Aktywność plastyczna ma ogromne znaczenie dla wszechstronnego rozwoju każdego dziecka. W przypadku dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych szczególnie istotny jest jej walor terapeutyczny.

Podczas działań plastycznych dziecko manifestuje własne istnienie i zaspokaja naturalną potrzebę tworzenia. Mocno angażuje się w proces, który jest dla niego ważniejszy niż przyszły efekt.  Zatapia się w nim całym sobą, koncentruje się na działaniu, uspokaja się i otwiera. Doznaje pozytywnych wrażeń zmysłowych, poczucia wolności i radości tworzenia, uwalnia ekspresję. Za pomocą środków plastycznych wyraża pozawerbalnie własne przeżycia i stany emocjonalne. Odreagowuje negatywne emocje, rozładowuje tłumione napięcia. Doznaje własnej mocy sprawczej i dowartościowuje się. Terapeutyczne znaczenie działań plastycznych jest więc nie do przecenienia.

Oto 20 pomysłów na terapeutyczne działania plastyczne dla dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych:

1.  Kreatywne rysowanie kolorowymi pisakami

Przygotujcie kolorowe pisaki i kawałki tapet z prostym, wyraźnym wzorem. Obrysowujcie pisakami wybrane kształty, dorysowujcie różne elementy i znaki wg własnych pomysłów.

2. Rysowanie markerami 

Zbierzcie opadłe z drzew liście. Osuszcie je i wyprostujcie. Na swieżych lisciach rysujcie dowolne wzory błyszczącymi lub białymi markerami olejnymi.

3. Rysowanie kredą

Rysujcie kredą lub suchymi pastelami na drobnoziarnistym papierze ściernym.

4. Rysowanie świecą

Rysujcie ( lub bazgrajcie ) świecą na białym, twardym papierze. Następnie zamalujcie całą powierzchnię rozwodnioną farbą w jednym lub kilku kolorach.

5. Malowanie na folii aluminiowej
   

Obłóżcie folią aluminiową kawałki kartonu ( np. okładki bloku formatu A4 lub większe ) lub przyklejcie je taśmą na  twardej, płaskiej powierzchni. Malujcie akwarelami w kilku kolorach, obserwujcie. Pozostawcie do wyschnięcia.

6. Malowanie na kaszy

Kawałek twardego papieru pokryjcie obficie płynnym klejem i posypcie kaszą. Poczekajcie aż wyschnie i pomalujcie farbami.

7. Malowanie na mokrym, miętym papierze

Szybko zmoczcie wodą kartkę papieru ( gąbką, spryskiwaczem, pędzlem, zanurzając w naczyniu z wodą ) i lekko zgniećcie papier w kulkę. Delikatnie rozprostujcie na stole. Malujcie farbami na mokrym, miętym papierze. Wysuszcie.

8. Malowanie palcami na mokrym kleju

Pokryjcie klejem twardą kartkę papieru. Malujcie na świeżej warstwie kleju palcami maczanymi w farbie plakatowej. Pozostawcie do wyschnięcia.

9. Malowanie kartą płatniczą

Na twardą kartkę papieru wyciśnijcie lub nanieście kilka kleksów farby plakatowej lub akrylowej. Użyjcie jednego lub kilku kolorów. Rozprowadźcie farbę przykładając kartę do papieru, lekko dociskając i przesuwając w dowolnym kierunku. Wysuszcie.

10. Barwienie papieru bibułą

Na twardym, białym papierze ułóżcie w dowolny sposób niewielkie, kolorowe kawałki lub paski marszczonej bibuły. Zmoczcie obficie spryskując je wodą. Pozostawcie na kilka minut. Usuńcie bibułę. Pozostawcie papier do wyschnięcia.

11. Collage ze ścinków papieru

Przygotujcie twardy kawałek papieru lub tektury i różnego rodzaju papierowe ścinki. Pokryjcie nimi i powierzchnię tła wg własnego pomysłu i naklejcie. Potem możecie lekko zamalować papier.

12. Collage z kawałków tkanin

Przygotujcie twardy kawałek papieru lub tektury i ścinki tkanin. Ułóżcie z nich własną kompozycję i naklejcie. Możecie mieszać papier i tkaniny.

13. Frottage z liści

Zbierzcie opadłe z drzew liście, osuszcie i wyprostujcie. Wybierzcie kilka i ułóżcie na stole spodem do góry. Fragmenty liści mogą na siebie zachodzić. Nakryjcie kompozycję miękką kartką papieru, przymocujcie taśmą do stołu. Zamalujcie powierzchnię kartki różnokolorowymi kredkami woskowymi. Całość możecie zamalować akwarelą.

14. Stemplowanie warzywne

Przygotujcie połówki/kawałki różnych warzyw np. ziemniak, seler, cebula, kalafior, rzepa, pieczarka, brokuł, brukselka itp, maczajcie je w dość gęstej farbie i odbijajcie na papierze lub na płótnie.

15. Stemplowanie przedmiotami

Przygotujcie różne, drobne przedmioty ( np. klocki, tekturowe rolki, zatyczki od pisaków, korki, mięty papier, itp. ), maczajcie je w dość gęstej farbie, odbijajcie na papierze.

16. Drukowanie bańkami mydlanymi
    

Do płaskiego naczynia z wodą wlejcie odrobinę barwnika ( odrobinę nieco rozwodnionej farby, barwnika spożywczego lub tuszu ) i płynu do mycia naczyń, zamieszajcie. Rozdmuchajcie miksturę przez rurkę do uzyskania obfitej piany. Przyłóżcie kawałek twardego, białego, gładkiego papieru. Odłóżcie do wyschnięcia. *Uwaga! Należy dmuchać „od siebie”, dbać o głębokie oddechy i robić przerwy w dmuchaniu!

17. Drukowanie folią bąbelkową

Kawałek folii bąbelkowej ułóżcie na gładkiej powierzchni ( płaskim do spodu ) i pokryjcie dość gęstą farbą w jednym lub kilku kolorach. Nakryjcie folię kartką papieru,  lekko dociśnijcie przeciągając kilkukrotnie dłonią. Zdejmijcie papier, odłóżcie do wysuszenia.

18. Marmurkowanie papieru

Dno tacy lub płaskiego naczynia pokryjcie pianką do golenia. Dodajcie odrobinę barwnika ( lekko rozwodniona farba lub barwnik spożywczy ), lekko zamieszajcie, obserwujcie. Możecie użyć jednego lub kilku kolorów. Przyłóżcie kawałek twardego, gładkiego papieru do pianki. Zdejmijcie papier, zbierzcie piankę linijką ( lub kawałkiem tekturki ) i wysuszcie.

19. Lepienie z masy solnej

Zróbcie masę solną ( *przepis na blogu ) i pobawcie się nią. Lepcie kulki, wężyki, wałeczki, placuszki itp. Ułóżcie je w dowolną kompozycję w wyłożonej folią pokrywce od pudełka na buty. Możecie pokryć masą całe dno lub zostawić nieco pustej przestrzeni. Pozostawcie do wyschnięcia. Pomalujcie kolorowymi farbami.

20. Papier artystyczny makulaturowy
    

Przygotuj kilka kolorowych kartek ze starego magazynu. Kartkę trzymana w kuchennych szczypcach zatop na moment w wodzie, wyjmij, ułóż na ceracie. Nie rozciągaj, pozostaw w przypadkowym kształcie, jaki przyjął mokry papier. Rozwałkuj go wałkiem kuchennym. Sprasowany, odsączony z wody kawałek papieru odłóż na kawałek kartonu do wyschnięcia. Zbierz wodę z ceraty i powtórz proces. Suchy papier wykorzystaj jako tworzywo artystyczne.

*Dokładne opisy technik, prac plastycznych i zabaw dla dzieci oraz artykuły tematyczne dla nauczycieli znajdują się na blogu.

autorka: Beata En – ekspert w dziedzinie edukacji plastycznej dziecka, autorka popularnego bloga http://kreatywnepraceplastyczne.blogspot.co.uk/. Propaguje twórczą edukację plastyczną dzieci oraz kreatywność przez sztukę. Prowadzi wykłady i nowatorskie warsztaty plastyczno-kreatywne dla nauczycielek przedszkoli i edukacji wczesnoszkolnej, pedagogów, rodziców.

Więcej o autorce:

http://kreatywnepraceplastyczne.blogspot.co.uk/p/o-mnie.html

https://www.facebook.com/kreatywnepraceplastyczne/