„Wszystko jest możliwe. Każdego dnia budzisz się i możesz to sobie powiedzieć, zmieniając własne nastawienie”.

Tao Porchon-Lynch

 

Joga przynosi dzieciom mnóstwo korzyści, chociażby uczy dobrych nawyków w zachowaniu prawidłowej postawy ciała. Ćwiczenia jogi wzmacniają kręgosłup i plecy, mięśnie grzbietu, brzucha i nóg. Joga ukierunkowuje niespożyte pokłady energii, jakie tkwią w ciele dziecka na aktywność fizyczną, uczy szacunku dla innych istot i środowiska. Ćwiczenia mimo, iż są prowadzone w sposób dynamiczny wyciszają, poprawiają koncentrację, wzmacniają poczucie własnej wartości i siłę woli. Dodatkowo korzystnie wpływają na psychikę – wzmagają koncentrację, świadomość własnych stanów psychicznych, wyciszają i uspokajają. Regularne ćwiczenia rozwijają siłę woli, koordynację ruchową i giętkość. Pomagają również usuwać produkty przemiany materii i zapewniają prawidłowe funkcjonowanie układu trawiennego, co chroni przed otyłością i chorobami stawów.

Pozycja kobry

Dzieci ćwicząc wzmacniają wiarę w siebie i w swoje możliwości. Z odwagą pokonują trudności, jakie często sprawia im własne ciało. Dla dzieci nadpobudliwych ćwiczenia jogi są sposobem na rozładowanie nadmiaru energii i przekształcenie jej w energię twórczą, kreatywną. Ale przede wszystkim – praktyka jogi to dla dziecka ogromna frajda. Widząc tak wiele zalet jogi warto wprowadzić jej wybrane ćwiczenia do terapii ruchowej dziecka niepełnosprawnego intelektualnie.

Pierwsze lata życia są niewątpliwie najlepszym czasem dla wspomagania rozwoju ruchowego dziecka i skutkują osiągnięciami. W okresie intensywnego wzrostu i dojrzewania organizm młodego człowieka ma duże zapotrzebowanie na ruch. W tym czasie to właśnie ruch jest głównym czynnikiem modelującym układ mięśniowy, reguluje wydzielanie wewnętrzne, poprawia ukrwienie, w tym również ośrodkowego układu nerwowego. Im większe ukrwienie i dotlenienie mózgu, tym lepsze są warunki jego funkcjonowania, co dla dziecka z obniżoną sprawnością intelektualną ma ogromne znaczenie.

Zajęcia jogi dostosowuje się do wieku i kondycji najmłodszych. Należy urozmaicać je zabawami, wprowadzać śmieszne lub pouczające bajki i oddziaływać na wyobraźnię. Zestaw ćwiczeń dla dzieci musi być bardzo urozmaicony, powinien symetrycznie aktywizować mięśnie – zarówno lewej, jak i prawej strony ciała. Ma to istotne znaczenie wobec niedojrzałego jeszcze układu szkieletowego dziecka.

Pozycja kota

Zajęcia powinny rozpoczynać się krótką rozgrzewką, kolejnym etapem jest rozciągnięcie i wzmocnienie mięśni całego ciała w różnych sekwencjach. Dzieci są z natury bardzo aktywne i łatwo się rozpraszają, dlatego ćwiczenia prowadzone są dynamicznie, w formie zabawy, a dopiero później, stopniowo, dzieci uczą się poprawności i dokładności wykonywanych ruchów oraz skupienia uwagi na oddechu.  Nauczyciel wykonuje ćwiczenia wraz z dziećmi. Już od pierwszych zajęć wprowadzane są zasady prawidłowego stania, siedzenia i chodzenia. Nauczyciel obserwuje podstawowe wady w postawie dzieci i koryguje je odpowiednimi ćwiczeniami.

Zajęcia jogi kierowane do dzieci przede wszystkim nie mogą być nudne. Asany w sanskrycie oznaczają nazwy zwierząt, dlatego też można bawić się w odwzorowanie zwierzątka własnym ciałem. Dzieci obdarzone bujną wyobraźnią i ciekawością świata, chętnie przyjmują pozycję kobry, żółwia, psa, kota oraz często wydają przy tym dźwięki charakterystyczne dla tych zwierząt.  Mali uczestnicy zajęć również same wymyślają nowe asany, nadają im swoje nazwy lub odnajdują zupełnie inne wykorzystanie pomocy do ćwiczeń, takich jak wałki, paski, kostki i drabinki.

Po ćwiczeniach przychodzi pora na relaksację: wtedy dzieci udają się w podróż po wnętrzu własnego ciała lub przenoszą się oczami wyobraźni do miejsc, w których czują się dobrze i bezpiecznie. Często tłem do tej podróży staje się muzyka relaksacyjna.

Pozycja psa

Dynamiczne asany aktywizują rzadko używane mięśnie i stawy, przynosząc giętkość i systematycznie podnosząc ogólną sprawność. Szybkie ruchy, wykonywane w specjalnie skomponowanych sekwencjach, mają również pozytywny wpływ na umysł. Usuwają letarg, ospałość, a także pomagają zwalczać lęki.

Dzieci trzeba w pewien sposób zafascynować, aby miały ochotę rozwijać się fizycznie, umysłowo i duchowo. Dobrze, gdy fascynacja ta pozostaje na długo  i towarzyszy dziecku przyczyniając się do rozwoju jego osobowości. Sprawia, że w przyszłości  młody człowiek woli ruch, a nie siedzenie, leżenie i powolne chodzenie. Dla wielu dzieci taką właśnie fascynację może stanowić joga.

Autorki: Dorota Majcher, Renata Bednarska 

Materiał nadesłany przez Czytelniczkę portalu Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli