Autor: Pedagogika Specjalna - portal dla nauczycieli
Opublikowano: 28 stycznia 2016 roku.
Percepcja wzrokowa jest zdolnością do rozpoznawania i różnicowania bodźców wzrokowych oraz umiejętnością ich interpretowania poprzez skojarzenia ze wcześniejszymi doświadczeniami. Najintensywniej rozwija się u dziecka między trzecim, a ósmym rokiem życia.
Percepcja wzrokowa bierze udział w niemal wszystkich działaniach, jakie podejmuje człowiek. Odpowiedni poziom postrzegania wzrokowego umożliwia dzieciom naukę czytania, pisania, liczenia oraz opanowanie innych szkolnych umiejętności.
Dzieci z obniżonym poziomem postrzegania wzrokowego mogą mieć problemy z różnicowaniem znaków graficznych liter i cyfr, gdyż te są do siebie zbliżone wielkością i kształtem, np. liter a – ą, m – n, d – b. Zaburzenia percepcji wzrokowej utrudniają też naukę pisania. Dzieci nie mieszczą pisma w liniaturze, niewłaściwie rozmieszczają pismo w zeszycie, opuszczają drobne elementy graficzne, popełniają dużo błędów ortograficznych. Może to skutkować niepowodzeniami szkolnymi i zaburzeniami emocjonalnymi.
Ćwiczmy więc postrzeganie wzrokowe u dziecka jak najwcześniej dobierając zabawy i ćwiczenia odpowiednio do wieku i możliwości.
Rozwijanie percepcji wzokowej – ćwiczenia
– obserwacja najbliższego otoczenia (co widzisz w pokoju, na stole itp.)
– obserwacja otoczenia podczas różnych pór roku (podczas spacerów, przez okno)
– ćwiczenia w schemacie ciała
– obserwacja ilustracji, wyszukiwaniem różnic lub podobieństw na obrazkach
– układanie rytmów, szeregów
– klasyfikowanie przedmiotów
– zabawy naśladujące wykonywane czynności przez drugą osobę
– układanie puzzli, rozsypanek obrazkowych, dobieranie części do całości
– układanie tangramów
– dobieranie par jednakowych obrazków, figur geometrycznych (memo, domino)
– rozpoznawanie zmian w układzie elementów (co tu się zmieniło?)
– odtwarzanie z pamięci układów elementów
– układanie wg instrukcji słownej (np. połóż niebieski klocek po prawej stronie żółtego)
– rysowanie linii prostych, ukośnych, falowanych, na wzorze, wg wzoru
– rysowanie szlaczków
– wypełnianie konturów (kredką, farbami, plasteliną, kredą itp.)
– układanie historyjek obrazkowych
– układanie wg wzoru, np. patyczków, mozaiki geometrycznej, klocków
– obrysowywanie szablonów oraz ich wycinanie
– obrysowywanie liter, lepienie liter z plasteliny, wycinanie, wydzieranie
– rysowanie i pisanie po śladzie, kalkowanie
– układanie rozsypanek literowych, sylabowych, wyrazowych
– dobieranie zdań do ilustracji
– wyszukiwanie wyrazów, zdań w tekście
– czytanie wyrazów wspak
– rozwiązywanie krzyżówek, rebusów
– dyktanda graficzne
– wyszukiwanie wyrazów ukrytych w ciągach literowych.
Bibliografia
- Łuczak (2000): Niepowodzenia w nauce. Przyczyny, skutki, zapobieganie, Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań.
- Franczyk, K. Krajewska (2009): Zabawy i ćwiczenia na cały rok. Propozycje do pracy z dziećmi młodszymi o specjalnych potrzebach edukacyjnych, Impuls, Kraków.
- Frostig, D. Horne (1989): Wzory i obrazki. Program rozwijający percepcję wzrokową, Pracownia testów psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa.