Autor: Agata Borowska

Materiał nadesłany przez Czytelniczkę portalu Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli

Jako nauczyciel wspomagający, postanowiłam na podstawie wywiadów pogłębionych oraz własnych obserwacji, skierować do nauczycieli przedmiotowych kilka porad, które warto uwzględnić mając w klasie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

,,SZANOWNY NAUCZYCIELU, jako uczeń może troszkę inny niż pozostali, bardzo proszę przeczytaj, co chcę powiedzieć, ponieważ nie mam tej umiejętności powiedzenia wprost, więc piszę.

– Gdy stoję na korytarzu, czy też sobie siedzę w czasie przerwy cieszę się, że podchodzisz do mnie i zadajesz pytanie: ,,Co słychać? Wszystko dobrze?”, ale ja odbieram to jako pytanie grzecznościowe, bo sugerujesz mi odpowiedź, czy mam powiedzieć, że jest ,, dobrze?”, czy oczekujesz szczerej odpowiedzi? Ale na korytarzu podczas przerwy- nie odpowiem, raczej będę chciał szybko odpowiedzieć, abyś sobie poszedł, bo inni patrzą, a ja nie chcę w ten sposób czuć się ,,szczególnie wyróżniony”, bo i tak jestem ,, wyróżniony” swoją niepełnosprawnością.

– Proszę, w rozmowie ze mną bądź autentyczny, bo to czuję. Mój stopień wrażliwości jest bardzo duży, jeżeli już zadajesz mi pytanie, to zatrzymaj się, nie rób tego ,, w biegu”. Nie zadawaj też pytań ogólnych, ale bardziej szczegółowe, pomyśl uważnie, o co chcesz mnie zapytać.

– Na lekcji, proszę nie podchodź do mnie zbyt często z zapytaniem: ,,czy nadążasz?”, przecież wiesz, że się staram, ale o to dba już mój nauczyciel wspierający, nie traktuj więc mnie szczególnie. O swoich obserwacjach możesz na bieżąco mówić do mojego nauczyciela wspierającego.

– Wiem, że robię pewne rzeczy wolniej, a inni koledzy są szybsi w myśleniu, działaniu, jeżeli więc nauczycielu wybierasz kogoś do zadań odpowiedzialnych w klasie, możesz wybrać mnie, ja naprawdę zrobię to dobrze, wolniej,  ale może nawet staranniej. Będę czuł się doceniony, nie bój się. Jeżeli wyrażę zgodę, to zrobię to uważnie, przy mnie jest mój nauczyciel wspierający- ukierunkuje.

– Jestem wrażliwy na niesprawiedliwość szkolną, więc traktuj mnie na równi z innymi w klasie. Nie zmieniaj tonu głosu na lekcji, gdy mówisz tylko do mnie, mów tak, jak zwracasz się do innych kolegów.

– Pamiętaj, jestem w klasie, może ukrywam się ,, za włosami”, ale słyszę , co mówisz, chociaż nie patrzę.Czasami zdarza mi się ,,wyłączyć‘’ z myślenia, ale ja już tak mam, to wynika z mojej niepełnosprawności.

– Czasami na lekcji się ,,zawieszam”, bo nie zdążę pisać tego, co dyktujesz. Przygotuj mi wtedy treść do przepisania, ja to zrobię powoli w domu, bo jak się ,,zawieszam” to się denerwuję i wtedy już niczego z lekcji nie rozumiem. Możesz też przed lekcją powiedzieć do mojego nauczyciela wspierającego, że będziemy dużo pisać, to on mi pomoże, bo wiem, że jest obok, ale nie rób tego  podczas trwania lekcji.

– Mam problem z myśleniem abstrakcyjnym, moje myślenie to konkret- obrazy, więc gdybyś mógł zacząć od ilustracji, modelu, bo najlepiej się uczę przez bezpośrednie poznanie.

– Uczę się przez oglądanie, a słowo schodzi na dalszy plan, jeżeli coś tłumaczysz to wesprzyj to realnymi przykładami, ale nie słownymi, obraz bardziej do mnie przemawia.

– Gdy mi już pomagasz, usiądziesz obok, to proszę nie mów: ,,już tyle razy tłumaczyłem, czego tu można nie rozumieć!”, po prostu jeszcze raz spokojnie to powtórz bez zbędnych komentarzy. Ja jestem w stanie zrozumieć, ale moje procesy myślowe przebiegają wolniej ,więc muszę je zakodować krok po kroku.

– Zachęcaj mnie do wykonania zadania, pomimo, że siedzę z boku ze spuszczonym wzrokiem, to nie znaczy, że nie chcę uczestniczyć w lekcji. Zauważ mnie, tak jak innych, tych szybszych w myśleniu kolegów.

– Jeżeli mi się coś nie uda, zniechęcam się, ale to nie znaczy, że mi się w końcu nie uda, mój nauczyciel wspierający mówi: ,,dasz radę, spróbuj powoli jeszcze raz”.

– Proszę, zaczynaj lekcję od najciekawszych zadań, bo rozbudzisz moje zainteresowanie, może trochę inaczej niż słownie i przy tablicy?

– Kieruj do mnie konkretne pozytywne wskazówki, np. ,, schowaj zeszyt”, NIE MÓW: ,,NIE ZOSTAWIAJ ZESZYTU NA ŁAWCE”, aby zwrócić uwagę na to, co rzeczywiście mam zrobić.

– Tak jak każdy, mam prawo mieć zły dzień, ale Ty nauczycielu swoim zachowaniem i słowami możesz spowodować, że jednak się zmotywuję. Bądź szczerze empatyczny, naturalny w słowach.

– Jeżeli zmieniamy klasę, to wiedz, że sytuacje nowe budzą we mnie lęk.

– Czasami mogę być trochę ruchliwy na lekcji, ale to nie znaczy, że nie słucham, po prostu tego potrzebuje mój organizm do lepszego skupienia. Wtedy nie lekceważę Ciebie, po prostu tak mam, a może zrób małą śródlekcyjną gimnastykę.

– Pamiętaj, że mam prawo nie przyjąć oferowanej przez Ciebie pomocy, więc nie naciskaj, przemyślę propozycję.

– Jeżeli mnie chwalisz , to stosując pochwałę – powiedz, co czujesz, np. ,, cieszę się, że zrobiłaś dobrze zdjęcie, zgodnie z moimi wskazówkami”.

– Pamiętaj, że Twoja pasja jest pozytywnie zaraźliwa.

– Nie wyręczaj mnie w wykonaniu zadania, bo w ten sposób nie uczysz mnie samodzielności, zaradności na miarę moich możliwości.

– Chwal mnie, bo każdego można za coś pochwalić.

DZIĘKUJĘ ‘’