Przyczyną dysfunkcji wzroku mogą być różne choroby lub uszkodzenia narządu wzroku. Uczniowie słabo widzący mają bardzo zróżnicowane możliwości widzenia w zależności od stanu narządu wzroku i stopnia widzenia, a także od czynników zewnętrznych i psychofizycznych.

Dostosowując otoczenie ucznia, można znacznie złagodzić trudności i ograniczenia wynikające z uszkodzeń wzroku.

Należy zatem:

• zaopatrzyć uczniów w pomoce optyczne i nieoptyczne , które poprawią zdolność widzenia
• wyposażyć salę w nowoczesny sprzęt elektroniczny, np. drukarkę brajlowską drukującą wypukłe rysunki, skaner i oprogramowanie rozpoznające druk zwykły i pismo brajla, komputerowy powiększalnik elektroniczny, syntezator mowy
• zastosować właściwe oświetlenie, np. dodatkowe oświetlenie stanowiska pracy (lampa z regulowanym natężeniem światła oraz kloszem zapobiegającym oślepianiu), żaluzje lub rolety w oknach
• zastosować kontrasty kolorystyczne na stanowisku pracy w celu lepszej orientacji, np. kolor blatu ławki powinien kontrastować z kolorami elementów przy wykonywaniu różnych prac, można też przykleić kontrastującą  taśmę na brzegach stolika
• posłużyć się kontrastami kolorystycznymi w wyposażeniu sali – drzwi powinny być w kontraście do ścian, a klamka w stosunku do drzwi, wyłącznik prądu powinien różnić się od koloru ściany, w łazience należy zastosować kolorowe elementy
• zastosować oznaczenia na ciągach komunikacyjnych, m.in. pierwszy i ostatni stopień schodów oznaczyć kontrastowymi kolorami, kolor poręczy przy schodach powinien być kontrastujący do ścian, na dużych przeszklonych powierzchniach na wysokości oczu należy  umieścić znak graficzny, stosować powiększone numery na salach lekcyjnych
• zawsze zachowywać porządek w otoczeniu ucznia – krzesła powinny być dosunięte do ławek, szafki i szuflady zamknięte, drzwi albo zawsze otwarte albo zamknięte

Urządzenia techniczne i środki dydaktyczne dla ucznia niewidomego lub słabo widzącego

 Nowoczesne rozwiązania informatyczne, a także odpowiednie pomoce optyczne i nieoptyczne mogą w znaczny sposób ułatwić odbiór informacji zewnętrznych oraz polepszyć odbiór bodźców wzrokowych.

Pomoce techniczne dla uczniów z uszkodzonym słuchem można podzielić na:

• pomoce przydatne w przemieszczaniu się: białe laski, sygnalizatory dźwiękowe, urządzenia wykrywające przeszkody
• pomoce optyczne i elektrooptyczne: lupy, lunetki, folie optyczne, filtry koloru, systemy powiększające obraz
• pomoce do pisania i rysowania: tabliczki i rysiki brajlowskie, kostki do nauki pisma Braja, papier brajlowski
• urządzenia do rejestrowania i odbioru informacji dźwiękowych: magnetofony, dyktafony, notatniki elektroniczne, programy komputerowe
• urządzenia wykorzystujące pismo Brajla: monitory, notatniki i drukarki brajlowskie
• urządzenia i programy umożliwiające komunikację między komputerem a jego użytkownikiem: syntezatory mowy, mówiące słowniki, urządzenia czytające głośno tekst, czy powiększające tekst na ekranie monitora.

Autor: Portal Pedagogika Specjalna

Bibliografia

Dziubińska R. Model pracy z uczniem niewidomym lub słabo widzącym [w:] Podniesienie efektywności kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Materiały dla nauczycieli, MEN.