UCZESTNICY  ZAJĘĆ:

uczniowie gimnazjum, którzy po badaniach w poradni psychologiczno-pedagogicznej lub rodzinnym ośrodku diagnostyczno-konsultacyjnym otrzymali zalecenie udziału w tego typu warsztatach

uczniowie ci odznaczają się następującymi cechami:

• napotkali trudności adaptacyjne w szkole (nie czują się dobrze w swojej klasie, mają niską pozycję socjometryczną w grupie);
• przejawiają zachowania nadpobudliwe i agresywne (przemoc werbalna i fizyczna);
• nie mają właściwie rozwiniętych kompetencji społecznych;
• nie mają wypracowanych właściwych sposobów radzenia sobie z własną nadpobudliwością i „kłopotliwymi” emocjami;
• odznaczają się wysokim poziomem lęku, stresu i napięcia w kontaktach społecznych.

CELE  OGÓLNE  ZAJĘĆ:

• terapeutyczny – stworzenie uczniom możliwości konstruktywnego odreagowania napięć emocjonalnych;
• edukacyjny – przekazanie uczestnikom wiedzy o przejawianych przez nich problemach i trudnościach, co pozwoli im lepiej zrozumieć siebie (swoje emocje, reakcje, zachowania);
• edukacyjno–rozwojowy – wyposażenie uczniów w nowe umiejętności społeczne, przydatne w radzeniu sobie z problemami (np. opanowywanie stresu, rozwiązywanie konfliktów, odreagowywanie napięć).

CELE   SZCZEGÓŁOWE   ZAJĘĆ:

• poznanie się wzajemne członków grupy;
• stworzenie i pogłębienie więzi między uczestnikami zajęć;
• integracja członków grupy;
• umożliwienie uczniom nawiązania pozytywnych relacji interpersonalnych poza klasą;
• wypracowanie norm grupowych;
• zrozumienie przez uczniów potrzeby pracy nad sobą, swoim charakterem, osobowością, zachowaniem, reakcjami;
• samopoznanie, rozwój samoświadomości uczniów;
• ukazanie uczniom ich własnych ograniczeń, słabych stron;
• zrozumienie, uświadomienie sobie przez uczniów tego, co mogą i powinni w sobie zmienić;
• ułatwienie uczniom zaakceptowania, pogodzenia się z tym, czego nie da się zmienić w ich osobowości;
• umożliwienie uczniom spojrzenia na siebie w inny, nowy sposób (mniej krytyczny, bardziej akceptujący);
• poznanie i uświadomienie sobie przez uczniów własnych zalet, mocnych stron;
• zaspokojenie przez uczniów potrzeby uznania poprzez poczucie się ważnym, szanowanym, docenianym przez innych, grupę;
• zwiększenie wiary uczniów w to, że inni mogą ich zaakceptować, polubić, obdarzyć przyjaźnią;
• budowanie u uczniów poczucia pewności siebie, własnej wartości, pozytywnej samooceny, szacunku do siebie;
• kształtowanie u uczniów umiejętności nawiązywania kontaktów interpersonalnych;
• trenowanie przez uczniów otwartego wyrażania swoich myśli, przeżyć w relacjach z innymi, na forum grupy;
• zwiększenie otwartości uczniów w kontaktach z innymi ludźmi;
• ukazywanie uczniom reakcji, zachowań bardziej pożądanych z punktu widzenia kontaktów interpersonalnych;
• zmiana występujących u uczniów dawnych, nieskutecznych wzorców postępowania;
• wypróbowanie przez uczniów nowych zachowań w bezpiecznym środowisku;
• trening umiejętności komunikacyjnych, porozumiewania się (aktywne słuchanie, dawanie i odbieranie wsparcia, rozwiązywanie konfliktów);
• uczenie młodzieży nowych technik porozumiewania się;
• ćwiczenie przez uczniów zachowań asertywnych;
• kształtowanie u uczniów umiejętności współpracy w grupie;
• podwyższenie zaufania uczniów do swoich umiejętności społecznych;
• uświadomienie uczniom, że można panować nad własnym napięciem;
• nauka technik antystresowych;
• opracowanie przez uczniów zestawu skutecznych i nieskutecznych sposobów uspokajania się, zwalczania stresu.

Spodziewane efekty:

• uczniowie doświadczą uczucia ulgi i odprężenia, odczują spadek poziomu stresu;
• uczestnicy nauczą się konstruktywnych sposobów odreagowywania napięcia emocjonalnego i fizycznego,
• gimnazjaliści zdobędą umiejętność rozpoznawania, nazywania i wyrażania własnych emocji;
• uczniowie poznają sposoby kontrolowania swojego ciała, jego reakcji;
• poszerzy się repertuar gier i zabaw uczniów, co pozwoli im konstruktywnie spędzać czas wolny oraz redukować napięcia emocjonalne;
• uczniowie przeżyją wiele sytuacji wzmacniających poczucie własnej wartości i poprawiających samoocenę, korygujących ich niewłaściwy obraz siebie.

REALIZACJA  ZAJĘĆ:

• zajęcia prowadzić będzie pedagog szkolny;
• zajęcia będą się odbywały na terenie szkoły, po zakończeniu obowiązkowych lekcji;
• czas trwania zajęć: 1 godzina zegarowa w tygodniu;
• po każdym półroczu uczniowie uczestniczący w zajęciach zostaną nagrodzeni za podjęty wysiłek pracy nad sobą punktami dodatnimi z zachowania.

PROGRAM    ZAJĘĆ  REALIZOWANY     BĘDZIE    W     TRZECH      ETAPACH:

• etap wstępny – budowanie grupy, nawiązanie kontaktu terapeutycznego z uczestnikami zajęć;
• etap właściwy – realizacja założonych celów terapeutycznych;
• etap końcowy – zamknięcie procesów terapeutycznych, rozwiązanie grupy.

METODY  I  FORMY  PRACY:

siedzenie w kręgu, wykład, dyskusja, rozmowa kierowana, rundka, burza mózgów, praca samodzielna, praca w parach, praca w małych grupach, odgrywanie ról, elementy psychodramy – odgrywanie scenek, pantomima, zabawy ruchowe, metody skojarzeniowe: uzupełnianie zdań niedokończonych, krzyżówki skojarzeniowe, alfabet skojarzeń, niedokończone historyjki, rysunek, rebusy, szyfrogramy, wykreślanki.

Ponadto każde zajęcia zawierać będą gry i ćwiczenia ruchowe, umożliwiające uczniom „wyrzucenie” na zewnątrz nagromadzonej energii i napięcia lub też podnoszące ich poziom energii. Tego typu ćwiczenia znajdować się będą na początku zajęć – ułatwi to uczniom późniejsze wykonywanie zadań wymagających współpracy i koncentracji uwagi.

MONITOROWANIE   PRACY  I  POSTĘPÓW  UCZNIÓW:

• w trakcie realizacji programu praca uczniów będzie analizowana i oceniana za pomocą Karty Obserwacji:

KARTA  OBSERWACJI uczestnika  zajęć   socjoterapeutycznych

imię, nazwisko ucznia, klasa: ……………………………………………………………………………………

• stosowana będzie też samoocena pracy i funkcjonowania uczniów:

KARTA   SAMOOCENY uczestnika  zajęć   socjoterapeutycznych

imię, nazwisko ucznia, klasa: ……………………………………………………………………………………

EWALUACJA  PROGRAMU:

Po zakończeniu rocznego cyklu zajęć przeprowadzona zostanie wśród uczestników anonimowa ankieta ewaluacyjna dotycząca efektywności treningu.

ANKIETA   EWALUACYJNA

Zakończył się cykl zajęć poświęconych pracy nad własnym charakterem i osobowością. Nadeszła pora podsumowania treningu. Prosimy o anonimowe wypełnienie poniższej ankiety. Ma ona na celu poznanie Waszych opinii na temat zajęć i ich efektów. Przeczytajcie uważnie poniższe pytania i postarajcie się szczerze na nie odpowiedzieć.

Dziękuję za udział w ankiecie.

1. Czy na zajęciach dowiedziałeś się czegoś nowego o sobie, czego dotąd nie byłeś świadomy?

zdecydowanie tak             raczej tak                      raczej nie                           zdecydowanie nie

2. Czy zajęcia pomogły ci lepiej zrozumieć siebie, swoje emocje, reakcje i zachowania?

zdecydowanie tak            raczej tak                         raczej nie                           zdecydowanie nie

3. Czy zajęcia zmieniły twoją samoocenę, sposób w jaki o sobie myślisz?

zdecydowanie tak           raczej tak                           raczej nie                          zdecydowanie nie

4. Czy zajęcia ułatwiły ci zrozumienie postępowania i reakcji innych ludzi?

zdecydowanie tak              raczej tak                     raczej nie                             zdecydowanie nie

5. Czy na zajęciach zdobyłeś jakieś nowe umiejętności?

zdecydowanie tak            raczej tak                           raczej nie                            zdecydowanie nie

6. Czy na skutek zajęć nawiązałeś jakieś nowe znajomości lub przyjaźnie?

zdecydowanie tak            raczej tak                         raczej nie                              zdecydowanie nie

7. Zajęcia, w których uczestniczyłeś były:

• ciekawe
• meczące
• pouczające
• trudne
• przydatne
• nudne
• nieprzydatne
• przyjemne
• stresujące
• potrzebne
• inne (napisz jakie)

8. Jakie są plusy zajęć, w których uczestniczyłeś?

9. Wymień minusy omawianych zajęć

Opracowanie:  Elżbieta Wika

Materiał nadesłany przez Czytelniczkę portalu Pedagogika Specjalna – portal dla nauczycieli