Temat: „Jesteśmy różni, ale tacy sami”

Odbiorcy:

uczniowie klas 1-3

Termin:

Czas trwania zajęć:

45 minut

Prowadzący:

Cel główny:

Kształtowanie u uczniów postawy tolerancji i akceptacji wobec różnic indywidualnych między ludźmi i różnych rodzajów niepełnosprawności.

Cele szczegółowe:

• poszerzanie wiedzy na temat różnych rodzajów niepełnosprawności,
• rozwijanie empatii,
• kształtowanie postawy tolerancji i otwartości wobec odmienności,
• rozwijanie kompetencji społecznych i emocjonalnych,
• rozwijanie umiejętności komunikacyjnych.

Uczeń:

• potrafi wyjaśnić pojęcia: „tolerancja” i „niepełnosprawność”,
• zna różne rodzaje niepełnosprawności,
• umie scharakteryzować własną postawę wobec niepełnosprawności,
• uważnie słucha treści opowiadania oraz wypowiedzi kolegów,
• aktywnie uczestniczy w dyskusji formułując pytania i wypowiedzi adekwatne do kontekstu rozmowy.

Metody:

• słowne: pogadanka, dyskusja,
• poglądowe: przykładu,
• wizualne: praca z obrazkiem, prezentacja multimedialna,
• zadań stawianych dziecku.

Formy:

• grupowa,
• zespołowa,
• indywidualna.

Środki dydaktyczne:

• kontur dziecka – duży arkusz papieru,
• puzzle z zapisanymi poleceniami tworzące kontur dziecka po ułożeniu,
• prezentacja multimedialna,
• opowiadanie terapeutyczne „Słoń Josh”,
• kartki A4 z nazwami pojęć: „tolerancja”, „niepełnosprawność”,
• białe kartki A4,
• markery,
• kredki,
• tablica interaktywna,
• komputer.

Przebieg zajęć:

1. Powitanie. Prezentacja tematu zajęć i celu spotkania.
2. Ćwiczenie. Dzieci poszukują wśród rówieśników osoby, która jest dokładnie taka sama; następnie starają się odnaleźć osobę, która jest ich zdaniem najbardziej podobna i osobę, od której najbardziej się różnią.
3. Układanka. Na dużym arkuszu papieru w obrębie narysowanego konturu człowieka dzieci układają puzzle, na których znajdują się polecenia: Znajdź kogoś, kto ma tyle samo sylab w imieniu co ty; Znajdź kogoś, kto dociera do szkoły w taki sam sposób jak ty; Znajdź kogoś o takim samym kolorze oczu jak twoje; Znajdź kogoś o takim samym kolorze włosów jak twoje; Znajdź kogoś, kto lubi jedną taką samą potrawę jak ty; Znajdź kogoś, kto ma tyle rodzeństwa co ty; Znajdź kogoś, kto ma dłoń takiej samej wielkości co Twoja.
4. „Czym ludzie różnią się między sobą”? Dyskusja, wypowiedzi swobodne dzieci.
5. Prezentacja zdjęcia osób różniących się między sobą pod względem płci, wyglądu (wiek, kolor skóry, wzrost, waga, wyraz twarzy, fryzura), sprawności, religii.
6. „Niepełnosprawność” – prezentacja multimedialna  przedstawiająca dzieci i osoby dorosłe z różnymi rodzajami niepełnosprawności, z którymi uczniowie najczęściej mogą spotkać się w życiu codziennym i w środowisku szkolnym. Omówienie cech charakterystycznych w wyglądzie i funkcjonowaniu osób niepełnosprawnych, ich trudności, możliwości i potrzeb. Opisywanie pokazanej na obrazku sytuacji. Uświadomienie konieczności akceptacji różnic między ludźmi sprawnymi i niepełnosprawnymi.
7. „Co to jest tolerancja”? Burza mózgów, uczniowie podają odpowiedzi na pytanie, nauczyciel zapisuje odpowiedzi na dużej kartce papieru, a następnie podsumowuje wypowiedzi dzieci, wyjaśnia pojęcie (tolerancja – „poszanowanie czyichś poglądów, wierzeń, upodobań, różniących się od własnych”) i podaje przykłady tolerancyjnej postawy.        
8.  „Smok Josh”. Słuchanie opowiadania Diany Hsu (Wchodzenie w świat, 3-7 lat. Program edukacyjny, Warszawa 2004, s. 189).

Dawno temu żył sobie wielki smok. Miał na imię Josh. Pewnego dnia, siedząc pod ogromnym zielonym drzewem, pomyślał sobie: „O, jakby to było miło, gdybym miał przyjaciela, z którym mógłbym się bawić”. I tak owego słonecznego ranka Josh wyruszył w drogę na poszukiwania innego smoka, który mógłby zostać jego przyjacielem. Po drodze spotkał słonia o imieniu Ethan.

– Cześć – powitał go słoń, mrugając oczami – nazywam się Ethan! A tobie jak na imię?

– Josh – padła odpowiedź. – Szukam jakiegoś przyjaciela – smoczego przyjaciela, ot co. Przez chwilę przyglądał się Ethanowi i rzekł nieco podejrzliwym tonem:

– Masz wielkie uszy i długi nos. Nie jesteś smokiem, prawda?

– Nie – odparł słoń – ale przecież nic w tym złego, prawda? Mogę zostać twoim przyjacielem. Zresztą ja też szukam przyjaciela. Ostatnio czułem się bardzo samotny. Jednak Josh nie posłuchał Ethana. Spojrzał na niego chłodno, odwrócił się i pokłusował dalej. Ethan patrzył na jego odwrót z wielkim smutkiem. W dalszej drodze Josh spotkał lwa. Lew wyskoczył przed niego z wielką gracją, potrząsnął swą fantastyczną grzywą i uśmiechnął się:

– Co tu robisz? Josh przez chwilę przyglądał się lwu. Nigdy przedtem nie widział lwa i zaskoczyło go jego piękno.

– O, szukam przyjaciela. Mam na imię Josh.

– O, ja też szukam przyjaciela. Mam na imię Ali – lew Ali. Chodź, pobawimy się razem. Co byś powiedział na wyścigi albo na berka? Ali podskoczył i zakręcił się wkoło w nadziei na zabawę. W pierwszej chwili Josh poczuł wielką radość, lecz nagle zorientował się, że Ali nie jest smokiem. Spojrzał na jego uśmiechnięty pysk i stwierdził:

– Ależ ty nie możesz być moim przyjacielem. Nie jesteś smokiem. I zanim lew zdążył cokolwiek powiedzieć, Josh odwrócił się i pobiegł dalej. Gdy tak wędrował polną ścieżką, spotkał małego białego królika. Mały królik był bardzo nieśmiały. Schował się za ogromne drzewo i uważnie nasłuchiwał swymi długimi uszami, wyglądał zza drzewa tylko jednym okiem. Gdy zobaczył smoka, pomyślał sobie: „Co za wielki smok. Mam nadzieję, że jest to smok przyjazny, w przeciwnym razie będę musiał uciec i gdzieś się ukryć”. Kiedy Josh zbliżył się, królik zapytał:

– Przepraszam bardzo, czy jesteś przyjaznym smokiem? Josh był w istocie bardzo przyjaznym smokiem, więc królik nie musiał się niczego obawiać. Po prostu siedział spokojnie za drzewem i przyglądał się. Josh usiadł pod tym samym drzewem, pod którym ukrył się królik. Kilka drzew dalej Josh zobaczył coś szalenie zabawnego. Był to klown – potykał się o własne ogromne buty i śmiał się z tego do rozpuku. Za każdym razem, gdy się potknął, wywracał się na ziemię i śmiał się, śmiał się… Nagle Josh zorientował się, że i on sam się śmieje. Tak jak ten klown – on też śmiał się, śmiał się… Obydwaj zaśmiewali się, aż dostali czkawki, co spowodowało, że śmiali się jeszcze głośniej. W końcu Josh wstał, podszedł do klowna i rzekł:

– Cześć, jesteś bardzo śmiesznym klownem. Nigdy w moim smoczym życiu tak się nie śmiałem!

– Nie ty jeden. Idź i spytaj dzieci. Powiedzą ci, że bez przerwy ich rozśmieszam, a to pomaga im zapomnieć o kłopotach! Kocham uszczęśliwiać ludzi. A co ty lubisz robić?

– Cóż, powiem ci, co lubię robić – poważnie odpowiedział Josh.

– Lubię szukać przyjaciół, żeby się z nimi bawić, tyle że smoczych przyjaciół.

Klown znów zaczął się śmiać:

– Chyba żartujesz, cały świat może być twoim przyjacielem.

Klown wciąż się śmiał. Josh nagle poczuł się zakłopotany i troszkę smutny. Zdawało mu się, że nikt go nie rozumie. Powiedział sam do siebie: „Chcę tylko smoczego przyjaciela, czy proszę o zbyt wiele?”. Odczołgał się do tyłu i usiadł pod drzewem sam. Po policzkach ciekły mu łzy. Próbował je ocierać, lecz wciąż się pojawiały.

– Josh, Joshua! – usłyszał, jak ktoś woła go z daleka. – Dobrze się czujesz? Josh rozejrzał się i ku swemu zdumieniu zobaczył słonia Ethana. A także lwa, małego białego królika, wreszcie potykającego się o własne buty klowna, który ciągle się śmiał. Wszyscy otoczyli Josha. Ethan łagodnie głaskał go po głowie. Lew zlizywał mu szorstkim językiem słone łzy. Mały biały królik wstał na dwie łapki i zaczął go obwąchiwać. A klown robił różne grymasy tak długo, aż Josh zaczął się śmiać razem z nim. Nagle lew Ali podskoczył w górę i rzucił rozradowany:

– Chodźcie, pobawimy się i będziemy szczęśliwi.

– O tak, bądźmy szczęśliwi! Wszyscy jesteście moimi przyjaciółmi! Wszyscy jesteście moimi wyjątkowymi przyjaciółmi. Wszyscy jesteśmy różni i piękni, tak jak kolory ogromnej tęczy. Odtąd zostali najlepszymi przyjaciółmi. Spędzali wiele wspaniałych wspólnych chwil. A Josh zdał sobie sprawę, ile mógłby stracić, gdyby miał tylko jednego, smoczego przyjaciela.

9. Wspólna dyskusja na temat treści opowiadania – przykładowe pytania:

• Kto jest bohaterem opowiadania?
• Jaki problem miał Josh?
• Dokąd się wybrał?
• Kogo spotkał?
• Czy Josh był szczęśliwy?
• Dlaczego?

10. Ekspresja plastyczna na temat opowiadania. Technika dowolna.

Autor: Agnieszka Wiśniewska – Czytelniczka Portalu