Rozwijanie inteligencji wielorakich w świetlicy szkolnej szkoły specjalnej – inteligencja muzyczna

Temat: Przykładowe zabawy i gry rozwijające inteligencję muzyczną

Liczba uczniów:

dowolna

Cel główny:

• Rozwój umiejętności uczniów w inteligencji muzycznej

Cele szczegółowe:

• Kształtowanie umiejętności twórczych i odtwórczych
• Kształtowanie słuchu i pamięci muzycznej
• Kształtowanie wrażliwości muzycznej, wyrażania emocji przez muzykę
• Kształcenie kreatywności muzycznej
• Kształcenie wrażliwości na rytm, tonację i barwę dźwięków
• Kształcenie kojarzenia dźwięku z otoczeniem
• Kształcenie wyobraźni muzycznej – tworzenie własnej muzyki na podstawie wcześniej zdobytych doświadczeń muzycznych

Metody:

słowna, oglądowa

Forma:

indywidualna, zbiorowa, grupowa

I Wstęp

Prowadząc zajęcia w świetlicy rozwijające inteligencję muzyczną, prowadzę obserwację niestandardową moich uczniów w czasie swobodnych zabaw oraz w prowadzeniu zajęć tematycznych. Szczególną uwagę zwracałam na sposób wyrażania się ruchem podczas muzyki, próby własnych kompozycji muzycznych, upodobań muzycznych, wrażliwości na barwy dźwięków, wyrażanie emocji przy muzyce, mowę ciała – gesty, mimikę.

II Realizacja działań

Prezentowane materiały, ćwiczenia, gry i zabawy można wykorzystać w pracy z uczniami niezależnie od ich wieku i poziomu nauczania (oczywiście po odpowiednim dostosowaniu – utrudnieniu bądź ułatwieniu zabaw i ćwiczeń).

Przykładowe zabawy i gry

Zabawa „Fortepian”

Potrzebujemy kilku butelek lub szklanek o podobnym kształcie i rozmiarach. Każdą z nich napełniamy wodą, ale nie do tego samego poziomu, np. do pierwszej wlewamy najmniej wody, a do każdej kolejnej coraz więcej. Po uderzeniu łyżeczką każda butelka/szklanka wyda inny ton. Wystarczy odrobina wprawy i możemy grać krótkie melodie.

Rozpoznawanie instrumentów

Dzieci siedzą w kółku. Każde dziecko ma swój instrument. Jedno z dzieci siada w środku koła z zawiązanymi oczami. Jedna osoba wymienia swój instrument na inny. Wszyscy zaczynają grać jednocześnie na swoich instrumentach (najlepiej na tym samym poziomie głośności). Dziecko siedzące w środku stara się określić, gdzie znajduje się nowy instrument i jaki to instrument. Dopóki tego nie zrobi, cała grupa gra. Gdy odgadnie, to następuje zmiana ról. Zabawę warto poprzedzić rozpoznawaniem i nazywaniem instrumentów.

Inna wersja zabawy: Dziecko siedzi w środku z zawiązanymi oczami. Wszyscy pozostali grają kolejno na swoich instrumentach, by zaprezentować różnicę brzmień. Prowadzący wskazuje jeden instrument, który nie będzie grał. Pozostali uczestnicy zaczynają grać jednocześnie. Zadaniem dziecka znajdującego się w środku jest odgadnięcie, który instrument nie gra.

Jaka to melodia

Dzielimy grupę na małe podgrupy lub każde dziecko zgaduje samodzielnie. Prowadzący klaszcze, wystukuje lub gra rytm piosenki, wszystkim dobrze znanej. Każda grupa/dziecko odgaduje, jaka to piosenka. Kto odgadnie jako pierwszy, zdobywa punkt. Kto zdobędzie najwięcej punktów – wygrywa. Można zmodyfikować zabawę. Nauczyciel nuci lub wystukuje rytm piosenki. Uczniowie odgadują tytuł piosenki.

Zapamiętywanie dźwięków

Uczestnicy kładą się na podłodze lub siedzą na krzesłach z zamkniętymi oczami. Prowadzący przez kilka minut wydobywa różne dźwięki z przedmiotów znajdujących się w pobliżu np. dmucha w butelkę, przesuwa krzesło, macha pękiem kluczy, uderza w kaloryfery, robiąc między kolejnymi dźwiękami krótką pauzę. Na koniec uczestnicy nazywają  przedmioty, które wydają dźwięki i odgadują nazwy przedmiotów (które wydają dźwięki) w odpowiedniej kolejności wykonywania. Jest to doskonałe ćwiczenie pamięci i koncentracji.

Zgaduj – zgadula

Nauczyciel śpiewa kilka słów znanej piosenki. Uczniowie odgadują tytuł piosenki.

Skojarzenia

Uczniowie słuchają utworów muzycznych o różnej ekspresji. Zadaniem uczniów jest określenie rodzaju ekspresji i nastroju prezentowanego utworu muzycznego. Na wcześniej przygotowanych karteczkach naklejają odpowiedni emotikon z odpowiednim do muzyki symbolem nastroju.

Zabawa w pantomimę

Nauczyciel prezentuje uczniom wybrany fragment muzyczny. Dzieci swobodnie poruszają się w sali w rytm muzyki. Następnie na komunikat nauczyciela łączą się w pary i ilustrują muzykę odpowiednimi gestami, ruchami i mimiką twarzy.

Jakim jestem instrumentem? (zabawa z prostymi instrumentami)

Nauczyciel przyczepia kartkę z narysowanym instrumentem do pleców jednego ucznia. Uczeń odwraca się plecami do pozostałych uczniów, którzy posiadają wybrane instrumenty np: bębenek, organki, trójkąt, flet etc… Uczeń z grupy, który posiada narysowany instrument – wybrzmiewa jego dźwięk. Dziecko odwrócone plecami do grupy odgaduje, jaki to instrument.

Muzyczne wygłupy

Wybieramy sobie dowolną, znaną piosenkę i wymyślamy do niej określone ruchy i gesty.

Zapamiętać dźwięki

Przygotowujemy przedmioty, które wydają charakterystyczne dźwięki (np. pęk kluczy, arkusz folii aluminiowej, pudełko z gwoździami, monety w puszce, zapałki w pudełku, itp.). Nauczyciel wydaje dźwięk określonym przedmiotem. Zadaniem dzieci jest odgadnięcie, jaki to przedmiot. Przed zabawą nauczyciel prezentuje wizualnie wszystkie przedmioty.

Zwierzęca rodzina

Uczestnicy stają w kręgu. Jedna osoba stoi na środku koła i wydaje dźwięk określonego zwierzęcia. Pozostali uczniowie musza odgadnąć, jakie to zwierzę.

Echo

Dzieci dzielą się na dwie grupy. Każda z grup dostaje po jednym takim samym (lub podobnym) instrumencie (po 5 – 10 instrumentów). Jeśli nie dysponujemy instrumentami, to możemy je wykonać we własnym zakresie (np. w pudełku po zapałkach – groch, w słoiku – gwoździe, grzebień z papierem, gumka na szklance itp.). Obie grupy siadają do siebie plecami, by się nawzajem nie widziały. Jedno dziecko z grupy A bierze do ręki instrument i wydaje dźwięk. Zawodnik z grupy B musi odpowiedzieć tym samym dźwiękiem.

Zabawy z balonami

Zabawa polega na podbijaniu balonika naprzemiennie kolejno palcami rozpoczynając od kciuka prawej i lewej ręki w rytm muzyki.

III Zakończenie

Po przeprowadzonych zajęciach nauczyciel docenia aktywność dzieci w postaci drobnych upominków. Następnie dzieci kładą się na dywanie, zamykają oczy. Nauczyciel czyta dzieciom odpowiedni tekst do muzyki relaksacyjnej.

Materiał opracowany na podstawie certyfikowanego szkolenia „Rozwijanie inteligencji wielorakich w przedszkolu i w szkole”

Autor: Renata Czorny – Czytelniczka Portalu