Temat zajęć: „Okres dojrzewania – okres wielkich zmian”.

Wiek wychowanek:

11-16 lat

Główne cele zajęć

Wychowanka:

• zna i rozumie pojęcia: „dojrzały”, „dojrzewanie”
• rozróżnia pojęcia dojrzewanie: biologiczne, społeczne, psychiczno-emocjonalne, psychoseksualne
• podaje przykłady i grupuje zachowania, emocje i myśli specyficzne dla okresu dojrzewania
• rozpoznaje, nazywa i potrafi zaprezentować najważniejsze emocje
• rozumie znaczenie zdrowego stylu życia
• ma świadomość wpływu własnego stylu życia na zdrowie
• rozwija sprawność manualną

Metody pracy:

• metody wpływu osobistego (wysuwanie sugestii, perswazja, wyrażanie aprobaty i dezaprobaty, działanie przykładem osobistym)
• metody wpływu sytuacyjnego (instruowanie, organizowanie doświadczeń, ćwiczenie)
• metody aktywizujące – burza mózgów, scenki, dyskusja, quiz
• metody eksponujące – film, plakat

Pomoce dydaktyczne:

• tablica, brystol
• pisaki, karteczki samoprzylepne
• plakaty pt. „Dojrzewanie”, „Nastolatka”, „Zdrowy styl życia w dojrzewaniu” 
• piłeczki z emocjami, worek
• fiszki na piłeczkach – czarnodruk + pismo Braille’a
• film pt. „Dojrzewanie – co się ze mną dzieje?”
• fiszki z cechami dotyczącymi zmian w okresie dojrzewania – czarnodruk + pismo Braille’a

Przebieg zajęć:

1. Nauczyciel wita wychowanki, przedstawia tematykę i cele zajęć.

2. Metoda burza mózgów – wychowawca zachęca do wypowiedzi na temat co oznacza słowo „dojrzały”, „dojrzewanie ’’. Wypowiedzi wychowanki zapisują na karteczkach, czytają i przylepiają do tablicy.

3. Wychowawca czyta definicję dojrzewania, krótko porównuje z propozycjami wychowanek, omawia poszczególne sfery dojrzewania.

Dojrzewanie – to okres życia między dzieciństwem a dorosłością, charakteryzujący się przeobrażeniami w budowie i wyglądzie ciała (dojrzewanie biologiczne), psychice – kształtowaniu osobowości (dojrzewanie psychiczne/emocjonalne), postawach wobec własnej i drugiej płci (dojrzewanie psychoseksualne), pełnieniu roli społecznej (dojrzewanie społecznie).

4. Przeprowadzenie quizu „Dojrzewanie to: …. ?”    

5. Wychowanka losuje fiszkę z opisem zachowań specyficznych dla danego rodzaju dojrzewania. Następnie próbuje przyporządkować je do odpowiedniej sfery dojrzewania. Przykleja na tablicy wylosowaną fiszkę w odpowiednim miejscu.

Informacje na fiszkach:

PRZYROST MASY CIAŁA. ZMIANY SKÓRNE. TRĄDZIK. NADMIERNA POTLIWOŚĆ. MIESIĄCZKA. POSZUKIWANIE AUTORYTETÓW. ZMIENNOŚĆ NASTROJÓW. ZAINTERESOWANIE PŁCIĄ PRZECIWNĄ. NAWIĄZYWANIE PIEWSZYCH PRZYJAŹNI. DOSTRZEGANIE RÓL SPOŁECZNYCH (MATKI, ŻONY …). POCZUCIE NIEZALEŻNOŚCI. POCZUCIE SAMODZIELNOŚCI.

Podsumowanie zadania i gratyfikacje słowne. Wskazanie dojrzewania psychicznego/emocjonalnego jako szczegółowego tematu spotkania.

6. Prezentacja filmu pt. „Dojrzewanie – co się ze mną dzieje?” dotyczącego dylematów życia codziennego nastolatków. Pogadanka z zastosowaniem autorefleksji wychowawczyni  i wychowanek.

7. Gra pt. „Worek pełen emocji”. Wychowanka losuje piłeczki, które obrazują podstawowe emocje. Odgrywa scenkę prezentującą daną emocję przed koleżankami – gesty, mimika, komunikaty werbalne. Reszta wychowanek ma za zadanie odgadnąć nazwę emocji.

8. Wychowawca prezentuje plakat z konturem nastolatki. Następnie dzieli grupę na pary i omawia cel zadania. Każda para otrzymuje zestaw chmurek, na których wychowanki wpisują, co się zmieniło w okresie ich dojrzewania, uwzględniając 3 rodzaje zmian tj.:

• zmiany w zachowaniu
• zmiany w uczuciach
• zmiany w myśleniu.

(Przed rozpoczęciem ćwiczenia nauczyciel zwraca uwagę na rozróżnienie zachowań, myśli i uczuć, np.:

• zachowania: „Jestem głośna”, „Raz płaczę, a raz się śmieję”
• myśli: „Jestem gruba”, „Mam pryszcze i wszyscy to widzą”
• uczucia: „Jestem rozdrażniona”, „Jest mi smutno”).

9. Omówienie zadania: Każda para po kolei przedstawia swoje pomysły, a następnie przykleja je wokół konturu nastolatki.

10. Prezentacja plakatu pt. „Zdrowy styl życia w okresie dojrzewania” – wskazanie form, które pomogą w codziennym radzeniu sobie z problemami okresu dojrzewania. Wychowawca czyta przykłady zachowań pożądanych i niepożądanych dotyczących zdrowego stylu życia w okresie dojrzewania. Wychowanki za pomocą gestów umownych wyrażają aprobatę lub dezaprobatę dla danych zachowań.

Np. Jem 2 posiłki dziennie, stosuję piramidę zdrowego odżywiania, jem fast food’y, pije 2 l wody dziennie, jem zupki chińskie i piję coca-colę, uprawiam sport, palę papierosy, odmawiam picia alkoholu, rozwiązuję konflikty poprzez agresję, rozmawiam, gdy mam problem – szukam pomocy, staram się regularnie chodzić spać, oglądanie tv do 2 w nocy, czasami odrabiam lekcje, uczę się regularnie, czytam książki, gram w gry komputerowe po parę godzin dziennie, chodzę do kina, na koncerty.

11. Zajęcia manualne jako forma rozwoju zainteresowań – serce wykonane metodą origami. 

Nauczyciel rozdaje kartki origami, pokazuje model gotowego serca. Następnie prezentuje metodę zaginania papieru – słowna instrukcja. Wychowanki realizują zadanie przy wsparciu i kontroli wychowawcy.

12. Podsumowanie i ewaluacja zajęć – krótkie pytania dotyczące zajęć:

• Na dzisiejszych zajęciach dowiedziałam się, że …
• Podczas zajęć nowe dla mnie było …
• Najbardziej zainteresowało mnie …
• Ważne było dla mnie …

13. Podziękowanie za aktywność, zakończenie zajęć.

Autor: Joanna Dąbrowska – Czytelniczka Portalu – wychowawca internatu, oligofrenopedagog i tyflopedagog

Kujawsko – Pomorski Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 1 dla Dzieci i Młodzieży Słabo Widzącej i Niewidomej  im. Louisa Braille’a w Bydgoszczy