Praca nauczyciela, wychowawcy czy opiekuna, łączy się nieodzownie nie tylko z codzienną pracą z dzieckiem, ale i jego rodzicami. Nie od dziś wiadomo, że prawidłowa współpraca z rodzicem stanowi kluczowy i niezwykle istotny element w drodze do edukacyjnego sukcesu dziecka. To rodzic jest ekspertem w kwestii swojego dziecka – zna jego zachowania i reakcje, wie, jakie trudności oraz zdolności posiada – jego wiedza, doświadczenie oraz oczekiwania są niezwykle istotne dla szkoły planującej swoje zadania. Jedną z najbardziej popularnych form osobistego kontaktu z rodzicami są spotkania/zebrania z wychowawcą klasy (opcjonalnie z pozostałymi nauczycielami uczącymi dziecko/klasę). Odbywają się one zarówno na początku roku szkolnego, jak i w jego trakcie. Przyjmować mogą formę spotkań, wywiadówek, warsztatów czy konsultacji indywidualnych.

Zebranie z rodzicami krok po kroku 

Wielu nauczycieli, będących wychowawcami klasy, zadaje sobie pytania: Jak zorganizować udane zebranie z rodzicami? Jakie elementy są szczególnie istotne, a które można pominąć? Planując zebranie z rodzicami warto kierować się kilkoma kluczowymi zasadami:

• Przygotuj salę, w której spotkasz się z rodzicami. Postaraj się, aby sala ta była miejscem dla osób dorosłych i równych sobie. Ławki ustaw w dwa rzędy lub podkowę – tak, aby wszyscy wzajemnie się widzieli i słyszeli. Krzesła dostosuj do wzrostu osób dorosłych. Usiądź między rodzicami, bądź na równi z nimi. Daj rodzicom poczucie, że jesteś tutaj dla nich, gotowy do współpracy i otwarty na ich opinie. Jeśli to możliwe – zadbaj o mały poczęstunek – kawę/herbatę, coś słodkiego.

• Określ datę i godzinę spotkania. Dopilnuj, aby każdy rodzic został skutecznie powiadomiony o dacie, godzinie (i czasie jego trwania) oraz o miejscu spotkania. Wyślij rodzicom przypomnienie dzień przed spotkaniem, z prośbą o informację zwrotną, np. z potwierdzeniem obecności. Zaznacz, jak ważna jest dla Ciebie obecność rodziców na spotkaniu.

• Zaplanuj przebieg zebrania z rodzicami. Przygotuj się dobrze do spotkania. Sporządź notatki, zapiski. Rozpisz krok po kroku, jakie tematy chcesz poruszyć z rodzicami. Zaplanuj wystarczającą ilość czasu, tak aby każdy z rodziców mógł się wypowiedzieć/skonsultować, jeśli zajdzie taka potrzeba. Kilka dni przed spotkaniem wyślij rodzicom planowany porządek spotkania – zachęć ich do zapisania swoich pytań, wątpliwości, pomysłów.

• Powitaj rodziców, jeśli to wasze pierwsze spotkanie – opowiedz o sobie. Przedstaw swoją rolę jako wychowawcy klasy oraz swoje oczekiwania w stosunku do rodziców.

• Ustalcie zasady współpracy – jak w każdej grupie, tak i w zespole składającym się z rodziców, bardzo ważne jest ustalenie zasad współpracy. Ustalcie wspólne cele – poproś rodziców o nakreślenie, co jest dla nich najbardziej istotne, jeśli chodzi o współpracę rodzina – szkoła, a także funkcjonowanie ich dzieci w placówce. Odnieś się do propozycji rodziców. Nie pozostawiaj niedokończonych tematów. Pamiętaj o ustaleniu dogodnych dla wszystkich form kontaktu – w każdej chwili, gdy zajdzie taka konieczność ze strony szkoły lub domu rodzinnego.

• Stosuj metody aktywizujące rodziców – zaproponuj rodzicom pracę w grupach, parach lub burzę mózgów – niech wspólnie poszukują rozwiązań, np. dotyczących poprawy komunikacji/atmosfery w klasie, do której uczęszczają ich dzieci, kwestii finansowych, np. pozyskiwania dodatkowych środków, organizowania uroczystości, wycieczek czy rozwiązywania trudności wychowawczych pojawiających się w grupie. Praca w grupie pozwoli nie tylko na wymianę pomysłów i doświadczeń, ale także zapoznanie się rodziców i budowanie społeczności.

• Zaproś eksperta – jeśli zachodzi taka potrzeba, zaproś osoby, które mogą pomóc, np. w rozwiązaniu trudności pojawiających się w klasie – może być to pedagog szkolny, psycholog, coach. Uprzedź rodziców o jego obecności.

• Bądź otwarty – nie ograniczaj spotkań z rodzicami jedynie do przekazywania niezbędnych informacji. Postaraj się poznać środowisko rodzinne ucznia, nawiązywać rozmowy indywidualne z rodzicem, pozyskiwać informacje o uczniu i jego poczynaniach. Zebrane podczas spotkania informacje mogą okazać się pomocne w planowaniu pracy indywidualnej z uczniem, jak i z całą klasą.

• Zbieraj informacje i opinie rodziców na różne tematy, np. podczas spotkań indywidualnych czy poprzez wypełnienie krótkiej ankiety – aktualizuj je w ciągu roku szkolnego. Niech stanowią one rodzaj informacji zwrotnej dotyczącej Twoich poczynań wychowawczych i edukacyjnych. 

• Zachęć rodziców do aktywnego działania na rzecz klasy i szkoły – rodzice stanowią bardzo ważny element szkolnej rzeczywistości. Pomoc w organizacji imprez szkolnych i wycieczek, organizacja kiermaszu czy spotkań z ciekawymi osobami lub przedstawicielami różnych zawodów – możliwości jest naprawdę wiele. Spraw, aby rodzice czuli się potrzebni i ważni w budowaniu szkolnej społeczności.

Pamiętaj! Niezwykle istotne jest stwarzanie właściwej atmosfery opartej na wzajemnym szacunku. Dostrzegaj w rodzicu sprzymierzeńca, który razem z Tobą ma wspólny cel – dobro dziecka.

Opracowano na podstawie:

• Doświadczeń własnych oraz:
• Dzierzgowska I., Rodzice w szkole. Poradnik dla dyrektorów szkół, nauczycieli i rodziców, Wydawnictwa CODN, Warszawa 1991.
• Jak organizować spotkania z rodzicami?/ Paulina Szachniuk-Albowicz/ Dyrektor Szkoły – 2006, nr 9, s. 16-17.
• Kruszenie lodów – scenariusz pierwszego spotkania wychowawcy z rodzicami uczniów w szkole podstawowej/ Bożena Będzińska-Wosik/ Wszystko dla szkoły – 200, nr 7/8, s. 27.
• Jak przygotować i prowadzić pierwsze spotkania z rodzicami?/ Urszula Mierzejewska, Małgorzata Oświęcimko, Iwona Wróblewska, Mirosława Zubkowicz// Edukacja Zdrowotna i Promocja Zdrowia w Szkole. – 2003, z.6, s. 74-80.
• Pierwsze spotkania z rodzicami „pierwszaków”: scenariusze/ Lucyna Cichewicz// Nowe w Szkole – 2004, nr 2, s. 1-2.

Autor: Aneta Suchecka – nauczyciel/wychowawca

Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli