Temat: Zabawy ruchowe w świetlicy szkolnej

Ilość dzieci:

dowolna

Cel główny:

• Relaksacja uczniów jako integralna część procesu nauczania i wychowania

Cele szczegółowe:

• Przeciwdziałanie negatywnym skutkom znużenia i zmęczenia gromadzonego w ciągu dnia pracy ucznia
• Ożywienie funkcji wegetatywnych
• Korekcja postawy poprzez ruch wszechstronnie angażujący układ kostno-stawowo-mięśniowy
• Odciążenie analizatora wzrokowego i słuchowego
• Kształtowanie trwałego nawyku stosowania aktywnego wypoczynku w czasie pracy umysłowej w szkole i po zajęciach dydaktycznych

Metody:

słowna, oglądowa, aktywnego działania

Formy:

zabawowa, indywidualna, zbiorowa

I Wstęp

Sygnałem do rozpoczęcia ćwiczeń są zaobserwowane przez nauczyciela objawy zmęczenia i znużenia uczniów, spadek percepcji, gwar, oznaki niepokoju lub apatii. Odbywają się one w pomieszczeniu świetlicowym przy otwartych oknach. Należy tak ustawić dzieci, by zapewnić ćwiczącym bezpieczeństwo i swobodę ruchu.

Wskazówki metodyczno-organizacyjne:

• Przerwa na przeprowadzenie ćwiczeń powinna trwać do 5 minut
• Należy ją organizować zawsze wtedy, gdy nauczyciel zauważy znużenie i zmęczenie uczniów
• Ćwiczenia powinny być prowadzone przy otwartych oknach
• Należy dążyć do wytworzenia atmosfery radości, pogody i swobody ruchu
• Należy uwzględniać przede wszystkim te ćwiczenia, które uaktywniają narządy ruchu męczące się najbardziej wskutek jednostronnej i często niewłaściwej postawy ucznia podczas pracy

Tok ćwiczeń powinien składać się z pięciu pozycji uszeregowanych według następującego schematu:

• ćwiczenia ramion i szyi
• ćwiczenia ramion i nóg
• ćwiczenia tułowia w różnych płaszczyznach
• marsze, biegi, podskoki
• ćwiczenia oddechowe lub śpiew

Proponowane zestawy mogą być wykorzystane nie tylko jako materiał ćwiczebny, mogą służyć jako wskazówka i zachęta do podejmowania własnych rozwiązań programowych i metodycznych. Ćwiczenia ruchowe powinny być dostosowane do możliwości i ograniczeń dziecka. Nauczyciel demonstruje każde zadanie.

Zestawy do ćwiczeń

Zestaw I

 „Zabawa tak-nie”. Postawa swobodna. Wolne skręty głowy w lewo i prawo, wymawiać „nie, nie, nie” – wolne skłony głowy w przód i tył, wymawiać „tak, tak”.

 „Huśtawka”. W staniu, stopy złączone. Swobodne ruchy wahadłowe ramion w przód i tył, aż do zatoczenia całego koła do przodu i ku tyłowi, rytmicznie powtarzać.

„Skaczące piłeczki”. Stopy złączone, wspięcie, podskoki w miejscu obunóż na palcach.

„Łapanie muchy”. W staniu, szybkie skręty tułowia z klaśnięciem w dłonie na wysokości głowy lub wyżej (naśladowanie chwytania motyli).

 „Balonik”. Ćwiczenia oddechowe. Głęboki wdech nosem (pełen balonik) wydech ustami – jak najdłużej ssssss (pusty balonik).

Zestaw II

„Patrzymy przez lornetkę”. W siadzie, w ławce, naśladowanie chwytu lornetki i poprzez skłony i skręty głowy obserwacja terenu „przed lotem” (ruchy okrężne).

„Samolot w górę”. Siad poprawny w ławce, skurcz poziomy ramion, cofanie barków ze ściągnięciem łopatek.

 „Pilot zmęczony i wypoczęty”. W siadzie, przedramiona leżą na pulpicie, dłonie stykają się palcami, powolny wyprost tułowia aż do wyprostu głowy i ramion.

 „Samolot w górę i w dół”. Stanie na całych stopach, wspięcie, ramiona w bok, przysiad podparty.

 „Dmuchanie na piórko i chwyt piórka”. Postawa swobodna. Wdech nosem, wydech ustami (nacisk na wydech).

Zestaw III

„Młynek”. Mały rozkrok, stopy równolegle, skurcz pionowy ramion przodem w górę i w tył.

„Zegar z podstawką”. W staniu, stopy złączone, ramiona wzdłuż ciała. Bardzo wolne skłony głowy boczne (tik, tak).

„Witanie się z sufitem, kolanami stopami”. Mały rozkrok, stopy równolegle, ramiona w górę i w skos, popatrzeć na sufit, dwukrotne pogłębienie skłonu tułowia w przód z dotknięciem kolan i stóp. Głowa między ramionami.

„Krakowiaczek”. Siad, uderzenie 2 razy palcami stóp, 2 razy piętami o podłogę, palce stóp w górę.

„Dmuchanie na płatki kwiatów”. Ćwiczenia oddechowe.

Zestaw IV

„Waga”. Wstań, popatrz w prawo, usiądź, wstań, popatrz w lewo, usiądź. Zmiana pozycji na polecenie wydawane w różnej kolejności i rytmicznie (szybko, wolno).

„Berek”. Stojąc w rozkroku lewe ramię w przód, prawe ramię w przód, lewa wzwyż, prawa wzwyż, lewa w przód, prawa w przód, lewa w dół, prawa w dół, lewa w bok, prawa w bok itd. Nauczyciel dyktuje sposób poruszania się lewej ręki.

„Wiatrak”. W rozkroku, ręce na biodrach, skręt tułowia w prawo, w lewo, skłon do przodu i powtórzyć.

„Kręciołki”. Podskoki obunóż w miejscu i dookoła swej osi (w prawo, w lewo) na sygnał i w kierunku wskazanym przez nauczyciela.

„Litera T”. W staniu, pionowy skurcz ramion, uniesienie skurczonych ramion w bok, wdech, opuszczenie do skurczu pionowego, wydech.

Zestaw V

„Miś kiwa głową”. Skłony głowy w przód z lekkim przyciąganiem brody i w tył z wydłużeniem szyi. 

„Łapanie motyli”. Prawa ręka w skos „łapie motyla”, ten sam ruch wykonuje lewa ręka. Podskok i klaśnięcie nad głową – motyl złapany, opuszczenie ramion bokiem w dół.

„Koci grzbiet”. Przysiad podparty – prostowanie kolan z wysokim unoszeniem bioder w górę i powrót do przysiadu podpartego.

„Kura grzebie nóżką”. Postawa – dwukrotny akcent o podłogę palcami lewej nogi w wykroku i powrót do postawy. To samo prawą nogą.

„Ćwiczenia oddechowe”. Postawa zasadnicza – wspięcie na palce (wdech), opust pięt (wydech).

Zestaw VI

„Wypychanie sufitu”. Wyciąganie głowy w górę, następnie rozluźnianie mięśni szyi.

„Malowanie ścian i sufitu”. Naśladowanie malowania.

„Sufit – podłoga”. Na pierwsze hasło dzieci prostują ramiona w górę w skos, na drugie wykonują przysiad podparty.

„Froterowanie podłogi”. Wysunięcie nogi w przód na palce i podskokiem zmiana nogi.

„Katar”. Ćwiczenia oddechowe. Głęboki wdech i wydech w formie kichnięcia z zasłonięciem ust dłońmi.

Zestaw VII

„Lalka kiwa głową”. Skłony głowy w przód i w tył.

„Kukiełka wesoła”. Klasnąć 2 razy przed sobą i przenieść ramiona w bok.

„Pajacyk smutny”. Siedząc w ławce dotknąć czołem pulpitu, wyprost i spojrzenie na sufit.

„Skaczący chłopiec”. Podskokiem rozkrok i zeskok do postawy – podskoki pajaca.

„Dmuchaj w balonik”. Głęboki wdech i wydech.

Zestaw VIII

„Chorągiewka na wietrze”. Skręty głowy w lewo, w prawo.

„Robimy kółeczka”. W małym rozkroku – lewa ręka lekko ugięta w łokciu zatacza raz małe, potem duże koła. To samo wykonuje ręka prawa.

„Łodzie na jeziorze”. Wiosłowanie. Rytmiczne skłony tułowia w lewo, w prawo – stojąc w rozkroku lub siedząc w ławce.

„Piłeczka”. Podskoki obunóż w miejscu.

 „Wdech – wydech”. W pozycji stojącej głęboki wdech nosem i wydech ustami.

Zestaw IX

„Kwiaty na wietrze”. Skręty głowy w prawo i lewo.

„Płatki róż”. Płatki rozchylają się – ramiona w bok, płatki składają się – ręce złączone nad głową.

 „Kwiaty rosną, kwiaty więdną”. Kwiaty więdną – przysiad, kwiaty rosną – powrót do postawy.

„Spacer w Parku”. Chód w miejscu z wysokim unoszeniem kolan.

„Wąchanie konwalii majowych”. Wdech powietrza nosem, wydech ustami.

Zestaw X

Ręce do góry, nóżki prościutkie,

tak ładnie ćwiczą dzieci malutkie.

Teraz na ramię w dół opuszczamy

i kilka razy tak powtarzamy.

Teraz się każdy robi malutki,

to proszę państwa są krasnoludki.

Następnie na jednej nodze stajemy,

bo jak bociany chodzić umiemy.

W górę, wysoko piłeczki skaczą,

takie piłeczki – chyba coś znaczą?

Powoli powietrze noskiem wdychamy

i delikatnie ustami wypuszczamy.

Zestaw XI

„Flaga na wietrze”. Siad (lub stanie w małym rozkroku) – skręty głowy w lewo, w prawo.

„Zapalanie latarki”. Mały rozkrok, ramiona w bok, dłonie zwinięte w pięść – odwrócenie dłoni w górę, wyprost palców i skurcz w pięść.

„Szycie na maszynie”. Stanie zwarte, ciężar ciała na jednej nodze, druga noga na palcach – i zmiana (przenoszenie ciężaru ciała z jednej nogi na drugą).

„Puszczanie baniek mydlanych”. Ćwiczenia oddechowe.

Zestaw XII

„Jaskółka pije wodę”. Przysiad podparty – skłony głowy w przód, skłony głowy w tył z równoczesnym cofnięciem brody.

„Sikorka porusza skrzydełkami”. Siad lub stanie w małym rozkroku, pionowy skurcz ramion – unoszenie łokci wzwyż i opuszczanie.

„Ptaszki szukają ziarenek”. W staniu lub chodzie małymi krokami – skłony tułowia w przód ze zwrotem w prawo, w lewo, w tył.

„Wróble wylatują”. Stojąc w małym rozkroku energiczny wyprost w skos (wdech), opuszczenie ramion bokiem w dół, ruszając palcami (wydech). Ruch przez cały czas wydechu.

„Podskoki”. Stopy zwarte, podskoki obunóż w miejscu.

Zestaw XIII

„Malowanie cyfr nad głową”. Np. 1, 2,3 itd… prawą i lewą ręką na zmianę.

„Pies wspina się po drabinie”. Przysiad podparty. Powolny wyprost tułowia do wspięcia na palce z jednoczesnym wyrzutem ramion w górę. Palce rąk wykonują naprzemianstronne ruchy naśladujące chwyt szczebli drabiny.

„Koci grzbiet”. Z przysiadu podpartego wypychanie bioder w górę i powrót do przysiadu podpartego.

„Gąsienica”. Siad w ławce – skurcz palców stóp i wyprost z przesuwaniem nóg do przodu.

„Gra na flecie”. W staniu – naśladowanie palcami rąk gry na flecie, nabieranie powietrza nosem i wydmuchiwanie ustami.

Zestaw XIV

„Zegar”. Skręty głowy w bok: w lewo, w prawo – zegar tyka. Dzieci wymawiają rytmicznie: ,,tik, tak’’.

„Zrywanie kwiatów z drzewa”. Stojąc, sięganie wysoko raz prawą, raz lewą ręką.

„Ważenie owoców”. Dwójkami do siebie zwrot i podanie rąk – jedno dziecko wykonuje przysiad, drugie wspięcie na palce i zmiana.

„Zbieranie warzyw”. Przez skłony i skręty tułowia naśladowanie zbierania  warzyw z ogródka.

„Orkiestra dęta”. W marszu ćwiczenie oddechowe z naśladowaniem gry na instrumentach dętych.

III  Zakończenie

Relaksacja przy muzyce. Uczniowie kładą się na dywan, w ciszy i spokoju słuchają muzyki relaksacyjnej.

Zestawy ćwiczeń zmodyfikowane na podstawie materiałów z certyfikowanego szkolenia „Rozwijanie inteligencji wielorakich w przedszkolu i w szkole”

Autor: Renata Czorny – Czytelniczka Portalu