DLA UCZNIÓW NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ W STOPNIU LEKKIM

III ETAP NAUCZANIA

„Skoro dziecko z niepełnosprawnością nie uczy się w taki sposób, w jaki ty je uczysz, to czy nie możesz uczyć go w taki sposób, w jaki ono się uczy?”

Dr Harry T. Chasty

CELE ZAJĘĆ:

• Korygowanie, kompensowanie i usprawnianie uczniów mających braki.
  w wiadomościach   i umiejętnościach z języka polskiego przewidzianych programem.
• Rozwijanie umiejętności umożliwiających uczniom podjęcie dalszej nauki w szkołach zawodowych.
• Stymulowanie rozwoju wszystkich procesów poznawczych (spostrzegania, myślenia, pamięci, uwagi).
• Kształtowanie procesów: analizy i syntezy wzrokowo – słuchowej, koordynacji słuchowo – wzrokowo – ruchowej oraz orientacji przestrzennej.
• Wzbogacenie zasobu wiadomości ogólnych oraz biernego i czynnego słownictwa ucznia.
• Kształtowanie umiejętności poprawnego, jasnego i ścisłego wypowiadania się
  w mowie i piśmie, słuchania i opracowania tematów.
• Kształtowanie umiejętności korzystania z różnych źródeł informacji Internetu, instrukcji, encyklopedii, słowników.
• Kształtowanie umiejętności wykorzystywania zdobytej wiedzy w praktyce
  podczas pisania pism użytkowych.
• Rozbudzanie wiary we własne siły oraz motywowanie do podejmowania wysiłku intelektualnego.

PLANOWANIE I REALIZACJA ZAJĘĆ:

• Podstawą planowania jest diagnoza wstępna, która określa przejawy i przyczyny trudności szkolnych dziecka.
• Stosowanie ćwiczeń korekcyjnych zaburzonych funkcji w koordynacji z bardziej sprawnymi.
• Dobieranie metod, form pracy i środków do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka.
• Wyrównywanie określonej trudności powinno trwać do momentu całkowitego jej opanowania.

ZASADY PROWADZENIA ZAJĘĆ:

• Indywidualizacja środków i metod oddziaływania korekcyjnego.
• Powolne stopniowanie trudności uwzględniające złożoność czynności i możliwości percepcyjne dzieci.
• Korekcja zaburzeń, ćwiczenia przede wszystkim funkcji najgłębiej zaburzonych
  i najsłabiej opanowanych umiejętności.
• Zasada kompensacji zaburzeń- działać na tę sferę ucznia, która funkcjonuje najlepiej jednocześnie ćwiczyć pozo­stałe, które wymagają wzmocnienia
• Wielopoziomowe kształcenie w zależności od możliwości intelektualnych dziecka.
• Różnicowanie treści programowych i wymaganych umiejętności.
• Dopasowanie ćwiczeń do zainteresowań dzieci, rodzaju i zakresu ich doświadczeń życiowych.
• Wzmacnianie w uczniu wiary we własne siły i możliwości poprzez ujawnianie
  i podkreślanie pozytywnych stron działalności ucznia
• Motywowanie dzieci do wykonywania ćwiczeń poprzez stosowanie wzmocnień/pochwały i różnorodnych form ćwiczeń
• Zasada ciągłości oddziaływania psychoterapeutycznego (współpraca z innymi nauczycielami)

METODY I FORMY PRACY:

• Słowne
• Aktywizujące
• Problemowe
• Praktycznego działania
• Gry i zabawy dydaktyczne.
• Poglądowe
• Mnemotechniki np. Łańcuchowa Metoda Skojarzeniowa
• Programy komputerowe
• Praca zbiorowa, grupowa, indywidualna.

ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE ZAJĘĆ:

I Ćwiczenia korekcyjne – kompensacyjne.

1. Ćwiczenia usprawniające analizę i syntezę wzrokową koordynacje wzrokowo – ruchową i orientację przestrzenną:

• Porządkowanie zadań.
• Rozsypanki wyrazowe.
• Uzupełnianie luk w tekście literami, sylabami, wyrazami.
• Uzupełnianie w tekście znaków interpunkcyjnych.
• Wyszukiwanie w ciągach słownych określonych nazw.
• Rozwiązywanie rebusów, krzyżówek i zagadek.
• Gry edukacyjne np. Bingo ortograficzne.

2. Ćwiczenia percepcji słuchowej oraz koordynacji słuchowo – wzrokowo – ruchowej.

• Analiza ciągów wyrazowych- oddzielanie wyrazów, pisanie wyrażeń.
• Segregowanie wyrazów wg. liczb, sylab.
• Słuchowa analiza i synteza wyrazów.
• Analiza zdań na wyrazy, sylaby.
• Układanie zadań z podanymi wyrazami.
• Układanie zdań o określonej ilości wyrazów.
• Rozwijanie zadań i porównywanie liczby wyrazów w zadaniach.
• Pisanie ze słuchu.
• Tworzenie rymów

3. Rozwijanie pamięci,  koncentracji uwagi oraz myślenia przyczynowo – skutkowego

• Pokazanie dziecku strategii mnemotechnicznych ułatwiających zapamiętywanie.
• Powtarzanie ciągów zdań np. w formie wierszy
• Szukanie w tekstach rymów, części mowy itp.
• Rozwiązywanie zagadek, wymyślanie zakończenia dla konkretnej historyjki.
• Omawianie tekstów.
• Ocena zachowań bohaterów oraz ich skutków.
• Formułowanie własnych sądów, opinii.
• Uzupełnianie wypowiedzi innych…
• Scenki dramatyczne na zadany temat.

II   Kształcenie językowe.

1. Mówienie i słuchanie:

• Rozmowy swobodne i kierowane, samodzielne wypowiedzi uczniów, porządkowanie ich i uzupełnianie.
• Bogacenie czynnego słownictwa ucznia w związku z tematyką i potrzebami językowymi ucznia.
• Nazywanie rzeczy, czynności, cech, przedmiotów i osób.
• Grupowanie wyrazów pokrewnych i bliskoznacznych.
• Gromadzenie wyrazów wokół określonego tematu, wyrażeń opisujących stan emocjonalny, stosunki czasowe i przestrzenne.
• Słuchanie ze zrozumieniem.
• Doskonalenie opowiadania ustnego i innych form wypowiedzi.
• Używanie form grzecznościowych.
• Doskonalenie umiejętności układania planów, opisów, dialogów, sprawozdań.
• Wyjaśnianie nieznanych terminów m.in. przy użyciu słownika języka polskiego.

2. Czytanie i opracowywanie tekstów:

• Poprawne, wyraziste i płynne czytanie z uwzględnieniem znaków przestankowych.
• Ciche i głośne czytanie ze zrozumieniem
• Czytanie z podziałem na role.
•  Wspólne opracowywanie tekstów: Omawianie problematyki przeczytanych utworów (opis postaci, czas i miejsce wydarzeń, plan wydarzeń odtwarzanie fabuły, sensu przyczynowo skutkowego w tek­ście, analiza i interpretacja wyszukiwanie informacji, określanie cech charakterystycznych  gatunku literackiego, faktu i opinii, środki stylistyczne itp.).
• Formułowanie pytań i odpowiedzi.
• Korzystanie z różnych źródeł informacji
• Odczytywanie instrukcji,  rozkładów jazdy, przepisów…

3. Pisanie.

• Pisanie ze słuchu i pamięci
• Przepisywanie ciekawych, krótkich tekstów dyktand, poprawianie błędów.
• Wspólne i samodzielne redagowanie różnych dłuższych form wypowiedzi pisemnych np. opowiadanie, opis, charakterystyka, rozprawka, plan opowiadania (uczyć ucznia pisania według kompozycji trójdzielnej- stosowanie wzorów)
• Pisanie z pamięci i ze słuchu zdań pojedynczych i złożonych.
• Pisma użytkowe: zawiadomienie, zaproszenie,  życzenia, list motywacyjny
  i prywatny, życiorys, podanie itp.
• Adresowanie.
• Pisanie skrótów i skrótowców.
• Rozwijanie zdań.
• Pisownia wyrazów związanych z terminologią różnych zawodów.

III Nauka o języku.

1. Składnia. Fleksja

• Budowa zdania.
• Rodzaje zdań ze względu na rodzaj wypowiedzi.
• Zdania pojedyncze i złożone.
• Podmiot i orzeczenie.
• Wyróżnienie w zdaniach części mowy: rzeczowników, czasowników, przymiotników, przyimków, spójników i zaimków osobowych.
• Odmiana przez przypadki praktyczne zastosowanie
• Wyrazy podstawowe i pochodne.
• Rodzina wyrazów.
• Wyrazy wieloznaczeniowe.
• Związki frazeologiczne.

2. Ortografia i interpunkcja.

• Pisownia wyrazów z ó, rz, ż, ch, h wymiennymi i niewymiennymi.
• Pisownia ó w zakończeniach -ów, -ówka, -ówna.
• Pisownia u w zakończeniach -un, -unek, -utka, -usia, -uje.
• Pisownia -ę, -em, -ą, -om w końcówkach fleksyjnych wyrazów.
• Pisownia „nie” z różnymi częściami mowy.
• Stosowanie wielkich liter.
• Pisownia skrótów i skrótowców.
• Pisownia różnych form liczebników.
• Pisownia przymiotników w stopniu wyższym i najwyższym.

PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW I ICH EWALUACJA. 

Największym sukcesem uczniów po zakończeniu zajęć korekcyjno – wyrównawczych powinno być usprawnienie funkcji psychomotorycznych oraz opanowanie umiejętności
z języka polskiego w stopniu umożliwiającym dalsze kształcenie zawodowe.

Dokumentacja służąca obserwowaniu i diagnozowaniu postępów ucznia:

•  Diagnoza wstępna, diagnoza bieżąca.
• Dokumentacja prac ucznia.
•  Sprawdzian, który jest informacją o postępach ucznia lub ich braku.

Ocena ucznia odbywa się dwa razy w roku i jest wskazówką do dalszej pracy z dzieckiem.

Opracowała: mgr Małgorzata Szwalec

Nauczyciel j. polskiego w ZZS w Stargardzie