Autor: Czytelnik Portalu Pedagogika Specjalna
Opublikowano: 18 maja 2019 roku.
Program realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego
w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w roku szkolnym 2018/2019
Opracowanie tematyki realizowanej w ramach lekcji przedmiotowych: nauczyciele – realizatorzy poszczególnych zajęć/nauczyciele oddziałów przedszkolnych i edukacji wczesnoszkolnej
STRUKTURA PROGRAMU REALIZACJI WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W ZESPOLE SZKOLNO-PRZEDSZKOLNYM
1. Podstawy prawne.
2. Założenia wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego.
3. Cel główny.
4. Realizatorzy działań związanych z doradztwem zawodowym.
5. Odbiorcy działań związanych z doradztwem zawodowym w szkole.
6. Przewidywane efekty realizacji WSDZ.
7. Warunki i sposoby realizacji doradztwa zawodowego.
Oddziały przedszkolne.
Klasy 1-3 i 4-6 szkoły podstawowej.
Klasy 7-8 szkoły podstawowej.
8. Treści programowe i działania planowane do realizacji w ramach doradztwa zawodowego na poszczególnych poziomach edukacyjnych w roku szkolnym 2018/2019.
Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla oddziałów przedszkolnych.
Działania – preorientacja zawodowa – oddziały przedszkolne.
Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas I-III szkół podstawowych.
Działania – preorientacja zawodowa klasy 1.
Działania – preorientacja zawodowa klasy 2.
Działania – preorientacja zawodowa klasy 3.
Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas IV-VI szkół podstawowych .
Działania – orientacja zawodowa klasy 4.
Działania – orientacja zawodowa klasy 5.
Działania – orientacja zawodowa klasy 6.
Treści programowe z zakresu doradztwa zawodowego dla klas VII-VIII szkół podstawowych.
Działania – doradztwo zawodowe klasy 7-8.
9. Działania związane z przygotowaniem uczniów klas 3 gimnazjum do wyboru szkoły i zawodu.
10. Działania skierowane do rodziców.
11.Działania skierowane do nauczycieli.
12. Zasoby szkoły.
13. Współpraca ze środowiskiem i instytucjami w realizacji zadań związanych z doradztwem zawodowym.
14. Monitoring i ewaluacja.
15. Załączniki.
1. PODSTAWY PRAWNE
1. USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, 1000, 1290 i 1669) ogłoszono dnia 24 maja 2018 r. obowiązuje od dnia 1 września 2017 r.
2. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 3 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 967).
3. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego.
4. Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności: 19) przygotowywanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia; Art. 109 ust.1: Podstawowymi formami działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły są:
5) zajęcia prowadzone w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej;
7) zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego).
5. Rozporządzenie MEN z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz. U. z 2017 r. poz. 703) (§ 2. 1. Ramowy plan nauczania określa: 3) minimalny wymiar godzin zajęć z zakresu doradztwa zawodowego; § 4. 1. Dyrektor szkoły, uwzględniając ramowy plan nauczania, ustala dla poszczególnych klas i oddziałów tygodniowy rozkład zajęć, a w szkołach dla dorosłych prowadzących zajęcia w formie zaocznej – semestralny rozkład zajęć: 4) zajęć z zakresu doradztwa zawodowego; 10 godzin w klasie VII i 10 godzin w klasie VIII).
2. ZAŁOŻENIA WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO
Doradztwo zawodowe jest wpisane w ramy szkolnego systemu nauczania. Prowadzenie działań z zakresu doradztwa edukacyjno–zawodowego odbywa się na wszystkich szczeblach kształcenia:
a) w przedszkolu – preorientacja zawodowa,
b) w klasach I-III oraz IV-VI szkoły podstawowej – orientacja zawodowa,
c) w klasach VII- VIII – doradztwo zawodowe.
Wybór zawodu jest procesem rozwojowym i stanowi sekwencję decyzji podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia. Predyspozycje zawodowe wywodzą się z doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się wraz z upływem czasu. Oznacza to konieczność stworzenia takiego systemu doradztwa zawodowego, który zapewni i umożliwi uczniom rozwijanie świadomości własnych uzdolnień, posiadanych umiejętności, kwalifikacji i zainteresowań.
Sprawny system doradztwa zawodowego wskaże młodemu człowiekowi możliwości zdobycia wymarzonego zawodu. Uczeń musi posiadać świadomość, że jest autorem własnej kariery. Istnieje realna potrzeba udzielania profesjonalnej pomocy w zakresie doradztwa edukacyjno–zawodowego uczniom i ich rodzicom.
3. CEL GŁÓWNY
Celem doradztwa zawodowego jest wspieranie dzieci i uczniów w procesie podejmowania samodzielnych i odpowiedzialnych wyborów edukacyjnych i zawodowych opartych na znajomości i rozumieniu siebie, systemu edukacji oraz rynku pracy.
4. REALIZATORZY DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z DORADZTWEM ZAWODOWYM W SZKOLE
Dyrektor:
- odpowiada za organizację działań związanych z doradztwem zawodowym,
- współpracuje z pedagogiem – koordynatorem doradztwa zawodowego szkole w celu realizacji WSDZ,
- wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu orientacji zawodowej oraz doradztwa zawodowego w szkole a instytucjami zewnętrznymi,
- zapewnia warunki do realizowania w szkole zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego,
- organizuje w szkole wspomaganie realizacji działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego poprzez planowanie i przeprowadzanie działań mających na celu poprawę jakości pracy placówki w tym obszarze.
Koordynator doradztwa zawodowego w szkole – pedagog szkolny:
- systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów i słuchaczy na działania związane z realizacją doradztwa zawodowego,
- prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego, o których mowa w art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy,
- opracowywanie we współpracy z innymi nauczycielami, w tym nauczycielami wychowawcami opiekującymi się oddziałami, „Programu realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego” oraz koordynacja jego realizacji,
- wspieranie nauczycieli, w tym nauczycieli wychowawców opiekujących się oddziałami, w zakresie realizacji działań określonych w „Programie realizacji wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego”,
- koordynowanie działalności informacyjno-doradczej realizowanej przez szkołę, w tym gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych właściwych dla danego poziomu kształcenia.
Wychowawcy:
- określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
- rozwijają i wspierają talenty i zainteresowania uczniów,
- eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego,
- włączają do swoich planów wychowawczych zagadnienia z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego,
- realizują tematy związane z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym na godzinach wychowawczych,
- wskazują uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w planowaniu kariery zawodowej,
- współpracują z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno – zawodowej ich dzieci,
- w miarę możliwości, włączają przedstawicieli instytucji i zakładów pracy w proces orientacji i doradztwa zawodowego w szkole,
- wspierają rodziców i uczniów w procesie wyboru przez dziecko przyszłej ścieżki edukacyjno-zawodowej,
- współpracują z pedagogiem – koordynatorem doradztwa zawodowego w szkole oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym,
- tworzą IPET i wskazują potrzeby preorientacji, orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego.
Nauczyciele (w tym nauczyciele edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej):
- określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
- rozwijają i wspierają talenty i zainteresowania uczniów,
- eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego,
- realizują tematy zawodoznawcze metodami aktywnymi,
- współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizowania zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów,
- przygotowują uczniów do udziału w konkursach,
- prowadzą koła zainteresowań, zajęcia dodatkowe,
- współpracują z pedagogiem – koordynatorem doradztwa zawodowego w szkole oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
- w miarę możliwości, włączają przedstawicieli instytucji i zakładów pracy w proces orientacji i doradztwa zawodowego w szkole,
- wspierają rodziców i uczniów w procesie wyboru przez dziecko przyszłej ścieżki edukacyjno-zawodowej.
Specjaliści szkolni:
-
- określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów,
- włączają treści z zakresu orientacji zawodowej i zawodowego w prowadzone przez siebie zajęcia dla uczniów,
- współpracują z wychowawcami klas w ramach realizowania działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów, w tym uczniów objętych rewalidacją z IPET,
- włączają się w proces podejmowania przez uczniów decyzji edukacyjnych i zawodowych (informacje dotyczące ucznia wynikające z pracy specjalisty),
- współpracują z innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
Nauczyciele-wychowawcy w świetlicy szkolnej:
-
- włączają w zajęcia realizowane w świetlicy szkolnej treści z zakresu orientacji zawodowej,
- organizują w sali kąciki zawodoznawcze,
- rozpoznają i wspierają w rozwoju zdolności i uzdolnienia uczniów,
- wskazują uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w wyborze kierunku kształcenia i zawodu.
Nauczyciele-bibliotekarze:
-
- współpracują z innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym,
- opracowują, aktualizują i udostępniają zasoby dotyczące doradztwa zawodowego,
- włączają się w organizowane przez szkołę i instytucje zewnętrzne wydarzeń z zakresu doradztwa zawodowego.
Inne osoby zatrudnione w szkole (np. pielęgniarka):
-
- współpracuje z nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym,
- udziela informacji o kwestiach zdrowotnych ważnych w kontekście zawodów wybieranych przez uczniów,
- organizuje dla uczniów spotkania dotyczące dbania o zdrowie i bezpieczeństwo oraz kształtowania właściwych nawyków – adekwatnych do zawodów wybieranych przez uczniów.
5. ODBIORCY DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z DORADZTWEM ZAWODOWYM W SZKOLE:
- dzieci z oddziałów przedszkolnych,
- uczniowie klas 1-8 szkoły podstawowej,
- uczniowie klas 3 gimnazjum,
- nauczyciele,
- rodzice.
6. PRZEWIDYWANE EFEKTY REALIZACJI DORADZTWA ZAWODOWEGO
Uczniowie
Treści programowe doradztwa zawodowego na wszystkich etapach edukacji są napisane językiem efektów. Ich ocena wynikać będzie z zaangażowania uczniów w pracę nad sobą i powierzone im zadania. Mierzalność efektów działań widać w zaliczonych projektach i ocenach na przedmiotach ogólnokształcących oraz świadomym posługiwaniu się wiedzą podczas rozmów, spotkań, debat i wyborów ścieżki kształcenia.
Rodzice
Wynikiem działania WSDZ jest zaangażowanie rodziców w rolę doradczą, co ujawnia się w spotkaniach z rodzicami, zaproszeniach do zakładów pracy, dzieleniu się doświadczeniem edukacyjno–zawodowym a także świadomym wspieraniu dziecka w uczeniu się przez całe życie.
Nauczyciele
Tworzą, realizują i ewaluują WSDZ.
Pobierz cały Program
Opracowanie: Patrycja Breza i Jarosław Breza – Czytelnicy Portalu