Dzieci grzecznie siedzące w ławkach, z zachwytem wsłuchane w moje słowa, z radością oczekujące co też dzisiaj ciekawego dla nich przygotowałam. Podczas studiów tak wyobrażałam sobie pracę w mojej pierwszej klasie. Nie chcę nawet pisać jakże zdziwiłam się już w pierwszym tygodniu pracy. Dziś, po dwudziestu latach, mogę stwierdzić, że z tych wyobrażeń przynajmniej jedno się sprawdziło: dziecięca ciekawość świata i nieodłączne pytanie: „Co dzisiaj będziemy robić?”. Reszta to tylko pobożne życzenia.

W każdej klasie spotkamy dzieci nadpobudliwe, z problemami z czytaniem, pisaniem, liczeniem, jak również uzdolnione. Niektórzy uczniowie są  już po badaniach w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, posiadają różnego rodzaju opinie, orzeczenia. Z  tymi jest łatwiej, mamy gotowe zalecenia, które stosujemy. Dzieci te objęte są specjalistyczną pomocą ze strony pedagoga, psychologa i logopedy, niestety – poza klasą. Mamy też dzieci, u których dopiero pojawią się problemy. Z doświadczenia wiem jak trudno sprawić, aby dotrzeć do wszystkich. Każdy uczeń jest wyjątkowy, ma inne potrzeby, oczekuje uwagi, pomocy, a nauczyciel jest tylko jeden. Chciałabym podzielić się moimi pomysłami jak zaplanować pracę, aby sprostać wymaganiom każdego ucznia i pomóc dzieciom z dysfunkcjami, głównie w obszarze dysleksji.

Mimo wielu zajęć, ciągłego braku czasu, jestem przekonana, że warto poświęcić kilka minut na regularne wykonywanie ćwiczeń. W niedalekiej przyszłości uporządkuje i usprawni to pracę na lekcji, pozwoli  skoncentrować się, wyciszyć i  rozładować napięcie.  A co najważniejsze, pomożemy dzieciom z dysleksją  lub jej ryzykiem.

1. Jak najszybciej zdiagnozuj dzieci!

• Dowiedz się jak najwięcej o dzieciach od nauczycieli, którzy wcześniej z nimi pracowali.
• Rozmawiaj z rodzicami – oni najlepiej znają swoje dzieci, najszybciej zauważą problem, a jako Twoi sojusznicy będą pomagać w pracy z dzieckiem w domu. Udostępnij im materiały, wyjaśnij co powinni robić. Pamiętaj, że często nie wiedzą, że z pozoru proste, regularnie powtarzane ćwiczenia, działają cuda.
• Uważnie obserwuj dzieci, samodzielnie  dokonaj  wstępnej diagnozy – możesz użyć gotowych diagnoz multimedialnych.
• Korzystaj ze wsparcia  pedagoga, logopedy oraz psychologa – to specjaliści, którzy szybko pomogą Ci rozwiązać problem.

2. Codziennie wykonuj z dziećmi ćwiczenia, które wspomagają rozwój każdego ucznia!

• Koncentracji uwagi np. wodzenie wzrokiem za palcem, leniwe ósemki albo skorzystaj z gotowych multimedialnych ćwiczeń, które dzieci znacznie chętniej wykonują
• Aktywizujące i motywujące np. drama, król
• Usprawniające mięśnie dłoni  np. słoneczka, „granie na pianinie”, wędrujące pajączki

3. Stwórz z dziećmi plan dnia, tygodnia, oraz miesiąca!

Każdego dnia informuj dzieci co będziemy robić. Dzieci uwielbiają odhaczać odbyte aktywności. W domu już nigdy nie powiedzą, że nie pamiętają co robiły w szkole! Takie tabelki pomagają uczniom uporządkować nie tylko szkolny świat.

Możesz skorzystać z przykładowej tabelki dla pierwszoklasisty. Dla dzieci starszych warto dodać kolumnę z godzinami i pozwolić samodzielnie ją wypełniać.

4. Stosuj proste, pojedyncze polecenia, jest to szczególnie potrzebne dzieciom z zaburzeniami koncentracji uwagi!

5. Chwal dzieci za konkretne działania, traktuj indywidualnie, doceniaj starania każdego, na przykład mówiąc: „Podoba mi się jak starannie narysowałeś kwiaty wokół domu”!

6. Pamiętaj, że swoim komunikatem musisz trafić do wzrokowców, słuchowców i kinestetyków, w tym celu skorzystaj z ćwiczeń multimedialnych, na przykład takich które wykorzystują  metodę 18 struktur wyrazowych. Można je stosować niezależnie od tego, które funkcje są najbardziej zaburzone. Dzieci, bawiąc się głoskami, sylabami, obrazkami i rebusami, w spontaniczny i naturalny dla siebie sposób przyswajają umiejętności czytania i pisania, które wcześniej sprawiały im duże trudności.

7. Pozwól dzieciom się wyciszyć – uczniowie są bombardowani hałasem ze wszystkich stron, a  tym z nadwrażliwością słuchową przeszkadza nawet szept.  Zaproponuj  używanie słuchawek wyciszających na przykład podczas pisania!

8. Wykorzystaj  pomysły uczniów na usprawnienie życia w klasie. Stwórzcie własną tabelę pożądanych zachowań i powieś ją w widocznym miejscu w klasie lub umieść ją na tablicy multimedialnej jako tapetę. Często się do niej odwołuj!

9. Stwórz jasne granice – wyznacz wyraźnie strefy nauki, zabawy oraz wyciszenia. Dzieci z problemami dostosowania społecznego potrzebują „widzialnych” granic!

10. Pamiętaj, że dziecko poznaje świat wszystkimi zmysłami. Pozwól dzieciom (jeśli to możliwe) dotykać, smakować, wąchać  i czasem zamknąć oczy!

11. Zrelaksuj się razem z uczniami, stosuj techniki relaksacyjne. Wystarczy włączyć cichą muzykę i na minutkę zamknąć oczy!

Zobaczysz widoczne efekty już po kilku zajęciach!

Artykuł przygotowała:

Aleksandra Dziaczyszyn – Od 19 lat jest nauczycielką edukacji wczesnoszkolnej. Zwolenniczka zasady nauki poprzez zabawę. Prowadzi indywidualne zajęcia z uczniami dyslektycznymi wykorzystując w trakcie terapii zajęciowej autorskie metody. W terapii stosuje proste, a zarazem nowoczesne rozwiązania wykorzystując m.in.  tablicę multimedialną i ćwiczenia multimedialne np. z gotowych zestawów jak w Eduterapeutica Dysleksja.