Myślisz o wykorzystaniu masy sensorycznej podczas zimowych zajęć rewalidacyjnych, terapeutycznych czy edukacyjnych? Nie musisz przeszukiwać Internetu – zebraliśmy przepisy na przykładowe masy sensoryczne i pomysły na ich wykorzystanie podczas zajęć.

Masy sensoryczne – przepisy

Sztuczny śnieg

Potrzebne materiały:

• opakowanie pianki do golenia
• osiem opakowań sody oczyszczonej
• duża miska

Wykonanie: wszystkie składniki mieszamy w misce. Jeśli chcemy zadbać o wrażenia termiczne, miskę z gotową masą możemy schłodzić w lodówce.

Jak się bawić?

– odszukiwać w misce zakopane drobne przedmioty, np. figurki lub kostki do przygotowywania lodu,

– rysować i kreślić palcami wzory na tacy wypełnionej masą,

– odbijać dłonie lub stopy na tacy, stole lub podłodze wyłożonej folią malarską i masą,

– zdmuchiwać śnieg z dłoni lub rozdmuchiwać go na tacy/stole.

Sztuczny śnieg – wersja druga

Potrzebne materiały:

• 2 szklanki mąki ziemniaczanej
• olej słonecznikowy
• miska

Wykonanie: do miski wsypujemy mąkę i stopniowo dolewamy olej – w takiej ilości, aby uzyskać konsystencję masy dającej się ulepić w kulkę.

Jak się bawić?

Ta masa świetnie nadaje się do lepienia figurek – można ulepić bałwana, igloo, a nawet całe zimowe miasteczko.

Masa porcelanowa

Potrzebne materiały:

• szklanka kleju wikol
• szklanka mąki ziemniaczanej
• dwie łyżki soku z cytryny
• dwie łyżki oliwki dla dzieci
• duża miska

Wykonanie: do miski wsypujemy mąkę, dodajemy wikol, sok z cytryny i oliwkę. Masę mieszamy łyżką, a następnie zagniatamy dłońmi.

Jak się bawić?

Masa sprawdzi się w przygotowywaniu dekoracji – w tym celu możemy ją rozwałkować, a następnie wycinać dekoracje za pomocą foremek do ciasteczek. Dodatkowe elementy zdobiące możemy wykonać za pomocą stempli do ciastek lub ostro zakończonych patyczków. Dekoracje pięknie wyglądają posypane brokatem. Nie trzeba ich wypiekać, wystarczy je suszyć przez ok. 12 godzin.

Uwaga! Masa szybko wysycha, dlatego po przygotowywaniu przechowujemy ją w zamkniętym woreczku (np. strunowym), do pracy pobieramy taką porcję masy, jaka będzie nam w danym momencie potrzebna.

Masa aksamitna

Potrzebne materiały:

• opakowanie odżywki do włosów (300 ml)
• mąka ziemniaczana (500 g)
• opcjonalnie – barwniki spożywcze
• miska
• łyżka

Wykonanie: Do miski przelewamy odżywkę, dodajemy 10 łyżek mąki ziemniaczanej tak, żeby uzyskać konsystencję gęstego budyniu. Jeśli chcemy uzyskać masę w różnych kolorach, dzielimy ją na porcje i do każdej dodajemy barwnik. Następnie do każdej porcji dodajemy tyle mąki, by po zagnieceniu masa przestała kleić się do rąk.

Jak się bawić?

– masa bez barwników ma śnieżnobiały kolor, może więc służyć jako kolejna wersja sztucznego śniegu i materiał do lepienia bałwanów, śnieżek, zimowych budowli,

– z pomocą masy możemy uruchomić zabawkową cukiernię,

– w masie można swobodnie manipulować i doświadczać bez tworzenia konkretnych elementów, można ją wałkować, wycinać z niej kształty foremkami, odbijać stemple lub  tworzyć przestrzenne elementy.

Ciastolina „handmade”

Potrzebne materiały:

• szklanka mąki
• pół szklanki soli
• łyżka proszku do pieczenia
• trzy łyżki oleju
• szklanka ciepłej wody
• garnek
• aromat do ciast i barwnik spożywczy – jeśli chcemy wzbogacić masę o zapach i kolor

Wykonanie: wszystkie składniki wkładamy do garnka, mieszamy, a następnie podgrzewamy na wolnym ogniu, przez cały czas mieszając do uzyskania konsystencji ciastoliny. Przed wykorzystaniem masy do modelowania wykładamy ją na płaską powierzchnię, dodajemy jeszcze jedną łyżką oleju i raz jeszcze zagniatamy.

Jak się bawić?

Tak, jak ciastoliną! Wałkować, wycinać kształty, lepić figurki, toczyć wałeczki, kuleczki, bułeczki, rogale… Jeśli do masy dodamy korzenne przyprawy i świąteczne aromaty (pomarańczowy, migdały), uzyskamy ciastolinę bożonarodzeniową … lub do zabawy możemy użyć ciasta pierniczkowego.

Ciasto pierniczkowe

Potrzebne materiały:

• 2 szklanki mąki pszennej
• 2 łyżki płynnego miodu
• ¾ szklanki cukru
• 1 ½  łyżeczki sody
• łyżka masła
• 1 jajko
• 1/3 szklanki ciepłego mleka
• opakowanie przyprawy do piernika

Wykonanie: mąkę wymieszać z miodem, a następnie z cukrem, sodą, przyprawą i masłem. Składniki wymieszać, dodać jajko, stopniowo wlewać mleko. Całość zagnieść – ciasto gotowe.

Jak się bawić?

Pierniczkowe ciasto można traktować tak jak ciastolinę – wałkować, wycinać, lepić, modelować – lub przygotować z niego prawdziwe i w stu procentach jadalne pierniczki – wycięte kształty przekładamy na blachę wyłożoną papierem do pieczenia i pieczemy 10-15 minut w 180 stopniach. Upieczone i przestygnięte ciastka możemy udekorować rozpuszczoną czekoladą lub lukrem (do cukru pudru dodajemy mleko i sok z cytryny, stale ucierając).

Zorza polarna

Potrzebne materiały:

• opakowanie olejku pod prysznic o granatowej barwie, np. o zapachu jeżyn
• mąka ziemniaczana
• miska
• opcjonalnie brokat

Wykonanie: całe opakowanie olejku przekładamy do miski, dodajemy mąkę ziemniaczaną – stopniowo, tak by uzyskać konsystencję masy przestającej lepić się do rąk.

Jak się bawić?

Dzięki niestandardowej barwie masę możemy wykorzystać do zajęć o tematyce kosmosu, nocy lub zimowych zjawisk, takich jak zorza polarna. Masą możemy swobodnie manipulować, ulepić z niej model Układu Słonecznego lub galaktyki, odszukiwać ukryte w niej drobne przedmioty. Ciekawym pomysłem jest przełożenie masy do woreczka strunowego i przesuwanie w zamkniętym woreczku świecących elementów, np. cekinów, poprzez ugniatanie woreczka palcami (do tej zabawy używamy masy bardziej płynnej, przygotowanej z mniejszej ilości mąki).

Ciastolina z dodatkiem galaretki

Potrzebne materiały:

• galaretki owocowe (opakowanie na jedną porcję)
• 1 szklanka mąki pszennej
• 1 łyżka soli
• ¾ szklanki gorącej wody
• 1 łyżka oleju
• miska
• łyżka

Wykonanie: mieszamy galaretkę, mąkę i sól, następnie ostrożnie dodajemy wodę i olej. Zachowując ostrożność i korzystając z łyżki, wyrabiamy ciasto, ostatecznie zagniatając je po przestygnięciu.

Jak się bawić?

Doświadczać, ugniatać, modelować, lepić figurki, wykrawać ciasteczka… Jeśli przygotujemy kilka porcji ciasta z wykorzystaniem różnych galaretek, możemy pobawić się z dziećmi w zapachowe zagadki.

Miłej zabawy!

Netografia:

https://panimonia.pl/2018/01/23/masy-sensoryczne-plastyczne-przepisy/, dostęp z dnia 27.11.2022

https://www.charezinska.pl/6-przepisow-na-sztuczny-sensoryczny-snieg/, dostęp z dnia 27.11.2022

https://mojedziecikreatywnie.pl/2016/11/porcelana-przepis/, dostęp z dnia 27.11.2022

Autor: Urszula Wesół – pedagog specjalny, nauczyciel edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej

Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli