Program ,,Wszyscy razem” – zajęcia dla dzieci z niepełnosprawnością i ich rodziców

Autor: Czytelnik Portalu Pedagogika Specjalna
Opublikowano: 4 maja 2019 roku.

Rodzice z dwójką dzieci trzymają się za ręce

,,Wszyscy razem” Kształtowanie umiejętności aktywnego i ciekawego spędzania czasu wolnego u uczniów z niepełnosprawnością sprzężoną przy współpracy ich rodziców

Wstęp

Czas wolny jest zagadnieniem, które jest podejmowane przez specjalistów wielu dyscyplin naukowych. Jedna z wielu definicji „czasu wolnego” określa, że jest to czas do dyspozycji osoby po wykonaniu przez nią zadań obowiązkowych takich jak: pracy zawodowej, nauki obowiązkowej w szkole i w domu oraz niezbędnych zadań domowych. Ponadto czynności w tym czasie warunkują potrzeby psychospołeczne i naturalne upodobania danej jednostki. W życiu każdego z nas czas wolny spełnia bardzo wiele ważnych funkcji, min.: służy wypoczynkowi, zdrowiu psychicznemu i fizycznemu, rozwojowi intelektualnemu, społecznemu.

Obszarem zainteresowań wielu nauczycieli jest sposób spędzania czasu wolnego przez naszych uczniów. Niewątpliwie czas wolny jest elementem niezbędnym w życiu wszystkich ludzi i ma on pomóc człowiekowi w jego dojrzewaniu. Dlatego też, istotne jest w jaki sposób nasi wychowankowie wypoczywają, co jest obszarem ich zainteresowań po wypełnieniu obowiązków szkolnych i domowych. W związku z powyższym ważne jest, aby rodzice i nauczyciele łączyli swoje serca i siły w procesie wychowawczo-dydaktycznym i aby ich działania uzupełniały się dla dobra dziecka. Tylko wtedy istnieje szansa uformowania dobrego, mądrego i wrażliwego, młodego człowieka.

Ośrodek  i  rodzina to dwa środowiska, które w szczególny sposób oddziałują na dziecko. Skuteczność tego oddziaływania uwarunkowana jest wzajemnym i ścisłym współdziałaniem. W naszych oddziaływaniach edukacyjno-wychowawczych dążymy do kształtowania umiejętności samodzielnego organizowania czasu wolnego przez naszych wychowanków, oczywiście przy uwzględnianiu ich możliwości i potrzeb. W tym celu poznajemy predyspozycje naszych uczniów, dostrzegamy ich mocne strony i pomagamy rozwijać ich zainteresowania, które mogą być pożyteczną i miłą formą czasu wolnego. Najważniejszą rolę w naszych oddziaływaniach mają rodzice uczniów. To współpraca ze środowiskiem rodzinnym może przyczynić się do efektywności naszej pracy.

Program ,,Wszyscy razem” zakłada zorganizowanie cyklu zajęć dla dzieci z grupy V,VI i ich rodziców. Tematyka spotkań będzie ukierunkowana na rozwój umiejętności alternatywnego i konstruktywnego planowania czasu wolnego. Poprzez realizację programu, chciałabym uświadomić rodzicom, że powinni więcej czasu każdego dnia przeznaczyć na bliskie kontakty z dzieckiem oraz pokazać, w jaki sposób ten czas wolny wykorzystać wspólnie z dzieckiem, aby nie był „straconym”.

ZAKŁADANE REZULTATY:
  • Poznanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego
  • Poszerzenie świadomości potencjału jaki niesie ze sobą wolny czas
  • Pobudzenie dzieci do twórczego myślenia
  • Aktywne spędzanie czasu wolnego w środowisku rodzinnym
I ZAŁOŻENIA PROGRAMU

,,Wszyscy razem” to program zakładający współpracę nauczycieli, dzieci i rodziców w realizacji różnych działań związanych z poznawaniem alternatywnych form spędzania czasu wolnego, a co za tym idzie rozwijaniu pasji i zainteresowań. Program zawiera cele, treści, metody i formy pracy, które są zgodne z podstawą programową  i w spójny sposób uzupełniają ją.

Program „Wszyscy razem” przeznaczony jest dla uczniów z grupy V, VI i ich rodziców. Wychowankowie realizują obowiązek szkolny w klasach szkoły podstawowej. Naszych wychowanków cechuje znaczna niepełnosprawność intelektualna wraz z towarzyszącymi zaburzeniami m.in. w zakresie narządu ruchu, słuchu, wzroku. W ramach programu zostaną przeprowadzone zajęcia edukacyjne „Mój czas wolny – formy spędzania czasu wolnego” mające na celu uświadomienie uczniom, w jaki sposób można spędzać czas wolny.

Ponadto uczniowie i ich rodzice będą mogli uczestniczyć w różnych, ciekawych warsztatach, które odbywać się będą w ciągu roku szkolnego 2018/2019 od października do czerwca. Tematyka spotkań będzie ukierunkowana na rozwój umiejętności alternatywnego i konstruktywnego planowania czasu wolnego – warsztaty plastyczne, aktorskie, muzyczne, kulinarne, badawcze:

  • dla dzieci i rodziców będą odbywać się przez jeden dzień w miesiącu;
  • tylko dla dzieci będą się odbywać przez jeden dzień w miesiącu.

Program realizowany będzie w trakcie zajęć w ciągu dnia pobytu dziecka w ośrodku. Niniejszy program współpracy z rodzicami moich wychowanków będę realizować zgodnie z dołączonym harmonogramem. Będzie on ulegał bieżącej ewaluacji i w razie potrzeby będzie podlegał zmianie.

W programie będę wykorzystywała następujące formy współpracy z rodzicami uczniów: zajęcia otwarte, zajęcia pokazowe, zajęcia plastyczne, aktorskie, muzyczne, kulinarne, badawcze, wycieczki plenerowe, wyjścia do kina, teatru lalek, biblioteki, zebrania grupowe, kontakty indywidualne, rozmowy telefoniczne, edukacja pedagogiczna rodziców.

 II CELE PROGRAMU
Cel główny (uczeń):
  • kształtowanie aktywnego, ciekawego spędzania czasu wolnego u uczniów poprzez rozbudzanie i rozwijanie zainteresowań, uzdolnień i umiejętności dzieci, tworzenie warunków do osiągania sukcesów na miarę ich możliwości oraz promowanie ich na terenie ośrodka i w środowisku lokalnym.
Cele szczegółowe (uczeń):

Praca z dzieckiem w ośrodku ukierunkowana jest na rozwijanie jego zdolności indywidualnych oraz zainteresowań poprzez:

  • stwarzanie warunków do odkrywania, eksperymentowania, poznawania, działania, przeżywania w różnych formach;
  • kształtowanie u uczniów wiary we własne możliwości;
  • rozwijanie u dziecka możliwości umysłowych;
  • stwarzanie sytuacji doskonalących pamięć, umiejętność skupienia uwagi, zdolność kojarzenia, logicznego, twórczego i oryginalnego myślenia, a także działania;
  • rozbudzanie ciekawości poznawczej, twórczego działania oraz samodzielności;
  • kształtowanie i rozwijanie ekspresji, twórczej postawy, wrażliwości na piękno, wrażliwości estetycznej, pomysłowości, wyobraźni i muzykalności;
  • rozwijanie zainteresowań technicznych i przyrodniczych;
  • poszerzenie zasobu wiadomości dotyczących świata przyrody i techniki;
  • kształtowanie postawy świadomego twórcy i odtwórcy kultury;
  • wydobywanie i ukierunkowanie emocji i uczuć;
  • tworzenie warunków sprzyjających zorganizowanej aktywności dziecka;
  • rozwijanie i doskonalenie zmysłów smaku, zapachu, dotyku, wzroku podczas przygotowywania i smakowania przyrządzanych potraw;
  • kształtowanie umiejętności zdrowego i racjonalnego odżywiania.

Powyższe cele ogólne i szczegółowe dostosuję do rozwoju intelektualnego i emocjonalno-społecznego ucznia i realizować je będę w ramach zajęć wzbogacających sytuacje edukacyjne na terenie ośrodka i poza nim.

 Cel główny (rodzic):
  • kształtowanie umiejętności aktywnego i ciekawego spędzania czasu wolnego z dzieckiem.
 Cele szczegółowe (rodzic):
  • wdrażanie rodziców do współpracy z ośrodkiem i umożliwienie im udziału w tworzeniu warunków do wszechstronnego i harmonijnego rozwoju dzieci;
  • inspirowanie rodziców do czynnego spędzania czasu wolnego poprzez organizowanie różnego rodzaju zajęć plastycznych, kulinarnych, teatralnych, sportowych, a także poprzez popularyzowanie wyjść poza teren ośrodka (wycieczki plenerowe, wyjścia do kina, teatru lalek, biblioteki, muzeum, wystawy);
  • dążenie do jednolitości oddziaływań wychowawczodydaktycznych wychowawcy i środowiska rodzinnego;
  • poznanie w sposób bezpośredni form i metod pracy nauczyciela poprzez zajęcia pokazowe, zajęcia otwarte;
  • stwarzanie okazji rodzicom do obserwacji dziecka w innych warunkach niż dom rodzinny i podwórko – poznanie własnego dziecka oraz ocena jego umiejętności, wiadomości, predyspozycji podczas zajęć otwartych i zajęć pokazowych;
  • podnoszenie świadomości edukacyjnej rodziców poprzez organizację zajęć z psychologiem, logopedą, muzykoterapeutą;
  • integrowanie środowiska rodzinnego i ośrodkowego – spotkania okolicznościowe z okazji uroczystości zgodnie z kalendarzem imprez w grupie i ośrodku;
  • pogłębianie współpracy pomiędzy rodziną a ośrodkiem – stworzenie miłej, serdecznej pełnej zaufania i życzliwej atmosfery.
 III PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW

Chcąc osiągnąć zamierzone cele będę pamiętać, aby:

  • pomysłowo i odważnie projektować sytuacje wychowawczo–dydaktyczne;
  • planować różnorodne zajęcia;
  • stwarzać wiele różnorodnych sytuacji do podejmowania działania;
  • zapewniać uczniom poczucie bezpieczeństwa i swobody wyboru zadań do wykonania;
  • stwarzać możliwość zaspokajania naturalnej ciekawości uczniów w różnych sferach;
  • zadbać o rozwój we wszystkich sferach;
  • koordynować działania ośrodka i domu.

W realizacji programu przyjęłam koncepcję łączenia metod „Sojusz metod”, w których dominować będą:

  • metody aktywizujące dzieci;
  • łączenia teorii z praktyką;
  • uczenie się przez odkrywanie (problemowo – poszukujące);
  • działanie (praktyczne);
  • przeżywanie (ekspresyjne).

Aby praca z uczniem przynosiła oczekiwane efekty, niezwykle ważne jest przyjęcie odpowiednich form pracy. Program ten przewiduje:

  • wykorzystywanie różnorodnych możliwości i okazji do indywidualizacji pracy;
  • organizowanie pracy w małych grupach;
  • współpracę między dziećmi z różnych grup oraz dobór grup pod względem rodzaju zdolności i zainteresowań prowadzoną w formie warsztatów;
  • zabawy badawcze i eksperymenty o charakterze badawczym;
  • organizowanie konkursów, występów artystycznych, pokazów;
  • organizowanie wycieczek, wyjść do teatru, muzeum itp.;
  • promowanie osiągnięć dzieci;
  • udział w imprezach, uroczystościach, obchodach rocznic o charakterze lokalnym.
IV ZAMIERZONE EFEKTY

Organizując warunki skutecznego kształtowania umiejętności aktywnego i ciekawego spędzania czasu wolnego u uczniów z niepełnosprawnością sprzężoną przy współpracy ich rodziców zakładam, że wychowanek będzie:

  • dokonywał właściwego wyboru form aktywności własnej;
  • podejmował próby odkrywania własnych możliwości twórczych, przejawiał chęć rozwijania własnych zainteresowań i uzdolnień;
  • rozwinie swoją kreatywność, samodzielność, sprawność manualną;
  • nabędzie umiejętność planowania i organizowania swoich działań;
  • otwarcie i śmiało będzie umiał wyrażać swoje myśli i uczucia;
  • lepiej będzie rozumiał siebie i własne relacje ze społeczeństwem;
  • nabędzie umiejętności lepszej koncentracji uwagi;
  • rozwinie nawyk racjonalnego i zdrowego odżywiania;
  • umocni więzi rodzinne;
  • będzie miał lepsze samopoczucie w ośrodku.

Poza tym nastąpi:

  • wzrost współpracy z rodzicami;
  • wzrost współpracy ze środowiskiem lokalnym;
  • życzliwa atmosfera w kontaktach dziecko – rodzic – nauczyciel.

Realizacja programu powinna przynieść następujące efekty w stosunku do rodzica:

  • dokonywanie właściwego wyboru form aktywności;
  • poznanie przez rodziców potrzeb i możliwości ich dzieci;
  • nabycie przez rodziców świadomości pedagogicznej, wspomagającej rozwój psychiczny i społeczny dziecka poprzez aktywną ich postawę;
  • nabycie przez rodziców zdrowych i ciekawych form spędzania czasu wolnego
    z dzieckiem – wyjścia na basen, do kina i teatru, wycieczki plenerowe.
V EWALUACJA

Oddziaływania w ramach realizacji założeń programu będą dokumentowane w następujący sposób: zapis w dokumentacji prowadzonej przez nauczyciela, zdjęcia, kronika ośrodkowa, strona internetowa. Ewaluacja programu dokonywana będzie systematycznie na podstawie obserwacji ucznia i jego aktywności w trakcie czasu wolnego w placówce i w domu, podczas rozmów z rodzicami.

 

Opracowała: Katarzyna Szocik–Kowalska

Materiał nadesłany przez Czytelniczkę portalu Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli

 

Bookmark the permalink.

Zbliżające się szkolenia online w naszej akredytowanej placówce doskonalenia nauczycieli:

Dodaj komentarz