Tematem przewodnim jest jesień – „Moje ciało”

Czas trwania zajęć: 2 x po 60 minut

Cele główne:

• doskonalenie wzajemnej komunikacji, porozumiewania się, dostarczanie dziecku poczucia bezpieczeństwa podczas zajęć
• usprawnianie małej i dużej motoryki
• rozwijanie aktywności poznawczej
• kształtowanie orientacji w schemacie własnego ciała
• obniżanie napięcia mięśniowego rąk i nóg
• usprawnianie ręki, rozwijanie zdolności chwytnych
• usprawnianie percepcji słuchowej
• rozwijanie umiejętności współdziałania – aktywizowanie do wokalizacji

Cele operacyjne – uczeń:

• współdziała z partnerem podczas zabaw i ćwiczeń
• rozumie polecenia wydawane przez nauczyciela
• otwiera się na kontakty społeczne podczas zabaw przy muzyce
• wydobywa dźwięk z instrumentu (wspólnie z nauczycielem)
• wyraża mową ciała słyszany dźwięk
• lokalizuje źródło dźwięku, sygnalizuje odwróceniem głowy, spojrzeniem, odwróceniem się, porusza ręką na źródło dźwięku, poszukuje zabawki dźwiękowej
• reaguje na zmianę temperatury (ciepło, zimno)
• zna podstawowy smak: słodki
• wskazuje i dotyka niektóre części ciała
• utrzymuje przez chwilę zabawkę w dłoni

Forma zajęć:

zajęcia indywidualne

 Metody:

• elementy metody „Porannego kręgu”, czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku
• metoda M. Ch. Knill
• elementy metody W. Sherborne
• metoda zadaniowa, czynnościowa: zadań stawianych uczniowi
• elementy metody relaksacyjnej, zabawy paluszkowe

Pomoce:

przedmioty do stymulacji polisensorycznej, zgodnej z porą roku (lampka zapachowa, olejek – zapach lawendy, oliwka, szyszki, suszarka, dzwonki rurowe, żółta chusta, krem czekoladowo – orzechowy), przedmioty do stymulacji dotykowej, przedmioty do stymulacji wzrokowej, nośnik z muzyką towarzyszącą  program aktywności M.Ch. Knill, nośnik – Arka Noego, nośnik – piosenki o tematyce jesiennej, nośnik z muzyką relaksacyjną + magnetofon, materac, instrumenty muzyczne, miska, kasza, ryż, zabarwiona masa mydlana

Część wstępna

Ceremoniał powitania – elementy Porannego Kręgu czyli stymulacji polisensorycznej wg pór roku

Wprowadzenie w nastrój jesieni poprzez przybliżenie uczniowi bodźców jesiennych:

• bodźców wzrokowych – zapalenie lampki zapachowej – lawenda
• wymawianie imienia dziecka, zwrócenie uwagi na zapach i cechy ognia
• śpiewanie piosenki powitalnej z jednoczesnym masowaniem dłoni oliwką zapachową, bodźce uprzedzające – potrząsanie butelką z oliwką, wskazywanie i dotykanie oliwki – komunikat niewerbalny, połączony z zapowiedzią werbalną „przywitamy się, będziemy masować dłonie, stałe nadawanie komunikatu to są twoje dłonie”:

Witaj Bartek  2x

Jak się masz 2x

Wszyscy Cię lubimy 2x

Bądź wśród nas 2x

• Krótkie opowiadanie o danej porze roku – jesień – wielozmysłowe poznawanie szyszek, dotykanie i wąchanie. Zwrócenie uwagi na niską temperaturę na dworze
• Spotkanie z żywiołem – wiatr – demonstrowanie zimnego, ciepłego powietrza – suszarka
• Poznanie dźwięku – demonstracja instrumentu muzycznego – gra na dzwonkach rurowych w różnych kierunkach i odległościach od dziecka, skupianie uwagi ucznia na dźwięku, pomoc uczniowi w wydobywaniu dźwięku – podpowiadanie gestem, prowadzenie ręki. Obserwacja reakcji i aktywności ucznia.
• Zakładanie żółtej chusty na głowę ucznia (uczeń ściąga ja sam)
• Zastosowanie bodźców smakowych – bodźce uprzedzające – gest ucisk na brodę – podajemy dziecku krem orzechowy – zwracamy uwagę na smak – słodki, pytamy czy dobre – uczeń wskazuje ręką na brzuch – pamiętamy o zachowaniu higieny
• Gaszenie lampki zapachowej

Część właściwa

Metoda M.Ch. Knill

Przygotowanie miejsca do ćwiczeń – wskazanie i dotykanie materaca – bodźce uprzedzające – nauczyciel umożliwia uczniowi zajęcie pozycji umożliwiającej uczestnictwo w ćwiczeniach – zapowiedź programu aktywności, nauczyciel włącza sygnał programu i informuje, iż rozpoczną się zajęcia przy muzyce – informacja będziemy ćwiczyć.

Realizacja programu – nauczyciel naprowadza ucznia na wykonanie kolejno czynności, głośno zapowiada aktywność i nazywa dotykana część ciała.

Nauczyciel pozostawia uczniowi swobodę i umożliwia samodzielne wykonanie czynności, jeśli zauważa taka chęć. Obserwuje zachowania ucznia, nagradza pochwałą i uśmiechem przejawy aktywności. Uczeń na miarę swoich możliwości i z pomocą nauczyciela, realizuje aktywność programu koncentrującego się na ćwiczeniach górnej i dolnej partii ciała. Uczeń reaguje emocjonalnie i fizycznie na doświadczanie ruchu i dotyku części ciała.

Zabawa przedmiotami o zróżnicowanej powierzchni

Przygotowanie miski z kaszą, bodźce uprzedzające – dotykanie miski, słuchanie odgłosu przesypywanej kaszy. Mieszanie dłońmi w misce z kaszą, posypywanie nią rąk, rozluźnianie napięcia mięśniowego.

Bogacenie zmysłu dotyku poprzez kontakt z różnym rodzajem materiałów, przedmiotów, uwzględniamy reakcje ucznia w trakcie kontaktu z przedstawionymi mu przedmiotami, najbardziej akceptowaną rzeczą rozpoczynamy i  kończymy ćwiczenie. Pocieranie dłoni różnymi przedmiotami, rzucanie i szukanie przedmiotu (piłka tzw. jeżyk, ringo, woreczki napełnione fasolą, grochem, piaskiem, instrument muzyczny itp.)

Przygotowanie miejsca do ćwiczeń z masą formowalną

Posadzenie ucznia na krześle. Przygotowanie kartki, ryżu oraz zabarwionej  na żółto masy mydlanej. Kolor żółty to barwa spadających liści, których jesienią nie brakuje. Tworzenie kompozycji, zwrócenie uwagi na kolor masy mydlanej, jej zapach, posypanie masy ryżem, zróżnicowanie faktury, ugniatanie, klepanie.

Ćwiczenia te pozwalają skupić się na danym zadaniu, ale głównie niosą radość połączoną z głębokim przeżywaniem. Zajęcia te rozładowują emocje, poprawiają motorykę rąk.

Część końcowa

Doskonalenie umiejętności rozpoznawanie części ciała

•  Elementy metody W. Scherborn, wzbogacenie kontaktu ucznia z nauczycielem
• Zabawy paluszkowe „Rak”, „Sroczka”, „Ten gruby” celem odprężenia, uspokojenia, rozluźnienia mięśni dłoni. Zapoznanie  ucznia z werbalnym i poza werbalnym sposobem komunikowania się
• Wyodrębnianie – głowa, oko, nos, policzki, ucho, ręce, brzuch, określenie i wskazywanie, dotykanie, masowanie, zabawa połączona z słuchaniem muzyki nt. jesieni

 Zakończenie zajęć piosenką relaksacyjną – pożegnanie ucznia – wypowiadanie imienia dziecka – gest „pa pa ”

W scenariuszu wykorzystano materiały otrzymane podczas szkoleń.

Autor: Małgorzata Tafelska – Czytelniczka Portalu