wydarzeń symbolami i gestami,
– sposobów umożliwiania uczniom zaistnienia w dialogu, stosowania zasad naprzemienności i wzajemności,
– aranżowania sytuacji wyzwalających inicjatywę komunikacyjną dzieci,
– konieczności bogacenia ich słownika oraz umiejętności komunikacyjnych.

Publikację przygotowali: Nauczyciele Zespołu Szkół Specjalnych w Słupi pod Kępnem

Scenariusze zajęć dla uczniów ze spektrum Autyzmu oraz zachowaniami trudnymi. Wiedza zdobyta na szkoleniach w Oksfordzie: Specjalistyczne metody pracy dla uczniów ze spektrum Autyzmu i Zespołem Aspergera oraz Specjalistyczne metody pracy dla uczniów z niepełnosprawnościami z trudnościami w zachowaniu