Mózgowe porażenie dziecięce z ang. cerebral palsy jest zespołem różnorodnych objawów zaburzeń czynności ruchowych i napięcia mięśni, wywołanych uszkodzeniem mózgu lub nieprawidłowościami w jego rozwoju nabytymi przed urodzeniem, w okresie okołoporodowym lub po urodzeniu we wczesnym dzieciństwie. W niektórych przypadkach przyczyny wywołujące uszkodzenie mózgu nie są znane.

Do znanych czynników, szkodliwie działających przed urodzeniem, zalicza się: zaburzenia rozwojowe, niedotlenienie, zatrucie i zakażenie płodu. Przyczyny okołoporodowe to: niedotlenienie, urazy okołoporodowe, znacznie nasilona żółtaczka noworodkowa, a po urodzeniu: niedotlenienie noworodka, krwawienie do mózgu, zakażenie ośrodkowego układu nerwowego. Ostatnie badania przeprowadzone w Kanadzie na grupie 115 dzieci ze zdiagnozowanym MPD dowodzą, że w ok. 10 % przypadków występują uwarunkowania genetyczne powodujące wystąpienie mózgowego porażenia dziecięcego

Powstałe z różnych przyczyn uszkodzenie mózgu nie pogłębia się, natomiast występujące objawy kliniczne mogą wydawać się z wiekiem bardziej nasilone. Jest to spowodowane rozwojem dziecka, a nie powiększaniem się zmian w mózgu. Z powodu nieprawidłowego napięcia mięśni występują i utrwalają się zaburzenia w rozwoju ruchowym, pociągające za sobą wtórne opóźnienia w innych sferach rozwoju. W zespole mózgowego porażenia dziecięcego niepełnosprawność ruchowa nie jest jedynym objawem uszkodzenia mózgu. Współistnieć mogą zaburzenia: wzroku, słuchu, mowy, padaczka lub niepełnosprawność intelektualna..

Ważna informacja: mózgowe porażenie dziecięce nie jest chorobą i nie można się nim zarazić, a więc nie można też na nie zachorować. 

Natomiast jeśli ktoś ulegnie wypadkowi , będzie miał np. udar lub zachoruje na zapalenie opon mózgowych i spowoduje to uszkodzenie mózgu to wówczas mogą wystąpić objawy podobne do mózgowego porażenia dziecięcego.  

MPD nie można wyleczyć, ponieważ nie można obecnie zregenerować uszkodzonych komórek nerwowych, ale w wielu przypadkach, dzięki właściwej, interdyscyplinarnej rehabilitacji możliwe jest osiągnięcie sprawności pozwalającej na samodzielne funkcjonowanie, kształcenie, pracę czy też założenie rodziny. Jednak nie we wszystkich  przypadkach możliwa jest taka samodzielność. Jeżeli uszkodzenie mózgu jest rozległe lub obejmuje jego strategiczne ośrodki to nawet wieloletnia i wieloprofilowa rehabilitacja nie przywraca pełnej sprawności i samodzielności.

Stopień i rodzaj niepełnosprawności zależy od rozległości i miejsca uszkodzenia mózgu, dlatego też nie ma dwóch takich samych przypadków MPD. Każda osoba z MPD ma inny zespół objawów, który może obejmować zaburzenia: układu ruchowego, narządów zmysłu (min. wzroku, słuchu, smaku), mowy, rozwoju intelektualnego lub wszystkie te objawy mogą występować  jednocześnie  w różnym nasileniu

Na świecie żyje ponad 17 milionów osób z mózgowym porażeniem dziecięcym!

Statystycznie na 1000 żywo urodzonych dzieci rodzi się ok.2-3 dzieci ze diagnozowanym, w późniejszym wieku, mózgowym porażeniem dziecięcym.

Od  trzech lat obchodzony jest Światowy Dzień Mózgowego Porażenia Dziecięcego. Jest to zawsze I środa października, w roku 2015 dzień ten przypada 7 października.

Organizacje charytatywne i instytucje świadczące pomoc osobom z MPD łączą się tego dnia w swoich działa-niach, które mają przede wszystkim na celu: przybliżenie społeczności lokalnej, rządom państw i parlamentom problematyki życia osób żyjących z tą niepełnosprawnością. Ważna jest również, w kontekście tego dnia popularyzacja wiedzy na temat samego MPD. Tematem przewodnim obchodów Światowego Dnia Porażenia Mózgowego w roku 2015 jest hasło: „Jestem tutaj! Jesteśmy tutaj!” Na oficjalnej stronie wydarzenia – www.worldcpday.com – dostępna jest aplikacja dzięki której osoby z MPD z całego świata mogą się rejestrować zamieszczając swoje zdjęcie i opisując historię swojego życia.

Poznańskie Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym dołączyło w roku 2013 do ogólnoświatowej koalicji organizacji zrzeszających i pomagających osobom z MPD,  a Poznań  od roku 2014 dołączył do miast, które na znak solidarności z osobami z MPD oświetlają w World CP Day prestiżowe budynki w przestrzeni miejskiej na zielono. Kolor zielony, jako kolor nadziei, jest symbolem obchodów tego dnia na świecie.

Anna J. Nowak
Prezeska Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Młodzieży z Mózgowym Porażeniem Dziecięcym
E/ anna.nowak@zurawinka.pl

Czytaj więcej o mózgowym porażeniu dziecięcym