Niestety nadal uczeń z zespołem Aspergera napawa lękiem zarówno nauczycieli, jak również rodziców jego kolegów z klasy. Podstawą zmiany tej trudnej sytuacji jest ciągła rozmowa na temat warunków funkcjonowania takiego dziecka oraz prawidłowe prowadzenie terapii.

Podziwiam rodziców, którzy od najmłodszych lat opowiadali swojemu dziecku o zespole Aspergera przygotowując go w ten sposób do funkcjonowania wśród rówieśników. Dzieci bardzo szybko odkrywają, że różnią się od swych kolegów i w jakiś sposób nie pasują. Boją się tego. Warto wytłumaczyć im, iż są wyjątkowe. Posiadają cechy, których nie mają koledzy. Nie zawsze będą radziły sobie ze wszystkim, ale zawsze otrzymają wsparcie od najbliższych.

Każdy człowiek jest inny. To nasza wyjątkowość kształtuje człowieka, jakim się stajemy. Nie ma dwóch takich samych ludzi – i to jest wspaniałe. Tak samo jest w przypadku opowiadania o ludziach dotkniętych zespołem Aspergera. Borykają się oni z podobnymi problemami, ale nie wszyscy radzą sobie z nimi w ten sam sposób.

Dziecko z zespołem Aspergera w przedszkolu bywa ulubieńcem swojej pani. Posiada ogromną wiedzę na fascynujący go temat. Układa porozrzucane zabawki, które muszą mieć swoje miejsce. Często bawi się grzecznie i samotnie klockami w kącie pomieszczenia. Problem pojawia się, gdy rówieśnik przez przypadek zniszczy jego dzieło, pani przerwie mu w połowie zabawę, dotrą do niego zapachy obiadu, których nie będzie mógł wytrzymać. W takich sytuacjach może pojawić się agresja niezrozumiała dla nikogo, a dziecko nie będzie potrafiło odpowiednio wytłumaczyć swego zachowania. Rodzice innych dzieci zaczną martwić się o swoje pociechy.

Szkoła to już prawdziwe wyzwanie. Pojawia się więcej zasad, które są trudne do zniesienia. Koszmarem dnia codziennego staje się dla nich: siedzenie bez ruchu w ławce; słuchanie pani, gdy tak bardzo chce się jej opowiedzieć o czymś; nieprzyjemny dźwięk dzwonka. Niezrozumienie polecenia zadania wywołuje ból fizyczny i łzy spływające po policzkach. Śmiech rówieśników odbiera, jako atak i potrafi reagować agresywnie. Dziecko z zespołem Aspergera zawsze szuka choćby najmniejszej pochwały. Potwierdzenia, że nie jest najgorsze. Ono boi się tego, że czasami nie potrafi zachowywać się tak jak inni. Warto je chwalić za najdrobniejsze sukcesy. Mobilizujemy je w ten sposób do pracy nad sobą.

W starszych klasach to szczególnie wrażliwe dziecko narażone jest ze strony rówieśników na różnego rodzaju „dowcipy”. Podczas lekcji uczeń niespodziewanie wstaje z krzykiem, przewraca krzesło. Z perspektywy nauczyciela staje się zagrożeniem dla pozostałych. Wyprowadzany z klasy krzyczy. Wchodzi pod stół w gabinecie pedagoga, płacze, kołysze się, nie ma z nim kontaktu. Powstaje zamieszanie, wezwana jest matka. Później opowiada, że kolega siedzący za nim, przez większość lekcji kuł go w plecy długopisem. Niby nic, jednak przy jego nadwrażliwości dotykowej to ból, z którym nikt nie miał prawa sobie poradzić. Okazuje się jeszcze, że zgłosił to nauczycielowi i został zignorowany. Koledzy wiedzieli co robią, ponieważ dzięki takiemu przebiegowi wydarzeń nie doszło do sprawdzianu na następnej lekcji.

Podstawą funkcjonowania ucznia z zespołem Aspergera jest podjęcie próby przez nauczycieli nie ignorowania jego potrzeb. Nie jest to proste. Warto odnaleźć w sobie pokłady cierpliwości by zobaczyć w tym dziecku ucznia, który chętnie będzie przychodził na lekcje, wykonywał dodatkowe zadania z zapałem. Gdy poczuje się doceniony, osiągnie bardzo dużo.

Autor: Katarzyna Krzemińska