Program wspomagający edukację matematyczną dzieci 3-4 letnich „Z matematyką na Ty”

Autor: Czytelnik Portalu Pedagogika Specjalna
Opublikowano: 16 maja 2019 roku.

Autor: Joanna Słowińska – Czytelniczka Portalu

WSTĘP

„Z matematyką na Ty” program wspomagający edukację matematyczną dzieci przeznaczony jest do pracy pedagogicznej z dziećmi w wieku 3-4 lat. Jego koncepcja dostosowana jest do założeń Podstawy programowej wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego z 2017 roku.

Mając na uwadze potrzeby dzieci, a także ich aktywność w okresie przedszkolnym, postanowiłam już w tym najmłodszym wieku rozwijać u swoich podopiecznych w trakcie zorganizowanej zabawy umiejętności matematyczne. Utrwalane w kolejnych latach pozwolą na odniesienie sukces w dalszej edukacji szkolnej. Kierując się wiedzą o rozwoju dziecka, program „Z matematyką na Ty” jest dostosowany do potrzeb dziecka, jego chęci poznania, działania, percepcji i zapamiętywania.

ZAŁOŻENIA PROGRAMU

Program powstał w ramach ogólnych działań matematycznych w przedszkolu w grupie 3-4 latków i będzie kontynuowany w grupie 4-5 latków. Celem programu jest wyrównanie wiadomości z zakresu edukacji matematycznej oraz stworzenie ciągu zajęć i co za tym idzie – działań matematycznych. Program ma zachęcić do myślenia matematycznego małe dzieci, gdyż podaje proste, łatwe i atrakcyjne dla nich sposoby realizacji zadań.

W założeniach program opiera się na projekcie matematycznym „Z matematyką na Ty”, gdzie główny nacisk położony jest na aktywność dziecka w różnych obszarach: matematycznym, językowym, poznawczym, ruchowym i plastycznym. Program realizowany jest przez jeden tydzień w miesiącu. Przedstawiono konspekty na każdy dzień, w których zawarte są:

  • temat kompleksowy
  • temat dnia
  • cele ogólne
  • cele szczegółowe
  • pomoce dydaktyczne
  • przebieg.

Każdy tydzień, to jeden temat kompleksowy, który realizuje jedno z zagadnień edukacji matematycznej:

  • liczenie
  • zbiory
  • rytmy
  • rytmiczna organizacja czasu
  • orientacja przestrzenna
  • mierzenie długości
  • klasyfikacja
  • waga
  • intuicje geometryczne.

Zagadnienia te zostały wybrane na podstawie książki „Dziecięca matematyka” Edyty Gruszczyk-Kolczyńskiej i Ewy Zielińskiej. Literatura ta oraz nowa podstawa programowa tworzą podstawę prezentowanego programu.

WSKAZANIA METODYCZNE

Program może być realizowany w każdych warunkach. Możliwe jest również dopasowywanie treści do możliwości dzieci, co sprzyja indywidualnemu podejściu. Organizowanie pracy jest realizowane w grupach, małych zespołach oraz indywidualnie. Wykorzystuje integrację treści programowych. Może być stosowany jako indywidualne wspomaganie dziecka zdolnego, jak również mającego trudności matematyczne. Może być swobodnie wykorzystywany według pomysłów nauczycieli.

WARUNKI DOTYCZĄCE REALIZACJI PROGRAMU

Głównym warunkiem realizacji programu jest sala przedszkolna. Nauczyciel powinien przygotować pomoce dydaktyczne, które są wymienione w konspektach oraz załączone do nich.

CELE PROGRAMU
  • zachęcanie i wdrażanie do przeliczania
  • rozwijanie umiejętności przeliczania elementów zbioru
  • wdrażanie do współdziałania
  • rozwijanie umiejętności tworzenia zbiorów i przeliczania jego elementów
  • wdrażanie do uważnego słuchania poleceń
  • utrwalanie prawidłowego przeliczania
  • rozwijanie umiejętności odczytywania symboli
  • rozwijanie umiejętności porównywania liczebności w zbiorach
  • utrwalanie pojęć „więcej”, „mniej, tyle samo”
  • kształtowanie umiejętności współdziałania w parach
  • wdrażanie do współdziałania i reagowania na określony symbol i sygnał
  • doskonalenie spostrzegawczości
  • rozwijanie umiejętności tworzenia rytmu
  • rozwijanie umiejętności odczytywania rytmów
  • utrwalanie umiejętności tworzenia rytmu
  • zapoznanie dzieci z rytmiczną organizacją czasu
  • uświadamianie dzieciom stałego następstwa dnia i nocy
  • zachęcanie do przedstawiania własnych pomysłów
  • utrwalenie nazw dni tygodnia, miesięcy, pór roku
  • zapoznanie z wyglądem kalendarzy
  • kształtowanie orientacji przestrzennej
  • kształtowanie świadomości schematu swego ciała
  • rozwijanie zdolności uważnego słuchania innej osoby
  • utrwalanie nazw części ciała
  • rozwijanie zdolności do przyjmowania własnego punktu widzenia
  • kształcenie umiejętności określania przestrzeni
  • rozwijanie świadomości strony lewej i prawej
  • rozwijanie umiejętności rozpatrywania otoczenia z punktu widzenia drugiej osoby
  • utrwalanie pojęć: „pod, nad, z lewej, z prawej, z tyłu, z przodu, za, przed”
  • rozwijanie orientacji na kartce papieru
  • rozwijanie motoryki małej
  • rozwijanie umiejętności porównywania długości
  • zwrócenie uwagi na prawidłowe używanie pojęć: wyższy, niższy
  • rozwijanie umiejętności mierzenia krokiem
  • rozwijanie umiejętności mierzenia stopami
  • rozwijanie umiejętności wyciągania wniosków
  • kształtowanie stałości długości
  • rozwijanie umiejętności klasyfikacji, segregowania
  • poznawanie nazw wiosennych kwiatów
  • wdrażanie do współdziałania w grupie
  • rozwijanie poczucia odpowiedzialności za porządek na sali
  • zapoznanie z wyglądem wagi i sensem ważenia
  • poznanie znaku „równa się, większy, mniejszy”
  • porównywanie wagi przedmiotów
  • rozwijanie samodzielnego myślenia
  • kształtowanie pojęć geometrycznych
  • utrwalanie wyglądu trójkąta
  • utrwalanie wyglądu prostokąta
  • rozwijanie wyobraźni
  • utrwalanie wiadomości o kole, kwadracie
  • utrwalanie pojęć „największy, najmniejszy”.
FORMY PRACY

Formy pracy z dziećmi, które zostały wykorzystane w programie:

  • zbiorowa (zajęcia z całą grupą)
  • zespołowa
  • indywidualna.
METODY PRACY

Podstawowymi metodami pracy z dziećmi wykorzystywanymi w programie są te, które opierają się na działalności dziecka. Są to:

  • metoda samodzielnych doświadczeń oparta na inicjatywie dziecka
  • metoda zadań stawianych dziecku przez nauczyciela, które dziecko rozwiązuje samodzielnie według własnego pomysłu
  • metoda ćwiczeń polegająca na powtarzaniu przez dziecko odpowiednich czynności
  • metoda odtwarzania
  • metody słowne, do których należą: rozmowy, opowiadania, zagadki, rozwijające procesy poznawcze i poszerzające zasób wiadomości dziecka.

Obok metod, które odnoszą się do organizacji pracy nauczyciela, w programie wykorzystane są również te, które odnoszą się do działań dziecka związanych z procesem uczenia się, polegające na:

  • przyswajaniu (nauka podanych treści)
  • odkrywaniu (nauka poprzez samodzielne działanie)
  • przeżywaniu (różnorodnych form i wartości)
  • działaniu (samodzielne sprawdzenie wiadomości w praktyce).
ŚRODKI DYDAKTYCZNE

Środki dydaktyczne, które są wykorzystywane w programie zostały wyszczególnione w każdym konspekcie. Ponadto wykorzystałam elementy z kart pracy z wydawnictwa Sea Star.

RODZAJE AKTYWNOŚCI

Rodzaje aktywności zawarte w programie:

  • matematyczna
  • literacka
  • ruchowa
  • plastyczna
  • muzyczna.

Zasady organizowania aktywności dzieci w programie:

  • formułowanie poleceń jako problemów do rozwiązania
  • uwzględnianie możliwości rozwojowych dzieci poprzez tworzenie różnorodnych zadań
  • różnorodność metod aktywizujących procesy nauczania i uczenia się.
PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA DZIECI

Dziecko potrafi:

  • prawidłowo przeliczać
  • tworzyć zbiory, przeliczać ich elementy
  • odtwarzać i samodzielnie tworzyć rytmy
  • przedstawić rytmiczną organizację czasu (dni tygodnia, miesiące, pory roku)
  • mierzyć długość (za pomocą stóp, łokci itp.)
  • klasyfikować
  • ważyć, porównywać wagi
  • rozpoznać podstawowe figury geometryczne
  • prawidłowo wskazać kierunki, rozpatrywać otoczenie z punktu widzenia drugiej osoby.
Obszary z nowej podstawy programowej realizowane w programie 
„Z matematyką na Ty”
  1. Fizyczny:
  • uczestniczy w zabawach ruchowych, w tym rytmicznych, muzycznych, naśladowczych, z przyborami lub bez nich; wykonuje różne formy ruchu: bieżne, skoczne, z czworakowaniem, rzutne.
  1. Emocjonalny:
  • przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu, np. w nowej grupie dzieci, nowej grupie starszych dzieci, a także w nowej grupie dzieci i osób dorosłych
  • szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie; wdraża swoje własne strategie, wspierane przez osoby dorosłe lub rówieśników
  • zauważa, że nie wszystkie przeżywane emocje i uczucia mogą być podstawą do podejmowania natychmiastowego działania, panuje nad nieprzyjemną emocją, np. podczas czekania na własną kolej w zabawie lub innej sytuacji.
  1. Społeczny:
  • przejawia poczucie własnej wartości jako osoby, wyraża szacunek wobec innych osób i przestrzegając tych wartości, nawiązuje relacje rówieśnicze
  • respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzeby
  • obdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe.
  1. Poznawczy:
  • wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji i modeli z tworzyw i materiału naturalnego
  • wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przedmioty w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę
  • klasyfikuje przedmioty według: wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia, układa przedmioty w grupy, szeregi, rytmy, odtwarza układy przedmiotów i tworzy własne, nadając im znaczenie, rozróżnia podstawowe figury geometryczne (koło, kwadrat, trójkąt, prostokąt)
  • eksperymentuje, szacuje, przewiduje, dokonuje pomiaru długości przedmiotów, wykorzystując np. dłoń, stopę, but
  • określa kierunki i ustala położenie przedmiotów w stosunku do własnej osoby, a także w stosunku do innych przedmiotów, rozróżnia stronę lewą i prawą
  • przelicza elementy zbiorów w czasie zabawy, prac porządkowych, ćwiczeń i wykonywania innych czynności, posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi, rozpoznaje cyfry oznaczające liczby od 0 do 10, eksperymentuje z tworzeniem kolejnych liczb, wykonuje dodawanie i odejmowanie w sytuacji użytkowej, liczy obiekty, odróżnia liczenie błędne od poprawnego
  • posługuje się w zabawie i w trakcie wykonywania innych czynności pojęciami dotyczącymi następstwa czasu np. wczoraj, dzisiaj, jutro, rano, wieczorem, w tym nazwami pór roku, nazwami dni tygodnia i miesięcy.
Zadania wychowania przedszkolnego z podstawy programowej wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego realizowane w programie
„Z matematyką na Ty”
  1. Wspieranie wielokierunkowej aktywności dziecka poprzez organizację warunków sprzyjających nabywaniu doświadczeń w fizycznym, emocjonalnym, społecznym i poznawczym obszarze jego rozwoju.
  2. Tworzenie warunków umożliwiających dzieciom swobodny rozwój, zabawę i odpoczynek w poczuciu bezpieczeństwa.
  3. Wspieranie aktywności dziecka podnoszącej poziom integracji sensorycznej i umiejętności korzystania z rozwijających się procesów poznawczych.
  4. Zapewnienie prawidłowej organizacji warunków sprzyjających nabywaniu przez dzieci doświadczeń, które umożliwią im ciągłość procesów adaptacji oraz pomoc dzieciom rozwijającym się w sposób nieharmonijny, wolniejszy lub przyspieszony.
  5. Wspieranie samodzielnej dziecięcej eksploracji świata, dobór treści adekwatnych do poziomu rozwoju dziecka, jego możliwości percepcyjnych, wyobrażeń i rozumowania, z poszanowaniem indywidualnych potrzeb i zainteresowań.
  6. Wzmacnianie poczucia wartości, indywidualność, oryginalność dziecka oraz potrzeby tworzenia relacji osobowych i uczestnictwa w grupie.
  7. Tworzenie sytuacji sprzyjających rozwojowi nawyków i zachowań prowadzących do samodzielności, dbania o zdrowie, sprawność ruchową i bezpieczeństwo, w tym bezpieczeństwo w ruchu drogowym.
  8. Przygotowywanie do rozumienia emocji, uczuć własnych i innych ludzi oraz dbanie o zdrowie psychiczne, realizowane m.in. z wykorzystaniem naturalnych sytuacji, pojawiających się w przedszkolu oraz sytuacji zadaniowych, uwzględniających treści adekwatne do intelektualnych możliwości i oczekiwań rozwojowych dzieci.
  9. Współdziałanie z rodzicami, różnymi środowiskami, organizacjami i instytucjami, uznanymi przez rodziców za źródło istotnych wartości, na rzecz tworzenia warunków umożliwiających rozwój tożsamości dziecka.
  10. Systematyczne uzupełnianie, za zgodą rodziców, realizowanych treści wychowawczych o nowe zagadnienia, wynikające z pojawienia się w otoczeniu dziecka zmian i zjawisk istotnych dla jego bezpieczeństwa i harmonijnego rozwoju.
  11. Systematyczne wspieranie rozwoju mechanizmów uczenia się dziecka, prowadzące do osiągnięcia przez nie poziomu umożliwiającego podjęcie nauki w szkole.

Pobierz scenariusze

wrzesień

październik

listopad

grudzień

styczeń

luty

marzec

kwiecień

maj

czerwiec

RAPORT Z EWALUACJI PROJEKTU „Z MATEMATYKĄ NA TY” W ROKU PRZEDSZKOLNYM 2009/2010

AUTOR RAPORTU: Joanna Słowińska

Raport przeznaczony jest dla rodziców i nauczycieli zainteresowanych ewentualnym prowadzeniem projektu matematycznego „Z matematyką na Ty”.

PRZEDMIOT EWALUACJI: Projekt matematyczny „Z matematyką na Ty”

Dokonujemy ewaluacji, aby dowiedzieć się, jakie osiągnięcia matematyczne dokonały się po przeprowadzonym projekcie.

Chcemy uzyskać wiadomości czy:

  • rodzice widzą osiągnięcia matematyczne dzieci po przeprowadzonym projekcie
  • dzieci chętnie uczestniczyły w projekcie i zdobyły nowe wiadomości z edukacji matematycznej
  • nauczyciele chcą korzystać z tego projektu
  • nauczyciel (autor projektu) widzi celowość w kontynuacji projektu w następnym roku przedszkolnym.

Metody i techniki, jakimi posłużono się w uzyskaniu interesujących nas wiadomości:

  • ankieta dla rodziców
  • obserwacje dzieci (arkusze obserwacyjne prowadzone w danej grupie)
  • rozmowy z nauczycielami.

Zbieranie informacji odbyło się po zakończeniu realizacji programu „Z matematyką na Ty” w maju 2010 roku. Odbywało się ono w warunkach przedszkolnych, na zebraniu z rodzicami oraz na Radzie Pedagogicznej.

W wyniku przeprowadzonych badań uzyskaliśmy odpowiedzi na postawione pytania:

  • rodzice widzą osiągnięcia dzieci w zakresie edukacji matematycznej
  • dzieci chętnie uczestniczyły w projekcie i zauważalne są ich osiągnięcia
  • nauczyciele są zainteresowani realizacją projektu na swoich grupach (odpowiednich wiekowo)
  • nauczyciel (autor projektu) zamierza dalej kontynuować projekt, poszerzając jego treści i zakres.

Dane wyników:

  • 95% rodziców w anonimowej ankiecie potwierdziło, iż zauważa osiągnięcia matematyczne u dzieci
  • 100% nauczycieli wyraziło chęć korzystania z projektu
  • 97% dzieci chętnie pracowało na kartach pracy przygotowanych w ramach projektu.

Mocne strony projektu:

  • rozwija umiejętności matematyczne u dzieci poprzez zabawę
  • dostosowany do możliwości i rozwoju dzieci
  • dokładne konspekty na każdy dzień
  • uwzględnia cele zawarte w podstawie programowej
  • oparty na różnorodnych formach, metodach i aktywności pracy z dziećmi
  • przybliża edukację matematyczną dzieciom w łatwy i przyswajalny sposób.

Słabe strony projektu:

  • nie zaobserwowano.

Wnioski do dalszej pracy:

  • kontynuowanie projektu w następnym roku przedszkolnym
  • ewaluacja po przeprowadzeniu projektu (I etapu) w innej grupie i porównanie wyników
  • informowanie rodziców o kolejnych tematach projektu poprzez wywieszanie na tablicy ogłoszeń tematu i celów realizowanych w danym tygodniu.

Aneks:

  • ankieta dla rodziców
  • karty pracy (zawarte w projekcie)
  • obserwacje (arkusze obserwacyjne, dokumentacja przedszkolna)
  • rozmowy z rodzicami (zeszyt współpracy z rodzicami)
  • rozmowy z nauczycielami na Radach Pedagogicznych (protokoły, dokumentacja przedszkolna).

 

Bookmark the permalink.

Zbliżające się szkolenia online w naszej akredytowanej placówce doskonalenia nauczycieli:

Dodaj komentarz