Autor: Pedagogika Specjalna - portal dla nauczycieli
Opublikowano: 27 sierpnia 2017 roku.
Zapraszamy do lektury wywiadu z Panią Beatą En – ekspertem w dziedzinie edukacji plastycznej dzieci i autorką bardzo popularnego bloga edukacyjnego Kreatywne Prace Plastyczne
„Edukacja plastyczna musi być prawdziwie twórcza. A będzie taka, jeśli nauczyciel podąży za założeniami autorskiej idei plastyki kreatywnej, która jest oparta na trzech filarach: zabawie, eksperymentowaniu i twórczym procesie.”
Edyta Maroszek: Jest Pani autorką idei plastyki kreatywnej skupionej na tworzeniu, eksperymentowaniu i zabawie.
Czym jest kreatywność we współczesnym świecie?
Beata En: Pojęcie „kreatywność” jest obecnie niezwykle modne i popularne. Współczesna nauka nie proponuje jednej, uniwersalnej definicji tego pojęcia. Podobno sama psychologia oferuje ich ponad sześćdziesiąt!
Dla mnie kreatywność to po prostu twórcza postawa człowieka; chęć i zdolność wielostronnego postrzegania problemu (zadania, wyzwania), niestandardowego myślenia o nim, poszukiwanie i próbowanie świeżych, oryginalnych rozwiązań, umiejętność radzenia sobie w sposób niekonwencjonalny. To wszelkie twórcze działania, często prowadzące do powstania czegoś nowego; idei, produktu, dzieła. Kreatywność to gotowość do szeroko rozumianej twórczości, nie tylko artystycznej.
EM: Jaką rolę w kształtowaniu twórczego człowieka ma do odegrania edukacja plastyczna?
B EN: Ogromną! Edukacja plastyczna jest naturalną drogą rozwijania kreatywności u dzieci. Praktycznie każda aktywność plastyczna dziecka, także zabawa, podczas której podejmuje ono indywidualne próby posługiwania się narzędziem, przetwarzania materiałów i eksperymentowania oraz odważne, nieszablonowe działania na swój własny, niepowtarzalny sposób to esencja kreatywności.
Edukacja plastyczna musi być prawdziwie twórcza. A będzie taka, jeśli nauczyciel podąży za założeniami autorskiej idei plastyki kreatywnej, która jest oparta na trzech filarach: zabawie, eksperymentowaniu i twórczym procesie. Każdy z tych trzech składników daje pole dla rozwoju kreatywności.
Zabawa plastyczna pozwala dziecku na doświadczanie radości w atmosferze wolności i akceptacji, wymyślanie i podążanie za wyobraźnią.
Eksperyment plastyczny umożliwia zaspokajanie naturalnej ciekawości poznawczej, otwiera możliwość badania materiałów i narzędzi plastycznych, prowadzenia obserwacji, samodzielnego, empirycznego sprawdzania „co by było gdyby”.
Wreszcie skupienie na samym procesie twórczym, nie zaś na „produkcie finalnym” w postaci gotowej pracy plastycznej o ściśle określonych cechach, gwarantuje dziecku twórczą swobodę, bezpośrednie doświadczanie polisensoryczne, własne poszukiwania i próby, unikalne, kreatywne działania.
EM: Czy dzieci w szkole maja okazję do eksperymentowania i rozwijania twórczego potencjału?
B EN: Będę kontrowersyjna, ale moim zdaniem to zależy wyłącznie od nauczyciela; jego zaangażowania, poczucia odpowiedzialności, pasji edukacyjnej, zdolności organizacyjnych, ale nade wszystko świadomości na czym polega nowoczesna, prawdziwie twórcza edukacja plastyczna, rozumienia jej niebywale wspierającego, a także terapeutycznego wpływu na ogólny, harmonijny rozwój każdego dziecka oraz właściwego rozumienia własnej roli. A jest nią głównie tworzenie optymalnych warunków organizacyjnych i atmosfery akceptacji, inspirowanie, prezentowanie technik i działań i wspieranie naturalnych mechanizmów twórczości plastycznej dziecka.
EM: Jakie działania powinni podejmować rodzice i nauczyciele, by w dzieciach już od najmłodszych lat rozwijać inwencję twórczą i stymulować kreatywność?
B EN: Przede wszystkim nie przeszkadzać w swobodnej zabawie – podstawowej i naturalnej aktywności dziecięcej! Zapewnić stały dostęp do materiałów i przestrzeń do zabaw plastycznych.
Zarówno nauczyciele jak i rodzice powinni jak najczęściej tworzyć optymalne warunki i inspirować dzieci do zabaw twórczych, organizować zabawy kierowane; szczególnie badawcze i plastyczne, tworzyć atmosferę bezpieczeństwa i akceptacji, porzucić schematy i własne oczekiwania, stać się bardziej towarzyszami i przewodnikami dziecka, odstąpić od autorytaryzmu edukacyjnego, wprowadzać dzieci w piękno natury, sztuki i literatury, spędzać z nimi czas i wspólnie się bawić.
EM: Skąd czerpie Pani pomysły zamieszczane na blogu? Są tak ciekawe, często proste, a ich efekty niezwykłe i zaskakujące. Wiem, że natura jest dla Pani ważna.
B EN: Ze wspomnień dzieciństwa własnego i mojej córki. Wspólne czytanie, śpiewanie, malowanie, wiersze dla dzieci, wycieczki, muzea, teatr, filharmonia… A do tego zabawy na dworze, obserwacje przyrody, kulki z błota, wianki, „aniołki”, koniki z patyków, zamki z piasku, kasztanowe ludziki, rysunki na kamieniach, zielniki… Niektórzy wiedzą o czym mówię. A może ja po prostu nigdy nie dorosłam?
EM: Teraz już wiem, dlaczego Pani blog stał się mi bliski od pierwszego spojrzenia.
Serdecznie dziękuję Pani za rozmowę i za stworzenie tak fantastycznego miejsca skąd można czerpać inspiracje i natchnienie do pracy twórczej.
Z twórczością Pani Beaty En możecie się spotkać na blogu http://kreatywnepraceplastyczne.blogspot.co.uk/