„Myślenie nie jest łatwe, ale można się do niego przyzwyczaić”

A. A. Milne

Kodowane obrazki kojarzą się zazwyczaj z technologią komputerową. Można jednak odgadywać zaszyfrowane znaki nie tylko na ekranie monitora, ale także na kartce papieru. Te logiczne łamigłówki są znane na całym świecie. W zależności od stopnia trudności, mogą je rozwiązywać dzieci w każdym wieku wyciągając z nich dla siebie wiele intelektualnych korzyści.

Kodowane obrazki rozwijają przede wszystkim procesy poznawcze: pamięć, uwagę, spostrzeganie, myślenie – umożliwiające dziecku zdobywanie wiedzy o otoczeniu i komunikowanie się z nim. Kodowane obrazki stanowią integralny element związany z nabywaniem i utrwalaniem wiedzy. Ćwiczą orientację przestrzenną, logiczne myślenie, umiejętność kojarzenia i wyciągania wniosków. Dodatkowo dają okazję do utrwalania innych umiejętności:

• rozpoznawania kolorów,
• rozpoznawania figur geometrycznych,
• utrwalania obrazu cyfr,
• doskonalenia dodawania i odejmowania w zakresie indywidualnych możliwości dziecka,
• rozpoznawania liter i składania ich w słowa,
• ćwiczeń w nauce czytania.

Logiczne obrazki rozwijają umiejętności efektywnego uczenia się. Mobilizują dziecko do planowania swojej pracy, kreatywnego myślenia i odzwierciedlania zdobytych umiejętności uczenia się w swoim codziennym życiu. Stanowią dobre uzupełnienie logicznych ćwiczeń na komputerze, czy interaktywnej tablicy.

Dzieci potrzebują rozwijać strategię myślenia, gdyż umożliwia im to głębsze zrozumienie tematu, pomaga myśleć elastyczniej, analizować problem i poszukiwać najlepszych dla niego rozwiązań. Wymienione umiejętności są potrzebne zarówno w przedszkolu i szkole, jak i w codziennym życiu.

Jedną z form kodowanych obrazków są dyktanda graficzne. Metoda ta może być z powodzeniem stosowana w terapii psychologicznej i pedagogicznej oraz jako ćwiczenia dodatkowe w różnych formach zajęć pozalekcyjnych. Ćwiczenia te kształtują wyobraźnię, umiejętności grafomotoryczne, angażują podstawowe procesy myślowe, poprawiają koncentrację uwagi oraz ćwiczą percepcję wzrokową. Praca z dyktandami polega na łączeniu linią prostą kropek w polach oznaczonych literami i cyframi (np. A1, C5, F8). Powstałe w ten sposób rysunki mogą stanowić podstawę do dalszych ćwiczeń, np. kolorowania, dorysowywania elementów, opowiadania.

Ukryte litery – to zakodowany na osobnych kartkach znak wielkiej i małej litery. Aby dziecko dowiedziało się, jakie litery ukryte są wśród różnorodnych poprzecinanych kresek, kółek, łuków, musi pomalować (kredką lub dowolnego koloru flamastrem) ograniczone fragmenty pola zaznaczone kropką. W trakcie wykonywanego zadania z nieuporządkowanego obrazu, powoli wyłaniają się litery. Element ciekawości, jakie litery ukryte są na obrazku, niewątpliwie uatrakcyjnia dziecku ćwiczenie. Po wyodrębnieniu na rysunku pisanych liter wielkiej i małej, kolejnym etapem ćwiczenia może być utrwalanie prawidłowej ich pisowni. Dziecko samodzielnie pisze w liniaturze litery wielkie i małe, a jeżeli ma trudności w odtwarzaniu ich prawidłowego kształtu, pisze litery po śladzie kropkowym. Ćwiczenia te usprawniają przede wszystkim spostrzeganie wzrokowe w zakresie wyodrębniania figury z tła.

Zakodowane grafiki można wykorzystać do zintegrowania ze sobą zespołu klasowego. Zasada działania jest bardzo prosta. Prezentujemy dzieciom pokratkowaną i opisaną kartkę papieru dużego formatu. Wystarczy wylosować karteczkę z współrzędną i zakolorować odpowiednie pole. Z kolorowych kwadracików powstanie obrazek.

Kodowane obrazki uczą przez zabawę. Stanowią ciekawy pomysł na rozwijanie umiejętności orientowania się w terenie, czytania map, czy stosowania schematów w zadaniach logicznych. Doskonale sprawdzą się jako zadanie dodatkowe po wykonanej pracy. Mogą być stosowane na zajęciach rewalidacyjnych, korekcyjno – kompensacyjnych, socjoterapeutycznych i innych. Dają nauczycielowi możliwość zagospodarowania czasu zarówno uczniowi szybko rozwiązującemu zadania, jak również niesfornemu, nie potrafiącemu na dłużej skupić uwagę. Stanowią inspirację do innowacji pedagogicznych.

Zabawa w rozszyfrowywanie obrazków znakomicie trenuje mózg. Ćwiczmy więc w szkole i w domu wzmacniając w dzieciach poczucie wiary we własne siły oraz budząc ciekawość odkrywania rzeczy nowych i godnych poznania.

Wybrane tytuły książek zawierające zakodowane obrazki:

Wąsik Iwona „Kolorowe dyktanda graficzne”

Handzel Zofia „Dyktanda graficzne”

Furmański Jacek „Wzory dyktand graficznych. Ćwiczenia nie tylko dla dyslektyków”

Furmański Jacek „Pocztówkowe i inne dyktanda graficzne”

Tomczak Joanna „Ukryte litery”

Świć Anna „Kodowanie na dywanie”

Liukas Linda „ Hello Ruby”

Autor: Dorota Majcher

Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli