Jak wspomagać uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi podczas uroczystości Ślubowania

Celem uniknięcia dodatkowego stresu przed uroczystością Ślubowania klas pierwszych, wynikającego z presji czasowej, próby pasowania na uczniów Szkoły Podstawowej rozpoczęły się już na miesiąc wcześniej. Odbywały się one minimum trzy razy w tygodniu, z czego przynajmniej jedna próba każdorazowo organizowana była w sali gimnastycznej, miejscu docelowym tego wydarzenia.

Klasa IA liczyła osiemnasu uczniów, w tym pięcioro dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Z uwagi na ich indywidualne możliwości psychofizyczne, wraz z wychowawczynią klasy, stosowałyśmy dodatkowe oddziaływania wspomagające przygotowanie do tego wydarzenia:

1. Troje uczniów ze SPE otrzymało teksty ról dostosowane do indywidualnych możliwości pamięciowych oraz artykulacyjnych. Dla dwóch pozostałych, stres prezentacji na forum społeczności szkolnej był tak silny, iż ich zadaniem było aktywne uczestnictwo w uroczystości (tj. stanie na baczność podczas śpiewania hymnu państwowego, podnoszenie prawej dłoni do ślubowania) zgodnie z jej harmonogramem, bez indywidualnego wygłaszania tekstów.
2. Od pierwszych prób miejsca poszczególnych dzieci na scenie zaznaczone były taśmą malarską.
3. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi ustawieni byli pomiędzy lubianymi przez siebie kolegami z klasy, którzy pomagali im zmniejszyć poziom stresu oraz w razie konieczności podpowiadali, kiedy trzeba wyjść na scenę bądź wykonać określony gest.
4. Aby ułatwić dzieciom zapamiętanie piosenek, podczas nauki ich treść dzielona była na wersy poszczególnych zwrotek oraz wzbogacana o symboliczne rysunki, krótkie sekwencje ruchowe oraz gesty i mimikę.
5. Celem utrwalania ręki, którą należy unieść do Ślubowania, uczniowie mieli zakładane na prawe nadgarstki kolorowe gumki-sprężynki.
6. Aby zwizualizować dzieciom rekwizyty towarzyszące ślubowaniu (np. mikrofon, sztandar, dary od starszych kolegów), każdorazowo na próbach ustalone przedmioty pełniły rolę tych docelowych.
7. Dla zapewnienia uczniom większej pewności siebie wprowadzony został system umownych gestów pomocniczych, prezentowanych przez nauczyciela, dzięki czemu dzieci wiedziały m.in., kiedy mają mówić wolniej czy głośniej, kiedy i komu przekazać mikrofon, kiedy należy stanąć na baczność, a kiedy wyjść na scenę.
8. Wszystkie próby odbywały się w atmosferze życzliwości i wzajemnego wsparcia.
9. Dla zapewnienia pierwszakom komfortu psychicznego, zaproszeni na uroczystość rodzice siedzieli na wprost swoich pociech.

Autor: Anna Styrcz-Jędrzejek – pedagog specjalny, nauczyciel wspierający uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w klasie pierwszej