Temat: Stymulacja przedsionkowo-proprioceptywna oraz dotykowa. Ćwiczenia koordynacyjne ruchów palców, dłoni i przedramion.

Konspekt przeznaczony do realizacji w klasie pierwszej szkoły podstawowej.

Cele ogólne zajęć:

• stymulowanie układu przedsionkowego, proprioceptywnego oraz dotykowego,
• usprawnianie współpracy między prawą i lewą półkulą mózgową,
• rozwijanie koordynacji ruchowej palców, dłoni oraz przedramion,
• kształtowanie umiejętności planowania ruchu,
• wzmacnianie siły mięśni kończyn górnych,
• rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej.

Cele szczegółowe w zakresie:

• umiejętności – uczeń potrafi wykonać ćwiczenia o różnym stopniu trudności oraz odbierać bodźce zewnętrzne i prawidłowo je klasyfikować,

• motoryczności – uczeń kształtuje koordynację, równowagę i szybkość reakcji,

• wiadomości – uczeń zna znaczenie ćwiczeń korekcyjnych oraz możliwość łączenia zadań ruchowych o różnym stopniu trudności,

• wychowania – uczeń potrafi współpracować z terapeutą i poprawnie wykonywać poznane ćwiczenia.

Metody pracy:

• zabawowa, zadaniowa, problemowa, bezpośredniej celowości ruchu

Formy pracy:

• indywidualna, praca w parach

Pomoce dydaktyczne:

równoważnia, ławeczka, dyski sensoryczne, tunele, huśtawka, trampolina, materace, klocki piankowe, woreczki/rękawiczki wypełnione materiałami sypkimi, piłki o różnej masie i fakturze, spinacze do bielizny, metalowe klamry biurowe (klipy), wędki magnetyczne, kartoniki z obrazkami, plastikowe papugi, mieszadełka/haczyki w kształcie koników morskich, pojemnik z mieszaniną ziaren, przedmioty o różnorodnej fakturze, gumki do włosów, kosz, suchy basen z piłkami

Przebieg zajęć:

1. Powitanie (1 min)

Cel: stworzenie miłej atmosfery i zapoznanie uczniów z tematyką zajęć

Pomoce: gumki do włosów – sprężynki

Prowadzący staje naprzeciwko uczniów, podaje im temat i cele zajęć, a witając się z każdym dzieckiem, zakłada mu na prawy nadgarstek gumkę do włosów.

2. „Kto pierwszy” (3 min)

Cel: kształtowanie szybkości reakcji

Pomoce: klocek piankowy, woreczek

Uczniowie siedzą po dwóch stronach klocka, na którym leży woreczek. Na sygnał, każda z osób stara się jak najszybciej zabrać woreczek.

3. „Znajdź i dotknij” (3 min)

Cel: stymulowanie układu dotykowego

Pomoce: przedmioty z wyposażenia pracowni

Dzieci swobodnie maszerują po sali. Nauczyciel określa przedmiot, który mają wyszukać i dotknąć np.: dotknij czegoś zimnego, białego itp.

4. „Mapa ciała” (3 min)

Cel: utrwalanie schematu ciała; usprawnianie współpracy międzypółkulowej

Pomoce: materace

Uczniowie leżą na plecach, z zamkniętymi oczami. Nauczyciel dotyka wybranych punktów na ciele dziecka, a uczeń podnosi i opuszcza dotkniętą część ciała.

5. „Poszukiwacze skarbów” (3 min)

Cel: stymulowanie układu przedsionkowego i dotykowego

Pomoce: pojemnik z mieszaniną ziaren, metalowe klamry biurowe (klipy)

Uczniowie siadają na dyskach sensorycznych po przeciwnych stronach pojemnika z mieszaniną ziaren, w którym ukryte są metalowe klamry biurowe. Zadaniem uczniów jest znalezienie klipów bez kontroli wzroku
i wyjęcie ich z pojemnika.

6. „Rekin” (1 min)

Cel: rozwijanie koordynacji ruchowo-wzrokowej oraz małej motoryki

Pomoce: kartoniki z obrazkami, metalowe klamry biurowe (klipy)

Uczniowie otrzymują od terapeuty kartoniki z obrazkami, do których przypinają znalezione wcześniej klipy.

7. „Połowy” (5 min)

Cel: rozwijanie koordynacji ruchowo-wzrokowej, stymulacja przedsionka oraz przekraczanie środkowej linii ciała

Pomoce: równoważnia, ławeczka, wędki magnetyczne, obrazki z klipami
z poprzedniego ćwiczenia

Uczniowie otrzymują od terapeuty wędki magnetyczne i podchodzą
z nimi do toru przeszkód. Pierwszym etapem jest przejście po równoważni oraz ławeczce i naprzemienne „łowienie” na wędkę ułożonych na podłodze kartoników z klipami.

8. „Grota” (3 min)

Cel: stymulacja układu przedsionkowego, proprioceptywnego i dotykowego

Pomoce: tunele, piłki o różnej masie oraz przedmioty o różnorodnych fakturach

Drugim etapem toru przeszkód jest przejście przez tunel. W tunelu znajdują się przedmioty o różnej fakturze i wielkości. Terapeuta poleca uczniowi przyniesienie z tunelu określonego przedmiotu.

9. „Sokole oko” (3 min)

Cel: stymulacja układu proprioceptywnego oraz rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej

Pomoce: trampolina, rękawiczki wypełnione materiałami sypkimi/łapki, kosz

Trzecim etapem toru są rzuty do celu. Uczniowie stają na trampolinie i w trakcie podskoków naprzemiennie podnoszą woreczki/łapki i wrzucają je do ustawionego przed trampoliną kosza.

10. „Kąpiel z piraniami” (3 min)

Cel: stymulowanie czucia głębokiego, rozwijanie koordynacji ruchów palców, dłoni i przedramion

Pomoce: suchy basen z piłkami, spinacze do bielizny

Uczniowie siadają naprzeciwko siebie w suchym basenie i przypinają sobie nawzajem po 5 spinaczy do bielizny na każdym z rękawów koszulki.

11. „Rozwieszanie flag” (3 min)

Cel: stymulowanie układu przedsionkowego, rozwijanie koordynacji ruchów palców, dłoni i przedramion

Pomoce: huśtawka, spinacze do bielizny, plastikowe papugi, mieszadełka/haczyki

Uczniowie siadają na huśtawce plecami do siebie i naprzemiennie przepinają spinacze do bielizny z rękawów swoich koszulek na sznurki huśtawki. Następnie otrzymują od terapeuty plastikowe papugi oraz mieszadełka/haczyki, za pomocą których zawieszają papugi (flagi) na przypiętych uprzednio spinaczach do bielizny.

12. „Węgielek” (3 min)

Cel: stymulowanie układu przedsionkowego, rozwijanie koordynacji ruchów palców, dłoni i przedramion

Pomoce: huśtawka, piłka

Uczniowie siadają na huśtawce twarzą w twarz w pozycji siadu rozkrocznego i rzucają do siebie piłkę. W przypadku bezbłędnego wykonania ćwiczenia prowadzący nakazuje klasnąć w ręce po rzuceniu piłki do partnera.

13. „Liczydełko” (3 min)

Cel: rozwijanie umiejętności koncentracji uwagi

Pomoce: huśtawka

Uczniowie siadają na huśtawce twarzami do terapeuty, który pokazuje im pewną liczbę palców. Zadaniem ucznia jest poprawne określenie ilości widzianych palców.

14. „Lusterko” (3 min)

Cel: usprawnianie współpracy międzypółkulowej, integracja układu motorycznego z słuchowym

Uczniowie stają naprzeciwko terapeuty i starają się jak najdokładniej naśladować jego ruchy.

15. „Plastyczne paluszki” (3 min)

Cel: kształtowanie świadomości kinestetycznej palców, kontroli, izolowania oraz koordynacji pojedynczych palców

Pomoce: materace

Uczniowie leżą przodem na materacach, opierając się na przedramionach. Leżący naprzeciwko nich terapeuta, dotyka każdego z paluszków uczniów nadając mu określony numer, który uczniowie muszą zapamiętać. Następnie terapeuta wywołuje określony numer, a uczniowie mają podnieść przyporządkowany mu paluszek.

16. „Pożegnanie” (2 min)

Cel: podsumowanie i ewaluacja zajęć

Pomoce: magiczny długopis, latarka ze światłem UV

Terapeuta pyta uczniów o ćwiczenie, które najbardziej im się podobało podczas zajęć, podsumowuje pracę uczniów, rysując im na dłoni magiczny znak, widoczny jedynie w świetle latarki UV.

• Plan zajęć jest elastyczny, gdyż zgodnie z założeniami integracji sensorycznej, będącej terapią niedyrektywną, terapeuta podąża za dzieckiem.

Bibliografia:

Affolter F. (1997). Spostrzegania, rzeczywistość, język. Warszawa: WSiP.

Bogdanowicz M., Okrzesik D. (2005). Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne. Gdańsk: Wydawnictwo Harmonia.

Notatki własne ze szkolenia z zakresu „Integracja bilateralna – program szkolny”, prowadzonego przez Katarzynę i Martina Rychetsky.

Opracowanie: Anna Styrcz-Jędrzejek i Monika Małachowska-Lisowska – Czytelniczki Portalu