„Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci”

Każdy człowiek jest maleńką cząstką świata, ale to, jak na co dzień traktujemy otaczającą nas przyrodę, wpływa na ten świat, na nasze zdrowie i życie. W obecnych czasach nieustannie ingerujemy w przyrodę zanieczyszczając powietrze, wodę i glebę. Temperatura na powierzchni Ziemi stale podnosi się, doświadczamy dziury ozonowej i globalnego ocieplenia. Produkujemy ogromne ilości śmieci, a plastik zaśmieca nie tylko ziemie i oceany, jego obecność stwierdzono nawet w arktycznym śniegu. Dlatego tak ważna jest postawa proekologiczna, rozwijanie u dzieci wrażliwości ekologicznej i uczenie konkretnych działań na rzecz ochrony środowiska już od najmłodszych lat.

Postawa proekologiczna – jak ją rozwijać?

Dobrą okazją do promowania ekologii mogą być święta. Kalendarz obfituje w bardziej i mniej znane święta, jak np. Dzień Ziemi, Dzień bez Opakowań Foliowych, Światowy Dzień Lasu, Dzień Niezapominajki, Dzień Jeża, Dzień Pandy, Dzień Baterii, Międzynarodowy Dzień Ptaków, Światowy Dzień Drzewa i wiele, wiele innych. Możemy w oparciu o nie zorganizować ciekawe zajęcia edukacyjne, świetlicowe czy też rozwijające zainteresowania.

Zaproście do współpracy lokalnego hodowcę kwiatów lub sadzonek i wspólnie zorganizujcie akcję w Dniu Ziemi pod hasłem „Wymień surowce wtórne na sadzonkę”. Każdego ucznia, który przyniesie do szkoły baterie, zakrętki lub inne surowce, obdarujcie sadzonką. Pomysł sprawdzony, a powodzenie gwarantowane. Warto też nawiązać współpracę z podmiotami działającymi na rzecz ochrony przyrody, np. nadleśnictwem i zorganizować lekcje przyrody w terenie. Można zorganizować wiosenny pokaz eko-mody, w którym główną rolę odegrają stroje wykonane z surowców wtórnych. Wykonajcie z dziećmi plakaty o tematyce ekologicznej, napiszcie rymowanki albo listy do Ziemi.

Postawa proekologiczna na co dzień

Ale nawyki proekologiczne powinniśmy kształtować na co dzień. Wcale nie potrzeba do tego wielkich nakładów, wystarczą chęci, trochę kreatywności i konsekwencji. Ustawmy w klasie kilka oznaczonych koszy i uczmy segregować śmieci. Zadbajmy wspólnie z dziećmi o okienny parapet, niech będzie zielony i kwitnący. Zadbajmy także o otoczenie szkoły, jeśli mamy odpowiednie miejsce – posadźmy rośliny i troszczmy się o nie. Uczmy oszczędzać energię, wodę i papier podczas codziennych czynności. Wybierzmy się z uczniami na wycieczkę rowerową, promując w ten sposób ekologiczne środki transportu.

W ostatnich latach mamy możliwość zbierania – tak groźnych dla środowiska – zużytych baterii. Działają specjalistyczne firmy, które dostarczą do szkoły pojemniki, a potem zabiorą zapełnione. Możemy też zbierać plastikowe zakrętki, mamy ich wokół siebie mnóstwo. A oddając je na potrzeby chorych dzieci, połączymy ze sobą dwa piękne cele: ochronę przyrody i dobroczynność.

Postawmy na konkursy ekologiczne, np. na rzeźbę z plastikowych zakrętek, zaprojektowanie i wykonanie eko – torby, stworzenie eko – zwierzaka z surowców wtórnych. Przy okazji rozwiniemy też zdolności twórcze dzieci. Ciekawą alternatywą są konkursy fotograficzne – fotografujmy barwy jesieni, kwiaty polne, budzącą się przyrodę wiosną.

Nade wszystko starajmy się dawać przykład swoim postępowaniem, dzieci bowiem uczą się przez naśladowanie. Zaangażujmy do współpracy rodziców – będą cennymi sprzymierzeńcami w wychowywaniu dzieci wrażliwych na przyrodę, które przecież kiedyś staną się dorosłymi, mającymi realny wpływ na środowisko.

Autor: Edyta Maroszek – pedagog specjalny

Pedagogika specjalna – portal dla nauczycieli