Czas trwania zajęć:

60 min.

Rozpoznanie (diagnoza):

uczniowie słabosłyszący

Cele:

1. Cel ogólny:

Rozwijanie zdolności słuchowych, językowych oraz artykulacyjnych.

2. Cele szczegółowe:

• usprawnianie aparatu oddechowego – wydłużanie fazy wydechowej, zsynchronizowanie pauz oddechowych z treścią wypowiedzi;
• ćwiczenia umiejętności fonacji samogłosek w różnym tempie i rytmie;
• umiejętność odtwarzania zaprezentowanej modulacji głosowej w zależności od intonacji, tempa i natężenia;
• usprawnianie aparatu artykulacyjnego, likwidowanie napięcia mięśniowego aparatu mowy;
• usprawnianie funkcji słuchowych (rozwijanie uwagi i pamięci słuchowej, rozwijanie słuchu fonematycznego);
• usprawnianie koordynacji słuchowo-wzrokowo-ruchowej;
• usprawnianie funkcji wzrokowych jako zdolności kompensacyjnych dla niepełnosprawnego narządu słuchu;
• ćwiczenia umiejętności językowych (rozwijanie mowy dialogowej, wzbogacanie słownika czynnego i biernego);
• ćwiczenia ogólnorozwojowe (w tym usprawnianie funkcji percepcyjno-motorycznych i pamięciowych zaangażowanych w procesie uczenia się).

Metody pracy:

• słuchowa;
• werbalna;
• wzrokowo-wizualna;
• współdziałania (naprzemienność ról);
• aktywizująca.

Zastosowane pomoce dydaktyczne:

• gra dydaktyczna „Nos w nos” (Wydawnictwo GRANNA);
• kolorowe wiatraczki, świeca zapachowa + zapałki, woda + kubek plastikowy + plastikowa rurka, kolorowe piórka, kawałki bibułki, bańki mydlane, kolorowe balony;
• ćwiczenia oddechowe (załącznik nr 1);
• I. Mańkowska, M. Rożyńska, ALFABET SENSORYCZNY. Wielozmysłowe uczenie liter (Wydawnictwo OPERON);
• prof. dr hab. Jagoda Cieszyńska, Gesty wizualizacyjne – techniki ułatwiające artykulację głosek;
• Iwona Michalak-Widera, „ZACZYNAM MÓWIĆ” (książka);
• bajka logopedyczna „OSIOŁEK” (załącznik nr 3);
• książeczka dźwiękowa „Odgłosy zwierząt. MIESZKAŃCY LASU”;
• instrumenty perkusyjne, kolorowe nakrętki, karta pracy (wystukiwanie rytmów);
• karty pracy – B. Kołodziej, B. Pagacz, Ćwiczenia i zabawy słuchu fonematycznego na materiale literowym;
• A. Bala, gra dydaktyczna z serii „Symultaniczne i sekwencyjne strategie uczenia się”, „CZARNE CZY BIAŁE” (Agnieszka Bala, Wydawnictwo Arson).

Przebieg zajęć:

1. Powitanie uczniów.

2. Ćwiczenia oddechowe:

• gra dydaktyczna „Nos w nos” (Wydawnictwo GRANNA) – rozpoznawanie zapachów;
• „gimnastyka + oddech” = wdech (ręce do góry) – wydech (ręce na dół);
• dmuchanie na wiatraczek;
• „tańczący płomyczek” – dmuchanie na płomień świecy w odległości niepozwalającej zdmuchnąć płomyka, lecz wyginać go pod wpływem dmuchania;
• „gotowanie wody” – dmuchanie przez rurkę do wody, aby tworzyły się pęcherzyki powietrza;
• zdmuchiwanie lekkiego przedmiotu z ręki, np. kolorowe piórka (załącznik nr 1 – ćwiczenia oddechowe);
• dmuchanie na przyklejoną do czubka języka bibułkę (załącznik nr 1 – ćwiczenia oddechowe);
• wydmuchiwanie baniek mydlanych (najpierw jedna ogromna bańka, a następnie dużo małych baniek wydmuchanych na jednym wydechu);
• nadmuchiwanie balonów.

3. Ćwiczenia fonacyjne:

• powtarzanie samogłosek połączone z „pisaniem” liter – pomoc dydaktyczna: „ALFABET SENSORYCZNY. Wielozmysłowe uczenie liter”;
• powtarzanie samogłosek + gesty wizualizacyjne (wg prof. Jagody Cieszyńskiej, załącznik nr 2);
• fonacja samogłosek w różnym tempie i rytmie + odtwarzanie zaprezentowanej modulacji głosowej w zależności od intonacji, tempa i natężenia – Iwona Michalak-Widera, „ZACZYNAM MÓWIĆ”.

4. Ćwiczenia usprawniające aparat artykulacyjny – bajka logopedyczna „OSIOŁEK”.

Siadamy przed lustrem i zapraszamy dziecko do wysłuchania bajki o „Osiołku”. W trakcie bajki wykonujemy z dzieckiem ćwiczenia warg, języka, żuchwy, policzków, podniebienia miękkiego przed lustrem.

„Osiołek”

Na polanie bardzo smacznie spał sobie osiołek (chrapanie). Gdy nastał ranek, osiołek zbudził się i bardzo szeroko otworzył swoją buzię, głośno ziewał (ziewamy).

– Nagle poczuł się głodny, nabrał więc dużo trawki do pyska (otwieranie i zamykanie ust) i dokładnie zaczął ją jeść (żujemy). W pysku miał dużo trawy (nadymamy policzki).

– Po swoim śniadaniu osiołek oblizuje ząbki, żeby były czyste – każdy ząbek po kolei (przesuwamy językiem po zębach).

– Trawka przykleiła się osiołkowi do podniebienia, trzeba ja oderwać (przesuwamy językiem po podniebieniu).

– Osiołek po jedzeniu biega po polance (kląskanie), język osiołka dotyka noska (język unosimy do góry), język osiołka dotyka do brody (język wyciągamy na brodę, buzia szeroko otwarta).

– Zmęczony osiołek pije wodę ze strumyka (język zwijamy w rurkę), a potem oblizuje pysk (oblizujemy usta dookoła) i parska (parskanie).

– Przed nocnym spaniem osiołek dokładnie myje każdy ząbek (język dotyka do każdego ząbka na górze i na dole) i policzki (językiem przesuwamy po wewnętrznej stronie policzków).

5. Ćwiczenia funkcji słuchowych (w tym ćwiczenia pamięci słuchowej):

• rozpoznawanie odgłosów prawdziwych zwierząt leśnych – książeczka dźwiękowa „Odgłosy zwierząt. MIESZKAŃCY LASU”;
• zabawa „Co grało?” – rozpoznawanie z zamkniętymi oczami odgłosów różnych instrumentów perkusyjnych, a następnie podawanie nazw tych instrumentów w określonej kolejności (ćw. pamięci słuchowej);
• odtwarzanie/wystukiwanie na pałeczkach rytmu ułożonego z kolorowych nakrętek + karta pracy (ZADANIE DOMOWE);
• karty pracy – Ćwiczenia i zabawy słuchu fonematycznego na materiale literowym.

6. Ćwiczenia ogólnorozwojowe (ze szczególnym uwzględnieniem ćwiczeń usprawniających percepcję wzrokową):

• gra dydaktyczna „CZARNE CZY BIAŁE” (Agnieszka Bala, Wydawnictwo Arson).

7. Podziękowanie za współpracę (komentarz słowny + nagroda – guma rozpuszczalna). Pożegnanie wszystkich uczestników zajęć.

Pobierz konspekt z załącznikami

Bibliografia:

• I. Mańkowska, M. Rożyńska, ALFABET SENSORYCZNY. Wielozmysłowe uczenie liter (Wydawnictwo OPERON);
• prof. dr hab. Jagoda Cieszyńska, Gesty wizualizacyjne – techniki ułatwiające artykulację głosek;
• Iwona Michalak-Widera, „ZACZYNAM MÓWIĆ” (książka);
• książeczka dźwiękowa „Odgłosy zwierząt. MIESZKAŃCY LASU”;
• karty pracy – B. Kołodziej, B. Pagacz, Ćwiczenia i zabawy słuchu fonematycznego na materiale literowym;
• A. Bala, gra dydaktyczna z serii „Symultaniczne i sekwencyjne strategie uczenia się”, „CZARNE CZY BIAŁE” (Agnieszka Bala, Wydawnictwo Arson).

Konspekt zajęć rewalidacyjnych z surdopedagogiem opracowała: Barbara Wiktorska – Czytelniczka Portalu