Coraz częściej spotykamy się z dziećmi pochodzącymi ze środowisk, w których używane są dwa lub więcej języków. Zjawisko bilingwizmu jest w obecnych czasach bardzo rozpowszechnione i mało kto zdaje sobie sprawę, że już ponad dwie trzecie ludzi na świecie jest dwujęzycznych. W niektórych przypadkach zjawisko bilingwizmu jest określane jako nabyte, na przykład, jeśli jeden z rodziców posługuje się danym językiem w domu, a drugi opiekun zupełnie innym, lub dziecko przebywa w otoczeniu (kraju), w którym używa dany język, w międzyczasie używając innego w domu.

Jakie korzyści płyną z dwujęzyczności u dzieci?

• Znaczny wpływ na rozwój poznawczy dzieci, takich jak skupienie, wielozadaniowość i zapamiętywanie
• Rozwój świadomości kulturowej – możliwość komunikowania się z większą ilością ludzi czy choćby zdolność rozpoznawania potrzeb innych ludzi oraz własnych
• Rozwój świadomości językowej – poszerzanie słownictwa, a co za tym idzie kreatywności; większe wyczucie językowe na różnice językowe
• Zwiększone szanse na przyszłość zawodową
• Większa pewność siebie i większe prawdopodobieństwo prawidłowego rozwoju emocjonalnego

Przykładów można mnożyć, ale coraz częściej specjaliści zastanawiają się jaki wpływ na rozwój mowy i czytania może mieć dwujęzyczność u dzieci. Badania potwierdziły, że w niektórych przypadkach wielojęzyczność może mieć wpływ na:

• Trudności z przywoływaniem danego słowa z pamięci
• Mieszanie słów
• Przełączanie się z jednego języka na drugi
• Interferencje leksykalne w tworzeniu poprawnych wypowiedzi pod względem leksykalnym czy morfologicznym.

Często uczniowie dwujęzyczni wymagają dodatkowego wsparcia ze strony szkoły i otoczenia.

Rozumiejąc pojęcie uczniów ze specjalnymi potrzebami nie możemy skupiać się wyłącznie na uczniach z orzeczeniem o niepełnosprawności, ale również na osobach, dla których nauka może stwarzać pewne wyzwania, choćby ze względu na wielojęzyczność danego ucznia.

W jaki sposób  możemy wspierać te wyjątkowe dzieci?

Warto sięgać po innowacyjne narzędzia do rozwijania i pogłębiania zdolności językowych i czytania zwłaszcza dla osób, których pierwszym językiem nie jest język polski. Pszczółka jest jednym z przykładów wszechstronnego narzędzia do pomocy w nauce czytania poprzez zabawę.

Aplikacja Pszczółka została doceniona przez zagraniczne ośrodki naukowe i wykorzystana do badania dwujęzyczności w polonijnych szkołach w projekcie naukowym „Język polski za granicą”, realizowanym przez University of Birmingham oraz FAU Germany, którego celem jest zgłębienie wiedzy o dwujęzyczności. Zwróciła uwagę naukowców, dzięki cechom, które wspierają dzieci dwujęzyczne.

Dostosowanie do indywidualnych potrzeb

Należy pamiętać, że każda osoba dwujęzyczna zmaga się z innymi trudnościami, dlatego aplikacja Pszczółka ma szereg funkcji umożliwiających dostosowanie ćwiczeń do indywidualnych potrzeb ucznia. Dzięki temu ułatwia im czytanie tekstu oraz zapamiętywanie nowych słówek. Modyfikować można każde wykonywane ćwiczenie. Aplikacja umożliwia wybór czcionki, długości, rodzajów sylab, a nawet zestawień wyrazów o danej tematyce. Zmieniać można zarówno ustawienia ogólne jak i ustawienia do każdego ćwiczenia.

Nagrywanie własnej wymowy

Podczas ćwiczeń uczniowi towarzyszy lektor wskazujący poprawną wymowę trenowanego tekstu. Jest to bardzo istotna funkcja do prawidłowego przyswojenia języka zwłaszcza dla dzieci, których język polski nie jest pierwszym językiem. Dodatkową opcją jest możliwość nagrywania własnej wymowy. Dzięki temu uczeń może sam porównać i poprawić dostrzeżone błędy. Może skonfrontować swoje prawidłowe nagranie z nieprawidłowym. Często dzieciom łatwiej jest zdać sobie sprawę z nieprawidłowości, gdy jest ona pokazana przez aplikację, niż gdy wskazuje ją nauczyciel bądź rodzic.

Różnorodny zasób słów

Istnieje również rozpowszechniona opinia, że dzieci dwujęzyczne mają kłopoty z opanowaniem nauki czytania i pisania właśnie przez swoją dwujęzyczność. Często przyczyną problemów okazuje się jedynie niedostateczna znajomość słownictwa. W aplikacji, w ponad 90-ciu ćwiczeniach, znajduje się ogromna baza słów, zarówno używanych na co dzień jak i trudniejszych sprawiających kłopot w odczytaniu. Dostępne są również pseudosłowa. Treść ćwiczeń można dobrać w zadaniach tematycznie, ale również w zależności od potrzeby ćwiczenia głosek czy dźwięków. Trudność wyrazów dostosowuje się do poziomu ucznia. Ćwiczenia znajdują się w podziale na kategorie: technika czytania, fonologia, kalambury, pisanie i umiejętność czytania. Dzięki czasu spędzonemu w Pszczółce na słuchaniu poprawnych, różnorodnych struktur gramatycznych i słownictwa, dzieci są w stanie przezwyciężyć trudności lub szybko nadrobić zaległości.

Nauka przez zabawę

Dla dzieci dwujęzycznych, które napotykają trudności w uczeniu się czy czytaniu, dodatkowa nauka wydaje się być czymś, czego najchętniej chciałyby uniknąć. Ciężko bowiem jest podejmować się zadań, które sprawiają problemy i są trudne. Jak zachęcić dziecko do ćwiczenia? Dobrać tak formę, aby nie kojarzyła się ona z nauką samą w sobie. W aplikacji Pszczółka ćwiczeniom towarzyszy przyjemna graficznie pszczółka. Ćwiczenia mogą być odtwarzane na komputerze, tablecie lub telefonie komórkowym. Zabawna forma połączona jest z interakcją dziecka. Dzięki czemu lepiej zapamiętują treści. Poziom zadań, który dostosowuje się do umiejętności ucznia, a który można również samemu zmienić w każdym momencie, dodatkowo sprawia, że uczeń nie zniechęca się. Forma grywalizacji jest bardzo atrakcyjna dla uczniów, którzy chcąc wykupić zwierzęta do swojego zoo, muszą wykonać kolejne ćwiczenia.

Dostęp do materiałów

Nauka dzieci dwujęzycznych, dla których jednym z języków jest polski dotyczy zarówno dzieci, które przebywają w Polsce a ich rodzice posługują się językiem polskim płynnie lub dopiero uczą się a także dzieci, które przebywają poza granicami polski, a rodzice pragną nauczyć swoje dzieci języka ojczystego.

Dla wielu z nich materiały do nauki języka polskiego bywają trudno osiągalne i słabo dostępne. Dlatego aplikacja Pszczółka staje się bardzo cenionym narzędziem do tej nauki, wśród Polaków w kraju i za granicą, oraz obcokrajowców.

* Grupowy dostęp do aplikacji *

Aplikacja Pszczółka umożliwia szkołom i poradniom grupowy zakup indywidualnej licencji dla minimum 15-stu rodziców w bardzo przystępnej cenie 55 zł. za rok. Gdy dostęp mają rodzice, również nauczyciele i pedagodzy mogą zostać opiekunami na koncie dziecka. Dzięki temu mogą dobierać zadania, widzieć postępy w pracy a także mieć podgląd ćwiczeń. W czasie pandemii, gdy szkoły zostały zamknięte, grupowy dostęp dla rodziców został bardzo doceniony. Aby uzyskać taką możliwość dla rodziców w swojej szkole wystarczy zgłosić się na e-mail pomoc@pszczolka.online

* Informacje praktyczne dla poradni *

Stosowanie aplikacji, w ramach zajęć w poradni jest całkowicie bezpłatne. Zapraszamy wszystkie zainteresowane poradnie do korzystania z Pszczółki, wystarczy zgłosić się na e-mail pomoc@pszczolka.online lub zadzwonić pod numer telefonu +48 22 211 88 33.

* Informacje praktyczne dla szkół *

Zapraszamy wszystkie szkoły do korzystania z aplikacji Pszczółka. Aplikację można wyświetlić na projektorze, tablicy interaktywnej lub komputerze. Należy zgłosić się do nas na adres e-mail: pomoc@pszczolka.online lub zadzwonić pod numer telefonu +48 22 211 88 33 i podać hasło: Pedagogika Specjalna, zyskując tym samym darmową licencję próbną na okres 3 miesięcy, w zamian za opinię na temat aplikacji.

Oprogramowanie zostało stworzone z pomocą finansową TACR.